Een lachwekkend dictatortje

Sommige journalisten denken dat Poetin gek is geworden. Mogelijk, hoewel onwaarschijnlijk, maar in elk geval is het dan een gek waar niet mee te lachen valt.

In Parijs hebben ze nu een groene jongen, David Belliard, adjunct van Anne Hildalgo (burgemeester van Parijs) en die Belliard is onmiskenbaar gek, al valt dat in zijn partij niet iedereen op. En in het diepst van zijn gedachten is hij ook een dictator – gelukkig in miniatuur.

Nu vertelde die knaap dat hij in het hartje van Parijs een ‘zone apaisée’ wil. Daar kom je enkel in en uit als je er ook iets te doen hebt, boodschappen doen bijvoorbeeld. Dan moet je bij het verlaten van de zone gewoon een kasticketje tonen, meer niet. ‘Tout simplement’ zegt Belliard. Of je wil er een arts raadplegen: het volstaat een doktersbriefje te tonen en je mag ongehinderd weer naar huis!

In de studio klonk een schaterlach toen ze die halve gare bezig hadden gehoord, en het is waar: je moet ze wel in de gaten houden, maar met die groentjes valt er nog wel eens te lachen.

Pascal Praud (CNews) : Il échappe, David Belliard, à toute polémique puisqu’il y a la guerre. Donc ça le sauve d’une certaine manière. Mais j’ai voulu vous faire écouter ça ce soir, parce que je trouve ça tellement ahurissant. Écoutez-le :

David Belliard : ‘Sur la zone apaisée en particulier, nous allons mettre en place surtout des contrôles à la sortie, c’est-à-dire qu’il n’y a pas de contrôles apriori mais il faudra pour …euh, avec des euh, euh contrôles, qui sont des contrôles aléatoires, euh, bien : montrer patte blanche d’une certaine manière. Montrer, prouver qu’on avait quelque chose à y faire. Par exemple si on avait …on a été faire ses courses, et bien, un ticket de caisse par exemple, tout simplement. Ou si on était allé chez le médecin, ou euh, pour une consultation x ou y, montrer qu’on est allé dans cette consultation.’

Woorden wekken, voorbeelden trekken

Er zijn nogal wat journalisten die in politieke analyse niet erg bedreven zijn, en Poetins beweegredenen dan maar omschrijven in amateur-psychiatrische termen. Dat is niet het geval met Laure Mandeville, voormalige correspondente in Moskou voor Le Figaro. Zij was vanochtend te gast bij Sonia Mabrouk in Le grand rendez-vous.

Laure Mandeville: Meer dan het probleem zelf met de NAVO, lijkt mij een absoluut catastrofaal element te zijn geweest – waardoor Vladimir Poetin en de Russische leiding mentaal ervan overtuigd raakten dat zij de vrije hand zouden krijgen – het optreden van de Amerikanen in het buitenland. Meer bepaald Irak 2003, en inderdaad Libië in 2010.

De overweging dat de Amerikanen, buiten alle internationaal-rechtelijke regels om, hun macht gebruiken om landen te gaan bombarderen en helemaal te gronde te richten, heeft hem vandaag er absoluut van overtuigd – er was de geschiedenis in Kosovo die de geesten sterk heeft getekend in 1999, het bombardement van Belgrado…

Sonia Mabrouk: Dat lag allemaal op één lijn?
Laure Mandeville: Ik denk dat er sprake was van een continuüm van frustraties, samen met hun eigen demonen, een machtswil met als u wil een terugkeer naar wat eigenlijk de Sovjetgietvorm was, zonder de ideologie ervan maar wel met het aanwenden van geweld, de haat tegen alles wat westers was enzovoort, én het Amerikaanse optreden die samen ertoe hebben geleid dat ze hun eigen logica zijn gaan volgen en zegden: wij zullen een andere wereldorde tot stand brengen, aangezien de Amerikanen de hunne scheppen.

