À votre santé Marianne!

.

Onze gelukzalige Europolitici die in kudde waren gaan denken dat ze een legitimatie van het Europese volk op zak hadden, zouden nu stilaan tot het inzicht mogen komen dat zij bitter weinig representeren. Overvol van zichzelf, en door elkaar opgetut en opgezweept hebben zij jarenlang hun illusies gekoesterd, wellicht in alle eerlijkheid vaak.
De ontnuchtering moet groot zijn, al is in hun eerste commentaren nog weinig te merken van een beginnend ziekte-inzicht. Sommigen, onze gespindokterde eersteminister op kop, vinden zelfs dat op de ingeslagen weg kan worden doorgegaan. Voor Nederland, en voor heel Europa neuriede Guy Verhofstadt pas nog het ons bekende BHV-wijsje: TINA, there is no alternative, we moeten aan de jobs denken en de mensen liggen daar niet wakker van.
Hij weet nog altijd wat de mensen denken!

Toch enkele zaken in herinnering brengen: anders dan in Spanje is er in Frankrijk een serieus debat geweest, wekenlang. Franse politici, ook van het ja-kamp, zeiden gisteravond op Antenne2 dat het debat inderdaad grondig was gevoerd. Het elitaire smoesje van “wij hebben het niet goed uitgelegd”, waarmee vandaag Dirk Sterckx nog komt aandragen, is dood. Tot in de Franse families was er gekibbel aan tafel. De bevolking heeft gereageerd zoals het in een werkzame democratie past: zij is massaal gaan stemmen. Alleen heeft die bevolking nu de verkeerde stem uitgebracht.

Dat zou in andere landen net zo verlopen. Laten we Spanje even in perspectief zien: een land dat voor een stuk op Eurosubsidies leeft, waar géén debat is gevoerd, waar een minister (Juan Fernando López Aguilar van Justitie) koudweg verklaarde dat je de grondwet “niet hoefde te kennen om te weten dat je ja moest stemmen”, en waar dan inderdaad een beperkt ja volgde – niet één derde van de kiesgerechtigden – laten we, met alle respect, dat land even buiten beschouwing.

Het is wachten op de slag die de Nederlanders zullen toebrengen aan de zelfgenoegzaamheid van hun en onze vertegenwoordigers. En die mep zal aankomen, want één slag kan de strijdlust van een bokser soms nog aanwakkeren, dat weet elke cafévechter, maar twee uppercuts is ook voor de logste zwaargewicht te veel.

Wijzelf mogen niet stemmen, en vele andere landen ook niet. Te moeilijk voor de Vlamingen zei di Rupo, en daarmee was de kous af (wij zouden in verwarring geraken over de toetreding van Turkije). Ook professor Vande Lanotte deed zijn duit in het zakje: de Zwitsers hebben een traditie van referenda, wij niet, en de Fransen ook niet. Inhoudelijk zegt die man hiermee Niets, maar toch hoopt hij dat zijn gedaas voor serieus zal doorgaan, en hijzelf voor een democraat ...en journalisten zijn gewoon van te zwijgen als ze zulke geleerde uitspraken horen.
De meeste journalisten zijn het trouwens eens met hun vrienden-politici: het plebs snapt werkelijk nergens wat van, ook niet nadat zijzelf de vraagstelling (misschien enigszins neerbuigend maar niettemin grondig) hebben uitgelegd.*

Nu gaan referenda over beperktere vraagstellingen dan gewone verkiezingen, waarbij alles en nog wat ter sprake komt. Voorshands willen onze Belgische politici deze laatste nochtans niet afschaffen, zelfs niet voor Vlamingen mogen wij hopen – al zou dat van consequentie getuigen.

Maar ons feest begint pas!
Feest voor mensen die een Europees wij-gevoel kennen:

À la vôtre Marianne!
De beuk erin Holland!

* De Duitse dichter Heinrich Heine beschreef in 1835 de geestesgesteltenis van mensen die net zoals onze huidige journalisten en politici menen alles beter te weten. Heine beschreef het dédain van de Parijse machthebbers tegenover de denkbeelden die heersten in wat wij nu la France profonde zouden noemen. "Was die Provinz denkt ist eine ebenso gleichgültige Sache, als was unsere Beine denken".

(Die Romantische Schule)