Biedt verstand garantie tegen stommiteiten in de politiek?

Om op deze vraag te kunnen antwoorden moeten wij vooraf weten wat we met verstand bedoelen. Men kan denken aan wiskundige begaafdheid of aan talenkennis. Er zijn misschien nog andere aspecten, maar tentatief stel ik voor dat wij nu eerst de befaamde stelling van Leterme onder ogen nemen, en kijken of kennis van vreemde talen een goede indicator is.
Onwillekeurig zullen de gedachten hier uitgaan naar de mooie Nederlandse prinses Maxima.

In géén tijd sprak zij prachtig Nederlands. Zij verschilt daarin niet veel van nogal wat allochtonen in Nederland, maar voor ons Belgen was dat een wonder. De prinses had dat bovendien zonder enig taalbad in Spa voor elkaar gebracht (sans prendre les eaux).
Misschien wantrouwde zij de kwaliteit van het water daar, want tenslotte werd de hele Belgische stoeterij van prinsen en prinsessen er al herhaaldelijk gedrenkt, met helaas tegenvallende resultaten. Goed, op zich zegt dat misschien weinig over de kwaliteit van het spawater.
Zovele factoren spelen: overvolle agenda, stress, indolentie, gebrekkige motivatie, otium cum dignitate, of zelfs –ik vermeld dit ongaarne en enkel ter uitputting van de mogelijkheden– een congenitale bêtise.
Maxima deed het dus zonder baden, misschien in de wetenschap dat er geen via regalis loopt naar de talenkennis, net zo min als naar de geometrie.
Ja, verstand te koop heeft onze Maxima, en toch behoedde haar dat niet voor een lelijke lapsus. Vorige week flapte zij eruit dat er niet zoiets bestaat als een Nederlandse identiteit. Uitspraak met politieke implicaties, want impliciet mogen wij verstaan dat nieuwkomers zich niet hoeven aan te passen aan iets dat immers niet bestaat.
Maxima zei dat niet op eigen inspiratie: zij volgde een analyse van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Wetenschappelijk zoveel als je wilt, maar in dit ene geval had Maxima beter haar mooie kopje gehouden, want in die Raad moet een aantal mensen zetelen dat nog maar net de Franse postmodernisten heeft ontdekt, laat staan ze ook verteerd.

Talenkennis alleen volstaat dus niet in de politiek, maar misschien vormt onze tweede mogelijkheid om het verstand te definiëren een goede bescherming tegen stommiteiten? abstractievermogen, wiskundig doorzicht, of nog daarmee samenhangend, ruimtelijk inzicht?
Garik Kasparov, ex-wereldkampioen schaken, maar tegenwoordig politicus, moet die eigenschappen wel in overtreffende mate bezitten, want behalve een ijzeren geheugen is geometrisch inzicht het sterkste wapen van de schaakspeler.
Bij de leek gaan schaakspelers sowieso voor verstandig door, maar onder de schakers zelf is daarover minder eensgezindheid.
Robert Fischer –zonder tegenspraak de beste schaker van zijn tijd– stond niet bekend om zijn verstandige politieke analyse, bijvoorbeeld over de Shoa, waar niets van aan was, al zou hij het geen slecht idee hebben gevonden.
De Nederlandse grootmeester Donner –telg van een beroemd geslacht dat geregeld Ministers van Justitie aflevert– noemde Fischer toen een idioot met een opvallende partiële begaafdheid. Donner was maar half zo’n goede schaker als Fischer –al maakte hij wel eens remise met hem– maar hij had zo’n scherpe pen dat zijn columns rustig naast de grootste auteurs kunnen staan.
Kasparov, even joods als Fischer, heeft nooit een dergelijke enormiteit verkocht maar toch lijkt mij de belangstelling voor hem enkel te stoelen op het gunstige vooroordeel dat leken in het algemeen tegenover schakers koesteren.
Zijn politiek mini-partijtje, Ander Rusland, wordt in het Westen heel ernstig genomen, meer dan in Rusland zelf. En Kasparov is ook een moedig man, en tegenstander van Poetin (daar zal wel iets voor te zeggen zijn), maar wat mij toch enigszins wantrouwig maakt tegenover de politicus, is dat diezelfde Kasparov tegelijk denkt dat onze beschaving ...nog héél jong is.
Onze cultuur bestaat nog maar kort. Sinds het Jaar Duizend zowat.
Kasparov gelooft namelijk in de Nieuwe Chronologie, van professor Anatoly T. Fomenko, een geniale wiskundige. Maar die man houdt wél vol dat de verhaaltjes over Egyptenaren, Grieken en Romeinen veel dichter bij ons liggen dan wij gemeenlijk denken. Zo had de slag bij de Thermopylen plaats rond en om het jaar 1100 anno Domini.
Nu weet ik wel dat Kasparov eerst Weinstein heette, wat hem in de Sovjetunie niet goed uitkwam, en een termijn van ongeveer 6000 jaar zou ik daarom nog aangenomen hebben, maar nu gaat hij toch héél hard. Duizend jaar is krap voor het opbouwen van een Russische, of wat voor identiteit ook.
Zoals gezegd heeft Kasparov nog geen puur politieke stommiteiten verkocht voor zover ik weet, en verstandig in de geometrische zin is de man ongetwijfeld, maar toch blijf ik argwanend. Ik wens hem succes met zijn partij Ander Rusland, maar wat mij betreft ...hoefde er niet meteen een andere beschavingsgeschiedenis te komen.
.
.