Laure Mandeville : Il me semble que, plus que le problème de l’OTAN lui-même, ce qui a été un élément absolument catastrophique sur le plan mental – pour convaincre Vladimir Poutine et l’ensemble de cette direction russe que ils pouvaient avoir les mains libres – c’est le comportement américain à l’extérieur. C’est-à-dire l’Iraq, 2003, la Libye, effectivement 2010. Et donc cette idée que les Américains utilisent, hors du droit international, la force pour aller bombarder des pays et les mettre complètement à terre, et donc aujourd’hui il est absolument convaincu – il y a eu l’histoire qui a beaucoup marqué les esprits de 1999, l’histoire du Kosovo, le bombardement de Belgrade…
Sonia Mabrouk : C’était un continuum ?
Laure Mandeville : Je pense qu’il y a eu un continuum, si vous voulez, de frustrations et de leurs propres démons, et volonté de force, et si vous voulez, retour à ce qui était la matrice en fait soviétique sans l’idéologie, mais l’utilisation de la force, la haine de tout ce qui est occidental etcetera, et ce comportement américain qui a fait que ils sont partis dans leur propre logique en se disant : nous allons créer un autre ordre mondial puisque les Américains font le leur.

Niet geheel onvoorspelbare ontwikkelingen

Mensen die weten waarover ze praten, omdat ze enige geschiedenis achter de kiezen hebben, zijn altijd interessant:

Ruth Elkrief: Misschien gaan we wel naar de grootste oorlog sinds 1945 ?
Hubert Védrine: Tja, het is treurig ...en totaal absurd. En de Poetin van 2022 is grotendeels onze eigen creatie. En ja, ik weet dat ik hiermee uit de toon val. Ik ben in de minderheid, en ik spreek vanuit de emotie van het moment, en het valt niet in drie minuten uit te leggen wat mijn reactie is. Maar dit had nooit zo mogen gebeuren. Nooit.
Bij zijn eerste twee mandaten was Poetin nogal open, vergeleken bij wat voor eisen hij nu stelt, en Medvedev nog meer. En dan zijn er de mensen die heel hun leven de USSR bestreden hebben, zoals Kissinger of Brzeziński die adviseur was van Carter – en daarna nog meer bekendheid kreeg met zijn geschriften die later kwamen – de twee hoge pieten van de Amerikaanse geopolitiek, en alle twee hebben die bij herhaling gezegd dat het volmaakte waanzin was om het er voortdurend over te hebben dat men Oekraïne lid van de NAVO wilde maken.
Zelfs Brzeziński, Pool van oorsprong, en allebei hebben die jarenlang – zonder dat iemand naar hen luisterde want zij waren al lang niet meer aan de macht – een neutraliteits-statuut verdedigd, wat geen opgave inhoudt: een neutraliteit zoals Finland, met wederzijdse garanties.
Maar heel die machinerie… Clinton die ik wel mocht, Clinton en heel zijn ploeg, en dan George ‘Dubya’, en net het tegengestelde zagen we …Rusland verdween, men hield er totaal geen rekening meer mee. Ik zeg niet dat Poetin zomaar wat heeft uitgehaald…
Ruth Elkrief: Daar komen we nog op terug, we komen er nog op terug.
Hubert Védrine: En ik ben verbijsterd dat niemand een stap terugzet, en dat niemand de fouten van het westen beseft – de Amerikanen meer dan wij, maar ook aan onze kant zijn fouten gemaakt – als we spreken over het eerste associatieakkoord tussen…
Ruth Elkrief: De Europese Unie en Oekraïne…
Hubert Védrine: …en Oekraïne, en dat Rusland volledig buiten beschouwing liet. Goed, dat verontschuldigt niets, het verontschuldigt helemaal niets.

