Warrigheid volgens Jorn De Cock

.

In de Standaard, op p.16 vandaag, vrijdag 10 maart 2006, schrijft journalist Jorn De Cock:
Op 2 februari nam Mohammed Bouyeri zelf het woord tijdens het proces, waarbij hij een wat warrig religieus betoog hield dat draaide rond de boodschap dat "de profeet opdracht heeft gegeven heidenen te doden".

Ik zie de warrigheid niet. Wat ik mij van Bouyeri zijn woorden herinner was dat hij zich juist bijzonder precies uitdrukte, én consistent bleef met wat hij eerder op zijn eigen proces had verklaard. Maar ja ... ik heb vaak de neiging om mij te houden aan de eigenlijke bewoordingen, en tracht die niet meteen en tegen alle schijn in te duiden.
Nu begrijp ik Yorn De Cock wel hoor: hij moet een beetje proberen sussen, de zaak zo goed en zo kwaad mogelijk ontmijnen, alles wat onschuldiger voorstellen dan het is. Dat zijn immers zijn consignes, uitgesproken of niet.[*] Het is ook niet de eerste keer dat hij probeert dit te doen, en samen met hem alle goede Vlaamse journalisten.
Daarom is het goed om De Cock even te confronteren met zijn eigen artikel van woensdag 13 juli 2005.
Onder de kop “Ik zou precies weer hetzelfde doen”[**] gaf hij toen de woorden van Bouyeri als volgt weer:

[…] “Als ik de mogelijkheid zou hebben om het nog een keer te doen: ik zou precies hetzelfde doen.” […] Bouyeri had zijn advocaat de opdracht gegeven geen pleidooi te houden. De verrassing gisteren kwam toen de verdachte na het rekwisitoor van Van Straelen zelf het woord nam, om zo'n vijf minuten lang een wat onsamenhangend betoog te houden. “Wauw. U heeft het mooi geschreven”, sneerde Bouyeri eerst naar de openbare aanklager. “En u gaat mij niet onderbreken.”
Bouyeri, gekleed in een zwarte djellaba en met een Palestijnse sjaal om, wendde zich vooral tot Anneke van Gogh, de moeder van de vermoorde cineast. “Ik voel uw pijn niet. Dat kan ik niet. Ik weet niet hoe het is om een kind te verliezen dat met zoveel pijn en tranen op de wereld is gebracht”, zei hij. “Wat ik wel wil dat u weet, is dat ik uit overtuiging heb gehandeld, niet omdat ik hem haat.”
Hij ontkende ook Van Gogh hypocriet te vinden. “Dat was hij niet. Ik denk dat hij uit overtuiging dingen zei. Dus dat hele verhaal dat ik me beledigd zou voelen als Marokkaan, of omdat hij me geitenneuker zou noemen, is niet waar.”
Bouyeri zei dat hij zich heeft laten leiden door “de wet die mij opdraagt om iedereen die Allah en de profeet beledigt, zijn kop eraf te hakken”. Hij zou naar eigen zeggen hetzelfde hebben gedaan als Theo van Gogh zijn vader of zijn broer zou zijn geweest.
In de richting van de politieagenten die hij vlak voor zijn arrestatie heeft beschoten, zei hij onomwonden: “Ik denk dat zij het recht hebben om te weten dat ik niet schoot om jullie te ontzien, maar om te doden en gedood te worden.”
Bouyeri zei ook te hebben vernomen dat Van Goghs moeder er troost uit zou putten als hij de maximale straf zou krijgen. Daarbij gaf hij opnieuw aan de volledige verantwoordelijkheid voor zijn daden te nemen. Hij zou het “laf” van zichzelf vinden als hij zou proberen de maximale straf te ontlopen.
Hij draaide zich hoofdschuddend weer om naar de rechtbank: “U zult het nooit begrijpen, u kunt het niet begrijpen.” En hij sloot zijn betoog af met: “Wellicht kan dit een klein beetje troost zijn voor mevrouw Van Gogh. Voor de rest kan het me niet schelen.”

Warrig is Mohammed toch niet, Yorn? Of denk jij de Koran beter te begrijpen? Herlees even samen met mij: “U zult het nooit begrijpen, u kunt het niet begrijpen.”

________________________

[*] Die consignes zijn meestal onuitgesproken. Er is immers geen formele censuur nodig om journalisten in het gelid te houden. Hun kuddegeest en afschrijfgedrag volstaat. Zoals de scherpzinnige Élisabeth Lévy opmerkt in haar boek "Les Maîtres censeurs": Point n'est besoin en effet d'un directoire formel. Il suffit que tous pensent la même chose au même moment. (2002, Éditions Jean-Claude Lattès, Livre de Poche, p.372).
[**] Waarschijnlijk is de woordvolgorde hier onprecies opgetekend door De Cock; het zou mij niet verwonderen als Bouyeri had gezegd: "Ik zou precies hetzelfde weer doen", want die man lijkt goed Nederlands te kennen. Goed, het is niet erg in dit geval, en ik maakte mij toch al geen illusies. Exact citeren is niet de sterkste kant van Vlaamse journalisten: correct duiden hebben ze, zoals gezegd beter onder de knie. Trouwens: in zijn artikel laat hij Bouyeri het nog weer even anders zeggen. Als het aan hem ligt zullen we het nooit weten.
.