Le parapluie de Simon Leys

In “Le parapluie de Simon Leys” (Parijs, 2015, Éditions Philippe Rey), de hommage van zijn vriend Pierre Boncenne aan wijlen Pierre Ryckmans (Simon Leys) staan de prachtigste dingen. Wie niets van Leys gelezen heeft, moet tenminste dit boek lezen. De vele citaten, uit zijn brieven aan Boncenne of zijn boeken, zullen de appetijt opwekken.

Het gaat in Boncennes boek vaak over de tijd toen in Parijs (zoals hier) het maoïsme heel populair was. Maar Leys was sinoloog, en niet enkel dat, hij kende ook Chinees en sprak over dat land «sans être protégé contre la vérité par une bienheureuse ignorance de la langue chinoise.»
Zo iemand werd gewantrouwd in de Parijse linkse salons, aan de universiteit, en op de redacties. Ongeveer, vermoed ik, zoals vandaag echte islamkenners die onder meer klassiek Arabisch kennen, gewantrouwd worden door de ware gelovigen, aan de universiteit, en door de redacties.

Groot verschil met gevierde namen als Malraux, Sartre, de Beauvoir, Peyrefitte, Moravia, Barthes, Badiou en anderen, die wel beschermd waren door hun onwetendheid, en na een tocht (un pèlerinage) van twee weken in dat land, en na een bezoek aan een modelfabriek, een modelschool en een modelboerderij, en na het eten van een canard laqué soms een boek produceerden dat “minstens door zijn volume al respectabel was.”

Leys hield zich bij de dingen die hij in de Chinese pers las:
«Face à la science si impressionnante de ces doctes personnages – les mêmes qui, du reste continuent de nous livrer de puissantes expertises sur tous les fronts – je voudrais simplement proposer ici quelques notes sans conséquence, imitant en cela un peu le rôle de ces augustes du cirque qui amusent un instant le parterre de leur indigentes pirouettes, avant l’entrée des éléphants.»

In het licht van de zo indrukwekkende kennis van deze geleerde figuren – dezelfden trouwens die ons op alle terreinen voortdurend van krachtige expertises voorzien – zou ik hier eenvoudig enkele onbelangrijke aantekeningen willen voorstellen, en zo min of meer de rol imiteren van de Augusten in het circus, die de toeschouwers een momentje verstrooien met hun schamele pirouettes, vóór de entree van de olifanten.