Allemaal zijn wij drager van het virus

De grote graeciste Jacqueline de Romilly (1913-2010) schreef geregeld stukjes voor het Franse blad Santé Magazine. Een aantal jaren deed ze dat, en vanzelfsprekend gingen die stukjes over gezond en ziek taalgebruik. Ze zijn gebundeld in Dans le Jardin des Mots (Livre de Poche).

Een van haar geliefkoosde mikpunten was de modieuze en pompeuze taal van managers, politici, journalisten en experts van allerhande soort:

Tegen gezwollen woorden

De taal die wij spreken, die we in onze kindertijd leerden en die men al eeuwen spreekt, de taal waarin we ons elke dag uitdrukken, kan in goede of minder goede gezondheid verkeren. Als het haar slecht gaat zullen onze denkwereld en ons dagelijks leven veranderingen ondergaan. Maar omgekeerd hangt het van ons af, hangt het van ons allen af of het haar goed gaat of minder goed, want allemaal zijn wij dragers van het virus en de besmettelijkheid is groot. (…)

Om ons tegen dit virus te verweren, is het meen ik een maatregel van hygiëne om naar de oude teksten terug te keren waarin de taal gerespecteerd werd, zoals je door een verblijf in de bergen waar je zuivere lucht inademt weer gezond wordt.

(Septembre 1998)

 

Nu weet ik weet niet of Jacqueline de Romilly ook Churchill las, maar ze zou het met hem zeker eens zijn geweest waar hij in My early Life zegt wat hij in Harrow leerde: ‘I got into my bones the essential structure of the ordinary British sentence – which is a noble thing.'

En zeker had het antwoord haar doen glimlachen dat hij aan de baas van de Militaire Inlichtingendienst schreef, toen die hem zijn plannen voor de invasie van Normandië had uiteengezet: ‘Why must you use intensive here? Intense is the right word. You should read Fowler’s Modern English Usage on the use of the two words.’