In een beperkte reeks toch nog dubbels...

Er zijn altijd mensen geweest, en er zullen altijd mensen zijn die hun genoegen hebben in het aanleggen van verzamelingen. Voor velen waren vroeger bierviltjes of sigarenbandjes een deel van hun geluk, of liebigprentjes. Of zij verzamelden artis- en historiapunten en kwattasoldaatjes en later leowikkels, omdat die recht gaven op ineens hele reeksen van prenten.

Dr. Freud had een lelijke term voor die neiging. De doctor noemde die gedragingen anaal. Het had volgens hem te maken met het ophouden van de pis en de kak.

Zelf zou ik niet zo hard zijn in mijn oordeel, al was het maar omdat ik die neiging tot verzamelen gedurende zekere tijd ook heb vertoond. Bij mij ging het om prentjes van coureurs, een reeks van 40 geloof ik, en je kon die bekomen door veel kauwgomballen te eten uit een automaat die bij elke bal telkens één prentje afleverde – na inworp van een munt ter waarde van één veertigste van een Euro ongeveer.
De kauwgomballen zelf waren uitgesproken slecht. Bij het eerste contact met het speeksel smaakten ze zelfs bitter, maar gaandeweg beterde dat. Ze waren bovendien hol, zodat er gelukkig niet veel te kauwen viel. Hun prijs, lezer –en u zult die misschien laag vinden– was in die mate prohibitief dat ik nooit de volledige reeks heb bezeten.
Ik bezat gelukkig wel Van Looy, Cerami, van Daele, Foré, Van Geneugden, Schroeders enzovoort, zeer tot mijn trots, maar bijvoorbeeld op Vannitsen heb ik nooit de hand kunnen leggen. Van Looy had ik zelfs dubbel, en Adriaensens ook, en zekere Scodeller, maar voor zover ik wist had niemand van mijn school Vannitsen dubbel, 
Die dubbels hadden maar een beperkt nut in een markt die niet volledig transparant was en weinig liquide. Je wisselde niet zomaar met iedereen plaatjes uit. Dat was pijnlijk toen, maar vele schoolgenoten verkeerden in hetzelfde geval.

Vandaag plots, voelde ik die oude anale neiging tot verzamelen weer opkomen.
We kennen allemaal B-plus, en ik heb daar zonder te willen al veel prentjes van, maar nu komt er een concurrerende firma op de Belgische markt hoorde ik. Red de solidariteit heet ze, een naam die zij in Nederland bij Marijnissen ingepikt zullen hebben. Red de solidariteit lijkt iets meer op de entertainmentmarkt gericht dan B-plus, maar ze komen wel met sterk gelijkende prentjes. En het bekende probleem van de dubbels duikt helaas weer op.