_______

Vincent Hervouët : Het is niet de eerste oorlog sinds 1945. Er is er een andere geweest, waar de Russen zich trouwens grif op beroepen, en…
Pascal Praud (CNews): De Balkanoorlog.
Vincent Hervouët : Inderdaad, de oorlog in Kosovo, die een NAVO-interventie in Kosovo was, zonder langs de Veiligheidsraad te gaan, met miskenning van het NAVO-handvest, en met miskenning van de UNO-regels. Men is toen een stukje gaan wegknippen uit een soevereine staat, om er een autonome, secessionistische republiek van te maken enzovoort, enzovoort. En mét een Amerikaanse basis.

Maar dat hebben de Russen niet vergeten. Wij hebben dat compleet vergeten, maar de Russen is het altijd in de keel blijven steken als een vernedering waar men de westerlingen daadwerkelijk voor moest laten betalen.

Maar nooit, toen wij in Kosovo tussenkwamen, Frankrijk op kop, nooit hebben wij de omliggende landen in bedwang willen houden door ze rechtstreeks te bedreigen. Wij hebben gezegd: wij komen tussen omdat er een genocide aan de gang is – een volstrekte overschatting, het was een spookgenocide – zoals vorige nacht Poetin op identieke manier heeft gesproken over de genocide in de Donbas die niemand ooit heeft gezien.*

--------

* ook de luchtaanvallen op Lybië werden verantwoord met een verzonnen, zelfs een toekomstige 'genocide'. Dat vervolgens de eerste doodsoorzaak in Lybië precies die bombardementen waren, deerde noch BHL, noch Sarkozy.

Ruth Elkrief : Peut-être qu’on va vers la guerre la plus importante depuis 1945 ?

Hubert Védrine : Bon, c’est désolant. C’est complétement absurde. Et le Poutine de 2022 est largement notre création. Là, je sais que je ne suis pas dans le ton. Je suis minoritaire, et je parle dans l’émotion immédiate et je ne suis pas dans [la réactivité] qui se dit en trois minutes. Mais ça n’aurait jamais dû se passer comme ça. Jamais.
Pendant les deux premiers mandats de Poutine il était assez ouvert par rapport à ce qu’il est demandeur maintenant, Medvedev encore plus.
Et des gens aussi, et qui ont combattu l’URSS toute leur vie, comme Kissinger, Brzeziński qui était le conseiller de Carter – encore plus célèbre après par ses écrits, après en fait – donc les deux grands pontes de la géopolitique américaine, tous les deux ils ont dit à plusieurs reprises que c’était complètement absurde de parler sans arrêt de mettre l'Ukraine dans l'Otan. Même Brzeziński, polonais d’origine, et ils ont défendu tous les deux, pendant des années – sans que personne ne les écoute puisqu’ils ne sont plus au pouvoir depuis longtemps – l’idée d’une neutralité, qui n’est pas un abandon : une neutralité à la Finlandaise, et qui a des doubles garanties.
Mais toute la machinerie… Clinton que j’aimais bien, Clinton et toute son équipe, et puis après George ‘Dubya’, c’était l’inverse, c’était …la Russie a disparu, on s’en fiche complétement. Je ne dis pas qu’au fond c’était quoi que ce soit de Poutine de …
Ruth Elkrief : On va y revenir, on va y revenir.
Hubert Védrine : Et je suis sidéré que personne ne revienne en arrière, et personne n’ait en tête les erreurs des occidentaux – plutôt les Américains que nous, mais quand même il y a eu aussi des erreurs, parlant des négociations du premier accord d’association entre la…
Ruth Elkrief : L’Union européenne et l’Ukraine.
Hubert Védrine : …et l’Ukraine qui passait complétement la Russie. Bon, ça n’excuse rien, ça n’excuse rien.

