Paradigm shift (door uitsterving dus)
Een ogenblik van onoplettendheid kan volstaan, en het fascisme steekt de kop weer op. Dat weet iedereen, maar op dit moment lijkt er geen onmiddellijk gevaar te loeren want de discussie over de twintig Belangers die naar de N-VA zijn overgestapt, bewijst dat onze waakzaamheid op peil is gebleven.
Wat soms wel wordt vergeten, is dat die waakzaamheid ook niet mag ontaarden in een soort kramp, waarbij om de haverklap termen als fascisme, racisme, nazisme en dergelijke vallen. De fabeldichter Aisopos toonde in de zevende-zesde eeuw voor Christus al aan dat men niet te snel of te vaak alarm moet slaan, en dat een herder daar beter mee wacht tot er een echte wolf op zijn kudde afkomt.
Roger Scruton werd ooit door de BBC nog voor een wolf gehouden, maar toen hij naderbij kwam, bleek het om een filosoof te gaan:
Things change. People might abuse you for... as a fascist or whatever, for ten years, but you know, when the results of their world view are being felt all around, around them, they might come back and think: well perhaps he was right all along you know, and that’s …I mean to a very small extent I’ve had this experience. I was … when I started coming out [laughter], ah ...as a conservative, and round about 1980, it was to the immense shock of the academic establishment, and there were lots of …I had to sue people to, you know, for libel, for things that I’d said and there was a BBC-program with the sound of marching jackboots behind, you know, somebody commenting on my …on something I had written [laughter]. Everything was done to make it look as though this was the big …the thin end of the fascist wedge. And for a long time I was very disheartened by it, you know, and you can feel very, very distressed. But, things have changed now, and you know, a great many people think that possibly I wasn’t totally wrong about everything, and a certain rehabilitation comes about. You know, I, there is …I was sort of kept out of the British Academy for instance, by all the old left establishment, Wollheim and Williams and Isaiah Berlin and all that crowd*, and then, you know, they all died [laughter], I ah, have to say I was out of the country at the time. I had nothing to do with it. They just died, and the next week I was made a Fellow of the British Academy you know, so that was a sure sign that perhaps things do change.
Dingen evolueren. Mensen kunnen jou misschien beschimpen als …als fascist of zo, een jaar of tien lang, maar kijk, zodra de resultaten van hun eigen opvattingen zich overal rondom hen laten gevoelen, kunnen ze zich toch nog bedenken en vinden dat je misschien heel de tijd al gelijk had, en dat is …laat me zeggen, dat heb ik in enige, zeer geringe mate zo ondervonden.
Ik was …toen ik voor het eerst uit de kast kwam [gelach], euh, als conservatief, om en rond 1980 was dat, toen ging er een immense schok door het academische bestel, en er waren heel wat …weet u, ik zag mij verplicht om mensen voor het gerecht te dagen, voor smaad naar aanleiding van zaken die ik had gezegd, en er was een BBC-programma met op de achtergrond het geluid van marcherende kaplaarzen, waarin, weet u, iemand commentaar gaf op mijn …op iets dat ik had geschreven [gelach]. Men had er alles aan gedaan om het zo te laten voorkomen dat dit het grote …het geniepige begin was van het pad naar het fascisme.
En een hele tijd was ik sterk ontmoedigd daardoor, weet u, want je kunt heel, heel wat pijn voelen. Maar nu hebben de zaken een wending genomen en laat me zeggen, er zijn nogal wat mensen die het voor mogelijk houden dat ik niet totaal ongelijk had in alles, en er is een bepaalde rehabilitatie aan de gang. Weet u, er is …ik werd bijvoorbeeld buiten de British Academy gehouden, door heel het oude linkse establishment, Wollheim en Williams en Isaiah Berlin en heel die club, en toen ...stierven die allemaal [gelach], euh, ik was niet in het land in die tijd, ik zat er voor niets tussen, ze gingen gewoon dood en de week daarop maakte men mij Fellow of the British Academy weet u, en dat was een zeker teken dat dingen misschien toch kunnen veranderen.
____________________
van de "Common Sense Society", en hier te zien (na 46'55").
.
1 opmerking:
Bij Scruton heb ik altijd wel een dubbel gevoel.
Ere wie ere toekomt: hij onderscheidde zichzelf tijdens de jaren '80 van het gros van de Britse intellectuelen door zijn houding t.o.v. de Oost-Europese 'volksdemocratieën'. Hij leverde daadwerkelijk input aan de oppositiebewegingen in Polen en andere landen.
Maar ik vrees dat zijn gemarginaliseerde positie binnen de Britse filosofische academische wereld niet alleen politieke oorzaken heeft...
Hij brengt inzichten aan, maar minstens elke vijf pagina's vindt een lezer wel een heel ernstige redeneerfout of een feitelijke slordigheid die gemakkelijk vermeden had kunnen worden. Hij mist m.i. toch een soort van academisch sérieux dat men van een beroepsfilosoof zou mogen verwachten. In 'Political Philosophy: Arguments for Conservatism' haalt hij de 'moderne' filosofie underuit, maar zijn alternatief is niets meer of niets minder dan een feodaal georganiseerde samenleving (ik hoef er niet bij te vermelden dat het duidelijk is dat Scruton zichzelf niet met de proles identificeert, eerder met de landadel...).
Anderzijds vind ik zijn boekje 'The West and the Rest: Globalization and the Terrorist Threat' weer een meesterlijke en heldere introductie tot het islamitische denken over burgerschap en samenleving. Als conservatief denker is hij, ironisch genoeg, beter dan vele anderen in staat om te vatten hoe radicaal verschillend de Westerse en de Islamitische mens- en maatschappijvisies zijn.
En in tegenstelling met geleerde collega's uit hij geen naïeve hoop in de mogelijkheid van een 'islamitische reformatie'.
Soit, ik heb mijn bedenkingen bij Scruton, maar occasioneel slaat hij wel de nagel op de kop.
Een reactie posten