Goed, ik heb nu Claus, en die wil ik niet inwisselen want ik heb er maar één, maar kan iemand iets doen met een Zinzen of een Van Istendael?

Two's company, three's a crowd

Ik heb de indruk dat die Freddy Thielemans van Brussel onze minister De Gucht een ferme peer heeft gestoofd. Je ziet of leest of hoort er niets over, maar Karel De Gucht moet zich eergisteren onmiddellijk en formeel hebben verontschuldigd bij de Italiaanse regering.
Italianen kunnen nogal op hun eer gesteld zijn, en er zal geen ontkomen aan zijn geweest. Karel zal met de rug tegen de muur hebben gestaan.
Wat wil het geval?
Zoals wij in onze pers vernamen begin deze week, had burgervader Thielemans twee kerels laten oppakken bij gelegenheid van die bijna-betoging dinsdag – namelijk ene Frank V. en ene Filip D. .Deze individuen hadden een buschauffeur lastiggevallen, iets dat in Brussel te vaak gebeurt. Naderhand bleken ze nog lid te zijn van het Vlaams Belang.
Tot hier is er niet veel aan de hand zult u zeggen. Onder omstandigheden mag en moet een democratie zich teweer stellen. Inderdaad, maar wat heeft Italië daar mee te maken? en onze minister van Buitenlandse Zaken?
Freddy Thielemans zijn Luikse stormbrigade moet in haar ijver te ver zijn gegaan. Zij hebben waarschijnlijk één man teveel opgepakt, zekere Mario of Mauro Borghezio, die met het busincident niets te maken had. Jamais deux sans trois zullen die mannen gedacht hebben, maar nu bleek die Mario B. ....mais parbleu! parlementslid te zijn. En zo iemand is onschendbaar houdt de Italiaanse regering vol, ook al is de man lid van de Lega Nord en is de regering zelf niet van die strekking.
‘s Lands wijs, ‘s lands eer en wij hebben ons daar niet over uit te spreken.
De Gucht heeft zijn excuses aangeboden in ons aller naam. Met mijn volle steun moet ik zeggen, al vind ik het niet aangenaam dat onze journalisten mij niet op de hoogte brachten van dit feit en de precieze toedracht. Die jongens en meisjes kunnen best hun redenen hebben, maar hun stilzwijgen bij deze mooie geste van De Gucht vind ik toch ongepast.
Ik wil namelijk altijd graag weten, en u ook, wáár precies ik mij voor verontschuldig, ook al gebeurt dat verontschuldigen par personnes interposées.
Maar om op een vrolijke noot te eindigen: elkeen een goede ramadan gewenst. Santé!
.
_________________

Noot van 20 september:
Omdat Buitenlandse Zaken gewoon ontkent – en iemand met een slecht karakter zou hier herinneren aan het interview van Karel De Gucht, waarin die Balkenende vergeleken had met Harry Potter ....K.DG. probeerde toen, zij het even maar, dat interview zélf te ontkennen! –, maar omdat Buitenlandse Zaken gewoon ontkent dus, hieronder wat Het Belang van Limburg van zaterdag 15 september schreef, in wat mij een nauwelijks bewerkt Belgabericht lijkt:

Excuses aan ambassadeur Italië

BRUSSEL - Buitenlandse Zaken heeft donderdag aan de Italiaanse ambassadeur formeel excuses aangeboden voor het feit dat bij het politie-optreden tegen de verboden anti-islambetoging dinsdag ook een Italiaans Europarlementslid werd opgepakt.

De Italiaanse regering had bij België geprotesteerd omdat de Brusselse politie ook Mario Borghezio, fractieleider van de Lega Nord in het Europees parlement, had opgepakt. Buitenlandse Zaken heeft de Italiaanse ambassadeur verzekerd al het mogelijke te doen om de immuniteit van de europarlementsleden te garanderen, mocht iets dergelijks zich nog voordoen.

Overigens, bedoeld werd hier wellicht de Luikse politie? En op de site van het Italiaanse Ministerie is het niet Mario maar Mauro...