____________

Vincent Hérvouët : Ce n’est pas la première guerre depuis '45. Il y en avait une autre auparavant, à laquelle d’ailleurs les Russes sont très prompts à se référer, et…
Pascal Praud (CNews) : La guerre des Balcans.
Vincent Hérvouët : Mais oui, c’est la guerre du Kosovo, qui est l’intervention de l’OTAN au Kosovo, sans passer par le Conseil de Sécurité, au mépris de la charte de l’OTAN et au mépris des règles de l’ONU. On est allé tailler un bout d’un état souverain, pour en faire une république sécessioniste, autonome, etcetera, etcetera. Et avec une base américaine. Mais ça, les Russes n’ont pas oublié. Nous on a complètement oublié, mais les Russes, ça leur est toujours resté dans la gorge, comme une humiliation dont il fallait faire payer effectivement les occidentaux. Mais jamais quand nous sommes intervenus donc au Kosovo, la France la première, mais jamais on a prétendu tenir en respect les pays à l’entour en les menaçant directement. On a dit : on intervient parce qu’il y a un génocide qui est en cours – qui était totalement surestimé, un génocide fantôme, de la même manière que Poutine la nuit dernière a parlé du génocide dans le Donbass, que personne n’a jamais vu.

____

zeer interessant is ook Gabriele Krone-Schmalz.

Wie spint hier goed garen bij?

 

Hierbij de vertaling van een artikel van noz.de, waarin ze Sahra Wagenknecht om commentaar vragen:

Ook Sahra Wagenknecht (lid van de Bundestag voor Die Linke) veroordeelt het optreden van Rusland in het conflict met Ukraïne, maar zij geeft ook kritiek op het Westen en de regering in Kiev: ‘De erkenning van de beide volksrepublieken en het sturen van Russische troepen gaat in tegen het volkenrecht, is een duidelijke breuk met het akkoord van Minsk en door niets te rechtvaardigen.’

Tot de gevaarlijke escalatie van het conflict, zo oordeelt Wagenknecht, hebben evenwel beide zijden bijgedragen. Haar kritiek luidt: ‘In plaats van de inachtneming van het Minsker akkoord te eisen van Kiev, hebben Navo-staten Oekraïne uitgerust met gevechtsdrones en zware wapens, en zo hebben zij de Oekraïense regering zelfs aangemoedigd om op een militaire oplossing van het Donbasprobleem aan te sturen.’ Dit heeft de Oekraïense president Wolodymyr Selenski onder meer in zijn Nieuwjaarstoespraak openlijk aangezegd.

De politica wees er nog op dat Rusland ‘al jaren kritiek had op de versnelde uitbreiding van de Navo naar het oosten toe - wat tegen oorspronkelijke toezeggingen inging - en duidelijk gemaakt heeft een Navolidmaatschap van Oekraïne te zullen verhinderen, tegen welke prijs ook, en in het ergste geval met militaire middelen.’

Niettemin wilde vooral Washington de toetreding van Oekraïne verder doordrukken. Wagenknecht waarschuwde hierbij: ‘Wie wil voorkomen dat het conflict zich tot een grote oorlog midden in Europa uitbreidt, moet dringend terug naar de onderhandelingstafel. De voorgedragen sancties zullen geen enkel probleem oplossen, maar Europa, en in de eerste plaats Duitsland, massieve schade toebrengen terwijl de VS er economisch profijt bij hebben.’

Twee keer op hun plaats gezet

De Franse ondernemersorganisatie MEDEF had de presidentskandidaten uitgenodigd om hun programma voor te stellen, en daar heeft bij het verlaten van het spreekgestoelte Marine Le Pen het bestaan de hand te drukken van de volgende spreker …Éric Zemmour.

Wat een kluif! dachten de journalisten, en bij het buitenkomen overvielen ze achtereenvolgens de twee genoemden.

Maar dat pakte twee keer slecht uit: Marine Le Pen zei hen vriendelijk dat als die handdruk voor hen hét feit van de dag was, ze simpelweg geen begrip hadden van wat er op het spel stond, én dat zij met plezier antwoord zou geven op verstandige vragen.

Even later voegde Zemmour hen toe dat ze een ander toontje mochten aanslaan, en dat geciviliseerde mensen elkaar de hand drukken. Le Pen en hij mochten dan politieke meningsverschillen hebben, van kandidaten 'inpikken' was geen sprake. Mensen konden van mening zijn dat zijn programma hen beter lag: dat viel niet te niet verwarren met heibel op een schoolpleintje.

