Mijn naam is Roeland, 'k kleppe brand

Een auteur die ik pas goed heb ontdekt is Joris-Karl Huysmans. Een zonnetje in huis zal niemand hem noemen, maar voor mij maakt juist dat hem grappig. Als Parijzenaar bekeek hij met afschuw moderne bouwsels als de Arc de Triomphe en de Eiffeltoren.

Moest hij de stad dan maar ontvluchten, zoals Maupassant die in 1889 naar Sicilië uitweek omdat hij de Eiffeltoren, die triomf van de commerçanten niet meer kon aanzien? Huysmans kiest voor een ander soort emigratie.

Durtal, zijn woordvoerder in Là-Bas (1891), maakt kennis met de klokkenluider van Saint-Sulpice die in de toren zelf, boven de stad zijn primitieve woonst heeft, en hij gaat hem daar vaak opzoeken. Durtal emigreert ter plekke.

Hier is Carhaix, de klokkenluider, aan het woord en hij laat hem zijn oude boeken over het middeleeuwse klokkengieten zien:

Monsieur Durtal, j'ai là des inscriptions qui sont d'une beauté vraiment rare. Écoutez, reprit-il, en ouvrant un livre traversé par des signets, écoutez cette phrase écrite en relief sur la robe de bronze de la grosse cloche de Schaffouse : «J'appelle les vivants, je pleure les morts, je romps la foudre.» Et cette autre donc qui figurait sur une vieille cloche du beffroi de Gand : «Mon nom est Rolande ; quand je tinte, c'est l'incendie ; quand je sonne, c'est la tempête dans les Flandres.»

— Oui, celle-là ne manque pas d'une certaine allure, approuva Durtal.

Zelfs de toren van Saint-Sulpice een keertje tot helemaal boven beklimmen en het panorama van de stad bekijken komt er niet van :

Voyons, se dit Durtal qui considérait à nouveau l’église, il faudra pourtant qu'un jour, alors qu'il fera moins froid et plus clair, je monte en haut de la tour ; puis il hocha la tête. À quoi bon ? Paris à vol d'oiseau, c'était intéressant au Moyen Age, mais maintenant! j'apercevrai comme au sommet des autres fûts, un amas de rues grises, les artères plus blanches des boulevards, les plaques vertes des jardins et des squares et, tout au loin, des files de maisons qui ressemblent à des dominos alignés debout et dont les points noirs sont des fenêtres.

Et puis les édifices qui émergent de cette mare cahotée de toits, Notre-Dame, la Sainte-Chapelle, Saint-Séverin, Saint-Étienne-du-Mont, la tour Saint-Jacques sont noyés dans la déplorable masse des monuments plus neufs; — et je ne tiens nullement à contempler, en même temps, ce spécimen de l'art des marchandes à la toilette qu'est l'Opéra, cette arche de pont qu'est l'arc de Triomphe, et ce chandelier creux qu'est la Tour Eiffel !

C'est assez de les voir séparément, en bas, sur le pavé, à des tournants de rues.

De gefilterde democratie

In Frankrijk had men bij presidentsverkiezingen een systeem waarbij iedereen die zich verkiesbaar wilde stellen 100 ‘peetschappen’ moest voorleggen. Later werden er dat 500. Burgemeesters, senatoren, volksvertegenwoordigers, leden van regionale raden, gezagsdragers, lokale verkozenen enzovoort kunnen hun handtekening zetten onder de naam van een kandidaat. Bedoeling was om schertsfiguren de pas af te snijden. De handtekening van die mensen was geen politieke stellingname, en betekende dus niet dat men akkoord ging met de standpunten van een kandidaat. Bovendien gaven zij hun steun anoniem.

500 handtekeningen verzamelen was nooit een probleem voor mensen die vele verkozenen achter zich hadden en een partijapparaat. Voor andere kandidaten is het moeilijker. En nu mag François Hollande als president wat bleek zijn uitgevallen, niemand zal ontkennen dat hij een sluwe vos is. Hij zag de macht van de partijen afkalven, de ledenaantallen instorten, en kwam op het idee om die anonimiteit af te schaffen. Hij deed dat met de nobele bedoeling de transparantie te bevorderen.

Inderdaad kan een lokale burgemeester wel vinden dat bijvoorbeeld Marine Le Pen, die hij niet goedkeurt, toch het democratische recht moet hebben om zich kandidaat te stellen, maar nu hij voor zijn handtekening ter verantwoording kan worden geroepen – door zijn kiezers, én door hiërarchisch hogere besturen waar zijn gemeente financieel afhankelijk van is – zal hij wel twee keer nadenken voor hij tekent.

Bij de aanstaande verkiezing ondervinden nu drie ernstige kandidaten problemen: op rechts Le Pen en Zemmour, en links Mélenchon. In de peilingen halen de eerste twee vijftien of veertien procent, soms iets meer, en Mélenchon iets minder. Wie geen probleem heeft is Anne Hidalgo, partijgenote van Hollande, maar helaas schommelt zij tussen de anderhalf en vier procent van de stemintenties, al heeft ze ook even een piek van bijna vijf procent gehaald. De groenen blijven netjes onder de drie. Hidalgo verklaarde pas nog dat ze die regeling van Hollande uitstekend vindt.*

En dan mocht Chirac wel zeggen: Les sondages, ça va et ça vient comme la queue du chien, maar constante verschillen van tien procent of meer vertellen wel iets. Voor iedereen die zich bij verkiezingen nog iets voorstelt, is het een schrikbeeld mochten de genoemde drie hun handtekeningen niet weten te verzamelen. Wie daarna president wordt, kan op geen enkele democratische legitimiteit bogen. Zelfs l’emmerdeur Macron lijkt hier niet het schijt aan te hebben, om even in zijn taalregister* af te dalen, want op de achtergrond spoort hij 'zijn' mensen aan om toch maar hun poot te zetten.

