De Schoonheid van het Schelden: un imposteur fragile

Ik heb de Quartier-Latin– en televisiefilosoof Bernard-Henri Lévy nooit kunnen rieken of zien; het is een lege woordmachine zonder geweten, maar dat stond hier 14 dagen geleden al. BHL was voorstander van de Navo-bombardementen op Belgrado bv. en hij viel toen op een schandelijke manier Régis Debray aan, want die man vond dat er voor het standpunt van de Serviërs misschien ook iets te zeggen viel. Bij ons klapten Yves Desmet en consoorten braaf in de handjes als Bernard weer eens op de buis verscheen en om Amerikaanse bommen op Europa riep. Zij deelden BHL's brede blik van de wereldburger, zijn globale kijk op de zaak. Waar bommen vandaan komen maakt voor hen niet uit, en ook niet op wie ze vallen als het voor de goede zaak is.

BHL zit inderdaad wreed in mijn neus, en hij zou eens een flink pak slaag moeten krijgen. Wie zal dat taakje verrichten? Jacques Vergès kan voor zulke opdrachten nog altijd dienen. Zoals hij de windbuil BHL hieronder wegblaast, daar sta ik in bewondering voor. Wat is deze octogénaire advocaat nog gevaarlijk!
––uit zijn pas verschenen dagboek: Journal 2003-2004, uitgegeven door Plon (pp.127-8).

5 mai 2004

CBS

Je suis passé à l’émission “Sixty Minutes” sur la chaîne CBS aux États-Unis. Un meneur de jeu honnête me donne la parole puis, tour à tour, la passait au jeune psychiatre au visage de lou ravi qui expliquait ma vie à partir de ma date de naissance et ensuite à un Bernard-Henri Lévy véhément. Il ne m’était pas difficile de rester calme et souriant, d’apparaître avec mes positions prétendument extrêmes comme le plus raisonnable et le plus équilibré. Mais, pour être juste, la joute n’était pas égale. Je suis sûr de moi, je ne me sens en danger devant aucun contradicteur. M. Lévy, tout riche (du commerce du bois africain) et tout adulé qu’il soit, n’est pas sûr de lui; il se sent menacé par le calme de son contradicteur qui risque de convaincre l’opinion. Alors il s’emporte. Et, s’emportant, apparaît pour ce qu’il est: un imposteur fragile qui sait, tout en voulant l’ignorer, qu’il ne sera jamais André Malraux. Drieu la Rochelle aussi était fragile, néanmoins il était sincère dans sa folie. Mais pourquoi comparer l’incomparable ?

CBS

Ik zat in de uitzending “Sixty Minutes” van de Amerikaanse zender CBS. De fatsoenlijke presentator geeft mij het woord, en daarna om beurt aan een jonge psychiater met een gezicht als lou ravi, die mijn leven verklaarde vanaf mijn geboortedatum, en vervolgens aan een heftige Bernard-Henri Lévy. Ik had er weinig moeite mee om kalm te blijven, de glimlach te bewaren en er met mijn zogenaamd extreme stellingen als de meest redelijke en evenwichtige uit te komen. Maar om eerlijk te zijn, het steekspel was ongelijk. Ik ben zeker van mijn stuk, ik voel me niet in gevaar tegenover welke opponent ook. M. Lévy, rijk (vanwege zijn handel in Afrikaans hout) en bewierookt als hij is, is niet zeker van zijn stuk; hij voelt zich bedreigd door de kalmte van zijn tegenstander, die overtuigend zou kunnen zijn voor het publiek. Dan wordt hij driftig. En in zijn drift komt hij te voorschijn voor wat hij is: een fragiele bedrieger die beseft, al wil hij het niet geweten hebben, dat hij nooit een André Malraux zal zijn. Drieu la Rochelle was ook fragiel, maar in zijn gekte was die tenminste eerlijk. Maar waartoe het onvergelijkbare vergelijken?

– "lou ravi", "le ravi": figuurtje van de Provençaalse kerststal. Een santon die de eenvoudige van geest voorstelt, de dorpsgek die nooit iets in te brengen heeft maar opgetogen is als hij erbij mag zijn; wordt voorgesteld met de armen opgestoken, "en ravissement".

– Drieu la Rochelle: auteur, sympathiserend met het fascisme; ontgoocheld in de praktijken onder Pétain pleegde hij zelfmoord; de Gaullist Malraux, die een vriend van hem was, heeft hem nooit verloochend; politieke tegenstanders spraken toen nog met elkaar.
(ook Vergès is altijd Gaullist geweest).

.