Ja, zo kun je mensen manieren bijbrengen.

Dit gaat me te ver!

Nog even doorgegaan op het vorige blogje hier: boeken op het web kopen is comfortabel, maar heeft ook nadelen. Zo was ik de zeventiende-eeuwse tekst van John Aubrey aan het lezen in de uitgave van de Folio Society, verzorgd door Richard Barber.

Aubrey beschrijft daarin een groot aantal tijdgenoten, en ook mensen die kort vóór zijn tijd hadden geleefd, gaande van zekere George Abbot tot zekere Sir Edward Zouche. Uit die reeks had Barber nu een selectie gemaakt, en enkel de biografietjes opgenomen van mensen waarvan men ook een portret had gevonden. Een verdedigbaar standpunt maar ik las dat hij ook een ‘volledige’ uitgave had bezorgd, voor de Boydell Press, en daarover zei de uitgever:

All we have are the raw materials, his [Aubrey’s] jumbled, confused notebooks. Added to this, his language and spelling are often obscure for the reader of today, and it is therefore surprising that there has never been a ‘complete’ edition in modem spelling.
Richard Barber provides just this, reproducing as closely as possible what Aubrey wrote, modernising the spelling and paraphrasing obsolete words, in a version that will allow many new readers to enjoy this vivid and eccentric masterpiece.

Maar nu ik die uitgave hier voor me liggen heb, blijkt het niet bij die moderne spelling te zijn gebleven, en gaat het parafraseren érg ver. Alle Griekse en Latijnse woorden en citaten, waar Aubrey zo graag mee uitpakt, zijn weggelaten. In de plaats komt een Engelse omschrijving, en die is een stuk minder grappig.

Storend vind ik bijvoorbeeld dat waar Aubrey meldt dat Francis Bacon een παιδεραστής was, dit bij Barber (in de 'volledige' uitgave) ‘homosexual’ werd: een term die pas in de negentiende eeuw ingang vond met het werk Psychopathia sexualis van de psychiater Richard von Krafft-Ebing (1840-1902). Krafft-Ebing bepleitte daarin dat homoseksualiteit uit het strafrecht moest worden gehaald (die mensen konden daar immers niets aan doen), wat overigens in de Code Napoléon al lang gebeurd was.

Nee, ik zal het bij de Folio-uitgave houden.

__________
The Boydell Press, Woodbridge 1982
London, The Folio Society MCMLXXV (Second impression 1976)

Over het nut van cafés

.

Het boek hiernaast is een nachtmerrie voor uitgevers. John Aubrey (1626-1697) schreef het, al is dat veel gezegd want wat hij produceerde waren losse, haastig geschreven papiertjes. Zijn oudheidkundige studiën in Oxford had hij niet kunnen afmaken, achtervolgd door schuldeisers, maar zijn belangstelling voor het onderwerp bleef.

In Brief Lives geeft hij heel korte levensbeschrijvingen van auteurs en wetenschappers, tijdgenoten of die kort voor hem leefden. Om er enkele te noemen: Francis Bacon, Edmund Halley, William Shakespeare, Sir Walter Raleigh, Andrew Marvell, Richard Napier, Ben Jonson, René Descartes, Edward de Vere, Jean Baptiste Colbert, Desiderius Erasmus, John Milton enzovoort: meer dan honderd. Hij bedoelde niet deze uit te geven,* maar een vriend van hem, Anthony Wood, professor oudheidkunde (antiquary) in Oxford, vond dat het moest. 

Aubrey stuurde hem zijn materiaal en vrac, en in een brief verontschuldigt hij zich voor de vele slordigheden, weglatingen enzovoort en vraagt dat ze gecorrigeerd worden. 

Én hij wijst op de onvervangbare rol van cafés (een nieuwigheid toen)** als het gaat om het verzamelen van materiaal:  

'Brief Lives,' chiefly of Contemporaries,

set down by

John Aubrey, between

the Years 1669 & 1696

          To my worthy friend Mr. ANTHONIE à WOOD,
          Antiquarie of Oxford.