Zinloos geweld

Ik weet niet of onze Vlaamse intellectuelen, onze schrijvers, politicologen, stadsdichters, pastoors, woestijnvissen, slimste mensen &cet, hun analyses al klaar hebben van wat er eergisteren in Brussel is gebeurd.
Wellicht niet, al herinner ik mij vele gelegenheden waarbij zij sneller op de bal zaten, zoals dat in hun kleurrijke taaltje heet. Spontaan kruipen zij deze keer niet in hun pen, en er wordt hen ook niets gevraagd vermoed ik.
Kranten, radio en televisie willen alles zo snel mogelijk vergeten. Begrijpelijk, want wegmoffelen en vergeten is wat onze journalisten nog het beste kunnen, en je moet je eigen sterktes uitspelen.

Verrassend is dat dus allemaal niet, maar bloggers kennen geen redactionele consensus, en daarom deze vijf opmerkingen:

1– Vanhecke en Dewinter zullen zich dinsdag twintig jaar jonger hebben gevoeld. Op hun leeftijd (ik zwijg over de mijne) kan dat geen onaangename gewaarwording zijn geweest.

2– De politie zal misschien aanvoeren dat Befehl ist Befehl. Maar Neurenberg heeft dat argument flink uitgehold. In vele gevallen moet een officier zelf beslissen óf hij aan een politiek bevel gevolg wenst te geven, en hoe.

3– Iemand die een interview staat weg te geven is geen direct gevaar voor de openbare orde, en als zo iemand overvallen wordt door een bende gewapende hooligans, dan ben ik geneigd om de term zinloos geweld zinvol te gaan vinden.

4– Ik dacht dat na Hervé Brouhon, er de stad Brussel niets meer kon overkomen. Maar wat bij die oude lapzwans komedie was, is bij Thielemans niets minder dan een tragedie.

5– De politiek in het algemeen, en de justitie hebben zich gedragen op een manier die met de beginselen van de burgerlijke democratie niets meer te maken heeft. Weken aan een stuk, en de dag zelf natuurlijk ook. De term democratie is in dit zieltogende landje aan vervanging toe.
.

.

Een beschaafde avond

Het was lang geleden, maar ik heb gisteren twee volwassen maagden gezien.
En niet enkel maagden, het waren twee compleet onbespoten voyageurs van de bekende firma Desmet&Vandermeersch. Ze heetten allebei trouwens Desmet&Vandermeersch want het gaat hier om een ééneiige tweeling.

Bij deBuren, het prachtige Nederlands-Vlaams huis naast de Munt, was er een debat over Bye-Bye-Belgium, de roemruchte uitzending van de RTBf. Nuttig, want al zullen velen zeggen van wél, zo goed als niemand in Vlaanderen heeft die uitzending live gezien, misschien omdat er toen op de eigen zender voetbal was of iets anders. Intussen hebben velen hun schade ingehaald.

Aan de debattafel zaten behalve twee Nederlandse journalisten ook de mensen van de RTBf zelf, Deborsu en Gerlache, en hun morele consulent Thiran (die minder in zijn mars had dan de twee vorigen). Verder Laporte van de Libre Belgique, plus Bracke van de VRT, en de twee Maagden van onze Kwaliteitskranten.