Hieronder verduidelijkt Guillaume Peltier*** bij CNews wat de bedoeling was van Hollande met zijn 'transparantie'. Ik weet niet of dit in onze media al correct werd geduid.

Sonia Mabrouk : Op onze zender heeft hij [Zemmour] deze week een ware oproep gedaan – ik wil niet zeggen dat hier een zekere ontreddering uit spreekt, maar we vroegen hem of hij de zaken niet wat dramatiseerde. Nee, zei hij, ik heb 300 of 331 peetschappen. Betekent dit dat het avontuur mogelijk al eindigt nog voor het zou beginnen?
Guillaume Peltier : Er zitten alvast twee dingen in uw vraag. Een eerste: de limietdatum is vier maart. We hebben dus twee maand om dat gevecht om de stemmen te winnen, en ik zal hem daarbij helpen. François Hollande schafte hierbij de anonimiteit af, en daardoor is die neutrale filter een militante filter geworden, om moedige figuren te beletten zich voor te Fransen te presenteren.

_________

* Ze haalt nu 2% (noot van 21 januari).

** «Je ne suis pas pour emmerder les Français. Je peste toute la journée contre l’administration quand elle les bloque. Eh bien, là, les non-vaccinés, J’AI TRES ENVIE DE LES EMMERDER, et donc on va continuer à le faire jusqu’au bout, c’est cela la stratégie.»

*** Tot voor kort volksvertegenwoordiger voor Les Républicains, waar hij ook ondervoorzitter van was, maar hij koos de kant van Zemmour, nadat zijn partij de Macroncompatibele Valérie Pécresse als presidentskandidaat had aangewezen.

Hidalgo had een te grote zaal gehuurd voor haar meeting... er waren een paar honderd toehoorders,

maar zij heeft intussen wel 2000+ hantekeningen.

In Cannes had Zemmour een zaal van 4000 plaatsen gehuurd, maar die was te klein...

Sonia Mabrouk : Sur notre antenne cette semaine il a lancé un véritable appel – je ne dirais pas qu’il y a une forme de détresse mais on lui a demandé s’il ne dramatisait pas la situation. Non, a-t-il répondu, j’ai 300 ~ 331 parrainages. Ça veut dire que l’aventure peut s’arrêter avant qu’elle n’ait commencé ?

Guillaume Peltier : D’abord il y a deux choses dans votre question. Le première chose: la date limite c’est le quatre mars. Nous avons donc deux mois pour remporter cette bataille des suffrages, et je vais l’y aider. Ce filtre neutre – à cause de François Hollande, qui a mis fin à l’anonymat – est devenu un filtre militant, pour empêcher des personnalités courageuses de se présenter devant les Français.

Het jaar goed ingezet!

Op Nieuwjaarsdag zien we traditioneel met zijn allen uit naar het concert in Wenen. De muziek is schitterend, het decor, alles eigenlijk. Dit jaar bevielen me bijzonder de Lippizaners. Hun ballet was prachtig. Het zijn tamme paarden die volmaakt in de maat blijven, en het was mooier dan de echte balletten die elk jaar weer even zoet zijn als een Sachertorte. Karel van het Reve had dat ook met ballet. Hij vond dat de dansers altijd net iets te vroeg van de grond opstegen, of iets te laat weer landden.

Overigens bleef ook Barenboim aan de tamme kant. En over suikertaarten gesproken, hem zal kennelijk de Poolse schaakmaestro Johann Hermann Zukertort (1842-1888) onbekend zijn die met ware doodsverachting zijn partituren speelde.

Je kunt het jaar dan maar beter voortzetten met een goed boek, en dat deed ik. Ziehier hoe Joris-Karl Huysmans in 1889 Parijs en omliggende beschrijft, en kwaadwilligheid is hem niet vreemd:

…cette honte du goût moderne, la rue; ces boulevards sur lesquels végètent des arbres orthopédiquement corsetés de fer et comprimés par les bandagistes des ponts et chaussées, dans des roues de fonte; ces chaussées secouées par d’énormes omnibus et par des voitures de réclame ignobles; ces trottoirs remplis d’une hideuse foule en quête d’argent, de femmes dégradées par les gésines, abêties par d’affreux négoces, d’hommes lisant des journaux infâmes ou songeant à des fornications et à des dols le long de boutiques d’où les épient pour les dépouiller, les forbans patentés des commerces et des banques.

Niet dat Huysmans met het buitenleven hoog oploopt: ...l'abjecte monotonie de la campagne, la platitude répétitive des paysages naturels, les illusions désespérantes des sinistres villégiatures. Tenslotte is de natuur ...un monotone magasin de prairies et d’arbres, une banale agence de montagnes et de mers.

Dan maar op reis gaan? Het is even zinloos: wie ooit in zijn eigen badkuip de golfjes heeft nagebootst die de Parijse bateaux-mouches maken, kent ...depuis toujours l’insignifiance des croisières.

J.K. Huysmans, Certains