1680

  SIR!

I have, according to your desire, putt in writing these minutes of lives tumultuarily, as they occurr'd to my thoughts or as occasionally I had information of them. […]

'Tis a taske that I never thought to have undertaken till you imposed it upon me, sayeing that I was fitt for it by reason of my generall acquaintance, having now not only lived above halfe a centurie of yeares in the world, but have also been much tumbled up and downe in it which hath made me much knowne; besides the moderne advantage of coffee-howses in this great citie, before which men knew not how to be acquainted, but with their owne relations, or societies. […]

When I first began, I did not thinke I could have drawne it out to so long a thread.

___________

* Aubrey beschreef zich als 'een wetsteen, niet in staat om zelf te snijden': cos exors ipse secandi.

** Hij betreurde echter dat de rector van de school waar hij Latijn leerde, 'a proper man and a good fellow', niettemin het tapgat van een vat bier dat hij gebrouwen had gewoonlijk afsloot met een stuk perkament uit een oud manuscript. He said nothing did it so well: which methought did grieve me then to see. [...] and perhaps in the library we might have found a correct Pliny's Natural History, which Camitus, a monk here, did abridge for King Henry the Second.

De EU-Propagandastaffel aan het werk

.

Enige tijd geleden bracht de Europese Raad een affiche uit met de boodschap: Beauty is in diversity, as freedom is in hidjab. Die vergelijking beviel me wel. Beide beweringen afzonderlijk mogen dan wankel zijn, dat maakt de gelijkstelling ervan nog niet gammel, immers: ex falso sequitur quodlibet.

De EU-club liet toen zijn eigen vlaggetje naast dat van de Europese Raad op de affiche afdrukken maar wilde nu ook zelfstandig iets doen. Ze kwamen met een eigen boodschap: L’avenir est entre vos mains – Faites entendre votre voix.

Natuurlijk willen die dames en heren de toekomst juist in eígen hand houden (ze zien hun vereniging trouwens als een echte staat die ze voortvarend ‘Europa’ noemen), en dat ze naar de stem van de bevolking willen luisteren is helemaal van de gekke.

Mathieu Bock-Côté – een chroniqueur die niet op de officiële Franse zenders komt, maar wel op CNews – legt het hieronder nog eens uit, en als Québécois doet hij dat heel snel:

Wat zegt Houellebecq ons in Soumission? Dat alles bijeen de Europese elites heel het psychologisch mechanisme al klaar hebben om – de dag dat er een historische schok zou optreden, of de demografische omslag zich zou voltrekken – zich te onderwerpen. Zij hebben al gecapituleerd. En hun bedoeling is niet zich te verzetten tegen de islamisering, tegen het islamisme: zij willen juist weerstand bieden aan diegenen die zich tegen het islamisme verzetten.

Zij nemen met andere woorden veelmeer aanstoot aan de revolte die zij ‘populistisch’ noemen, liever dan aan wat die ‘populisten’ tot woede aanzet. Het echte gevaar in hun ogen is wat zij xenofobie noemen, nationalisme, zich op de identiteit terugplooien, een hele reeks termen die men gebruikt om diegenen te diskwalificeren, te discrediteren, die zeggen: euh ...dat wordt niét het symbool van Europa.

Uiteindelijk zijn zij meer beducht voor hun volkeren, voor hun eigen bevolking, hun historische bevolking, dan ze dat symbool vrezen. En zo komt het dat zij in elke onwil bij deze nieuwe fase in de symbolische opbouw van Europa een psychisch regressieverschijnsel zien.

We hebben hier dus elites die …uiteindelijk is hun doelstelling onze samenlevingen zachtjes, rustig aan en geweldloos voor zover dat mocht lukken, naar een historisch nieuw keerpunt te loodsen, naar een nieuw beschavingsmodel.