De mensen van de RTBf vond ik indrukwekkend (hun halfacht-journaal is dat in de regel ook). Openheid en beschaving zou ik zeggen, en grappigheid ook, surtout Deborsu, maar Gerlache niet minder. Zij legden uit dat weliswaar niet alle journalisten van hun eigen redactie akkoord gingen met de geplande nepuitzending, maar dat er om redenen zus en zo toch besloten was om door te gaan met het plan.
Interessante uitleg, maar zonder het woord te vragen kwam plots Peter tussen, en die jongen riep iets over LEUGENS die hij aan tafel had gehoord.
Onze Peter maakte een wat onbeheerste indruk. Misschien had hij al iets binnen, want zelfs in dat sappige West-Vlaams van hem, dat nochtans veel vergeeft, kwam zijn plotse acte de présence slecht aan. De mensen van de RTBf waren daarna verwittigd, en bleven koel. Ik had de indruk dat zij bij het niveau van Peter de avond minder interessant vonden.
Peter zijn broer Yves kwam nu gelukkig te hulp, en stak een kort preekje af over journalistieke normen en waarden. Dat was heel mooi. Die mannen van de RTBf waren met hun nepjournalistiek flink over de ethische schreef gegaan.
Helemaal geloofwaardig voor de zaal was Yves misschien niet (er zaten veel Morgenlezers tussen was mijn indruk), maar het was zonder meer een nuttige tussenkomst gezien de omstandigheden. Zijn wauwelende vennoot trad hem zo goed als mogelijk bij maar hield verder min of meer zijn gemak, en iedereen apprecieerde dat Desmet het bedreigde niveau van de avond had gerafistoleerd.
De basics van de journalistiek was Desmet zijn thema. Facts and comments moesten goed onderscheiden blijven. Facts waren voor hem heilig als ik goed heb gevolgd, en comments waren free. Enfin, mooi dus, en niets tegen in te brengen. De RTBf was haar geloofwaardigheid kwijt, en Deborsu in het bijzonder, en Yves sprak hier in naam van de firma. Ik denk dat die man zichzelf geloofde want anders kun je zo’n sérieux niet volhouden.

Toen, ik geloof Laporte, maar het kan ook Gerlache geweest zijn, de vraag stelde aan Peter waarom diezelfde Deborsu dan elke week een column mocht vullen in De Standaard, wist die brave jongen niets te vertellen. Het leek hem niet te deren. Peter bleef volmaakt gelukkig rondkijken en een antwoord kwam er niet.

Hier en daar klonk er dus een vals nootje van de schrijvende pers. Zo noemde Laporte, van de Libre ...Bart De Wever in één adem met het fascisme. Maar ik neem aan dat Christian met zijn term enkel "slechte mens" bedoelde, of gewoon "Vlaming". Misschien moest Christian eens de tijd nemen voor een goed boek over het fascisme – het moet geen droog theoretisch werk zijn, maar iets van Maurras bijvoorbeeld – en wat minder schrijven in zijn gazet, of komen zeveren in panels.

Overigens stapte iedereen tactvol aan deze onnozelheid voorbij, en zo bleef het al bij al nog een beschaafde avond bij deBuren.
Ten bewijze: aan het eind van de publieksvragen voelde plots die gezellige pastoor Staf Nimmegeers de drang om even te melden dat hij nog altijd bestond, en zelfs op dat moment heeft niemand in het publiek het uitgeproest.
.
.

Wie zegt dat wij geen kwaliteitskranten hebben?

Het waren maar kleinigheden vanochtend, maar vóór een zeker uur kan op de stilste en meest comfortabele trein een mens nog ontstemd raken.
Bart Sturtewagen had in De Standaard een redactioneel commentaartje waarin hij veel goede dingen zei, bijvoorbeeld dat mensen die de media willen bespelen zich erg blootstellen aan toevallige windrichtingen, of nog dat in een rechtsstaat iedereen onschuldig is tot hij veroordeeld wordt. Akkoord, maar Sturtewagen had zijn zin voor verhoudingen verloren.

Als de verdenking tegen de ouders van de verdwenen Britse kleuter Madeleine McCann ook maar enige grond van waarheid zou blijken te hebben, dan staan we voor een van de omvangrijkste misleidingen uit de geschiedenis. De hele aardbol op het verkeerde been zetten, iconen uit zo ver uit elkaar liggende werelden als paus Benedictus en David Beckham incluis, het zou een onuitgegeven krachttoer zijn.