Over die zienswijze, die de psychologie overstijgt: dat is de reflex van elke bourgeoisie die aanvoelt dat er zich een nieuw regime vestigt. Koste wat het kost doen zij er alles aan om hun maatschappelijke positie te behouden, al moesten ze daarvoor hun woorden inslikken, andere kleren aantrekken, nieuwe symbolen accepteren, een andere identiteit aannemen. Zolang zij hun plekje maar behouden zijn ze tot elke knieval bereid, zijn zij bereid tot om het even welk teken van onderwerping.

  

Qu’est-ce qu’il nous dit dans Soumission Houellebecq? Que globalement les élites européennes ont tout le mécanisme psychologique déjà construit pour se soumettre le jour où il y a ...où un choc historique arriverait, où le basculement démographique aurait lieu. Ils ont déjà capitulé. Et leur objectif, ce n’est pas de résister à l’islamisation, ce n’est pas de résister à l’islamisme : leur objectif c’est de résister à ceux qui résistent à l’islamisme. Autrement dit, ils sont bien plus scandalisés par les révoltes qu’ils disent ‘populistes’ plutôt par ce qui inspire la colère des ‘populistes’.

De leur point de vue le vrai danger, c’est ce qu’ils appellent la xénophobie, le nationalisme, le repli identitaire, tout une série de termes utilisés pour disqualifier, pour discréditer ceux qui se disent : heu  ...ça ne va pas être le symbole de l’Europe.

Donc ils redoutent finalement d’avantage leurs peuples, leurs propres peuples, leurs peuples historiques, ils les redoutent d’avantage que ce symbole. Et à partir de là, toute volonté de refuser cette nouvelle étape dans la reconstruction symbolique de l’Europe est vue comme psychologie régressive.

Donc nous sommes devant des élites qui finalement ...leur objectif c’est d’accompagner doucement, tranquillement, pour peu que ça se fasse sans violence, nous sociétés vers un basculement historique, un nouveau modèle de civilisation.

On pourrait dire de ce point de vue au-delà de la psychologie : c’est le réflexe de toutes les bourgeoisies quand elles sentent qu’un nouveau régime s’installe, elles font tout pour maintenir leur position sociale à tout prix, devraient-elles changer de discours, changer de tenue, changer de symboles, changer d’identité. Pourvu qu’elles ne perdent pas leur place, elles sont prêtes à toutes les génuflexions, sont prêtes à tous les gestes de soumission.

Traagjes voortschrijden

De uitdrukking ‘voortschrijdend inzicht’ vond ik mooi toen ik ze de eerste keer hoorde gebruiken, ik meen door een lid van de Nederlandse Tweede Kamer. Maar zoals het dan gaat, gebruiken tegenwoordig politici en journalisten die wending om de haverklap. Ze is verworden tot een gemeenplaats, een soort schaamlapje dat oude stupiditeiten moet verdoezelen.

Toch wil ik de uitdrukking nog eens benutten om de bewoordingen van Le Monde te verklaren, in het artikel van 27 december, waarin ze het overlijden van de Amerikaanse bioloog E.O. Wilson meldden. 

We lezen nu: Le grand scientifique américain Edward Osborne Wilson…

En verder : Les théories de Wilson en matière de sociobiologie ont transformé le domaine de la biologie et relancé le débat entre nature et éducation parmi les scientifiques. Il avait déclenché une vague de critiques après avoir suggéré, dans l’un de ses livres, que les comportements des humains résultaient en partie de principes inscrits dans leurs gènes. Ses détracteurs ont fait valoir qu’une telle théorie confortait l’injustice sociale, notamment la discrimination à l’égard des femmes, en affirmant que l’inégalité était inscrite dans les gènes humains.

L’entomologiste n’en reste pas moins très respecté.

Daar dacht Le Monde destijds heel anders over (klik op het prentje om het te vergroten), en al kloppen ze zich vandaag vanzelfsprekend niet berouwvol voor de borst, toch mogen we ons verheugen over hun ‘voortschrijdend inzicht’, al hebben ze over dat voortschrijden enkele decennia gedaan.