Nu maak ik mij sterk dat er, nog binnen het geheugen van de levenden straffer voorbeelden van misleiding te vinden zijn. Ik herinner mij al een couveuse-oorlog die vader Bush succesvol heeft uitgevochten in de media. Of natuurlijk de WMD, de massadestructiewapens waarmee zelfs diens zwakbegaafde zoon wegkwam bij de meeste journalisten …en bij vele regeringen, bijvoorbeeld die van Balkenende. Niet die van Verhofstadt, laat ik dat er meteen en graag bij zeggen.
Timisoara daargelaten, als we iets verder mogen teruggaan kan misschien de Varkensbaai nog genoemd worden? of de Golf van Tonkin?
Mijn favoriet blijft altijd dat valse telegram van 1870, de Emser Dépêche. Frankrijk en Duitsland hebben die zaak toen in een oorlog uitgeklaard.
Goed, als voor Sturtewagen de kwestie in Portugal al Geschiedenis lijkt, dan laat ik hem verder met rust want er is gelukkig ook De Morgen.
Liesbeth Van Impe mocht daar vandaag de honneurs van het redactionele artikeltje waarnemen. Ze deed dat redelijk goed, en op het fotootje te zien is het nog een frisse meid ook. Liesbeth prepareerde, zoals van haar wellicht verwacht wordt, de Vlaamse lezer op toegevingen aan de Franstaligen. Dat borstgeklop van CD&V-N-VA moet een einde nemen, zegt zij. Kiesbeloften moet je inderdaad kunnen inslikken. Zo werkt een democratie meent Liesbeth.
Kijk, ik verwijt haar niets. Misschien heeft zij politicologie gestudeerd? of anders iets met communicatie. Nederlands zal in haar curriculum ontbroken hebben, niet enkel in de veronderstelde humaniora, maar wellicht al vanaf het vijfde studiejaar.

De meeste onderhandelaars zijn zich er intussen terdege van bewust dat onrealistische verwachtingen doorgaans slachtoffers maken. De klappen vallen in de hoek van zij die de compromissen sluiten, niet in het kamp van zij die aan de zijlijn roepen dat het nog harder moet gaan.

Ik zei het in het begin al lezer, het waren kleinigheden vanmorgen ...maar Liesbeth! .In het Nederlands zeggen wij “van hen” en niet “van zij”.
Je volgt nog? Goed zo, dan ben je zeker in staat tot een moeilijker oefening, en kun je hier nalezen waarom BHV wél gesplitst moet worden, zonder prijs.
.

Op basis van een onvolledig verslag

Sprekers hebben normaal gesproken een bepaalde boodschap. Zij moeten iets kwijt, of willen het publiek van iets overtuigen.
Nu willen sommige boodschappen slechter verkoopbaar zijn dan andere. Erger, het kan voorkomen dat bij bepaalde, nochtans goede boodschappen er in de hoofden der toehoorders associaties dreigen te ontstaan die de spreker juist wenst te vermijden.
Om die ingewikkelde opdracht nog voor elkaar te brengen levert de klassieke retorica een aantal trucs, of beter gezegd regels en technieken. Deze regels vragen hoogstens enige dril, liefst van op vroege leeftijd.
Laat juist deze geschooldheid in de klassieke welsprekendheid zijn wat bij Yves Desmet ontbreekt. Daardoor komen zijn in se uiterst goedbedoelde boodschappen soms niet helemaal over.
Hij beweert bijvoorbeeld dat het beter zou zijn als de jeugd geen messen op zak zou steken als zij ’s ochtends het huis verlaat om naar school te gaan, en dat lijkt mij een verdedigbare stelling. Maar Desmet pakt het zo onhandig aan.

Natuurlijk, in een eenvoudig krantenartikeltje vraagt de lezer geen formele salutatio – die tijden zijn voorbij – noch een benevolentiae captatio, echter wel een narratio, gewoon een deftig verslag dus, met alle feiten en omstandigheden die mogelijk er toe doen. Want al is mijnheer Desmet zelf geen verslaggever: hij moet bij zijn commentaartjes toch alle elementen van de narratio in aanmerking nemen.

Ach ...ik weet niet wat het was dat mij zo tegenstond bij zijn artikeltje vanmorgen, getiteld. "MES". .Misschien dat Yves begon met iets dat op een onhandige, klungelig geschreven captatio benevolentiae leek.

De steekpartij in Gent is een drama, waar alleen medeleven met het slachtoffer en zijn familie past.

Goed, hij moet ergens beginnen en al is een editoriaal kolommetje geen homilie, laten wij hem deze banaliteit vergeven. Maar mijnheer gaat nu door op een toontje dat ronduit mijn walg opwekt:

Volgens de eerste verklaringen van de dader gaat het over een meisjeskwestie. Een motief dat wel vaker aanleiding geeft tot gevechten, steekpartijen en passionele drama's, zoals we zowat iedere week in de krant lezen.

Nóg banaliserender schrijven is moeilijk. Desmet liegt ook, en denkt dat hij zich dat kan permitteren... heel illustratief denk ik, voor de wereld waarin deze kerel zich beweegt.

Iedere week?
Wat klets je daar, Yves?
Waar is het je om te doen, Yves?
Wat wil jij eigenlijk verdoezelen, Yves?
Het valt allemaal te fel op, zie jij dat zelf dan niet, Yves?

Conspicuous by its absence in jouw geschrijf Yves, is dat er alweer een autochtoon door allochtonen naar het leven werd gestaan. En dat misschien juist die multiculturalteit een deel zou kúnnen zijn van het recente drama. En dat autochtonen niet zo vaak een mes op zak hebben.

Sukkel van een journalist! en dat zal niet enkel mijn conclusio zijn, maar die van velen.

Het paars staat u goed, maar me taedet, pater Yvo.
.

Aan burgemeester Thielemans warm aanbevolen

.

Die Stadt Göttingen, berühmt durch ihre Würste und Universität… is de aanhef van een beroemd reisverslag, Die Harzreise, dat Heinrich Heine in 1824 schreef. Hij had geen beste herinneringen aan zijn studentenjaren daar. Nur gut ochsen kann man hier, alleen goed blokken gaat hier, schreef hij aan zijn vrienden in Düsseldorf.
Heine mag dat zeggen, maar wij zullen dadelijk toch een boek ter hand te nemen dat door een professor dezer universiteit is geschreven.
Dr. Tilman Nagel heeft in Göttingen, of elders, blijkbaar buitengewoon goed geblokt want hij is Arabist, islamwetenschapper, gezaghebbend koranvertaler, wereldbefaamd om zijn gespecialiseerde werken. En hij schreef vóór enkele jaren ook iets voor ons leken:

Islam, die Heilsbotschaft des Korans
und ihre Konsequenzen
(2001, WVA, Verlag Skulima – Westhofen).

Ik vertaal een paar bladzijden, eigenlijk ter intentie van figuren als burgemeester Thielemans en andere democratische politici. À l’usage des bien pensants om zo te zeggen, want die mensen promoten wel hun eigen imaginaire versie van multiculturalisme, maar dit is er een andere:

[pp.104-6] Op islamitisch grondgebied wonende "bezitters van de Schrift", namelijk de joden en christenen die van Mozes, respectieve-lijk Jezus de wet hebben ontvangen maar deze niet foutloos hebben bewaard, doen er goed aan zich aan te sluiten bij de islam – of, volgens de mosliminterpretatie van de geschiedenis: opnieuw aan te sluiten.

[De bijbelse aartsvader Abraham was volgens de koran namelijk al islamiet. Zijn boodschap is daarna vervalst. Voor zover Abraham als historisch personage heeft bestaan, moet dat voor hem een lelijke verrassing zijn geweest.]

Slechts weinigen onder de joden en christenen zijn gelovig, heet het in Sura 3,110. Wat daarmee bedoeld wordt blijft onduidelijk; enkele commentatoren denken bij deze woorden aan de Negus, die vóór de hedsjra asiel zou verleend hebben aan enkele Mekkaanse aanhangers van Mohammed.
De overige andersgelovigen kunnen, zoals in Sura 3,111 benadrukt wordt, in het slechtste geval moslims soms krenken, maar nooit zullen zij hen in de strijd overwinnen, omdat zij niet op Gods hulp kunnen rekenen. Dat komt hierdoor dat eertijds Abraham, en nu de moslims, maar niet de joden of christenen God het meest nabij was (Sura 3, 67 e.v.).
Binnen het gebied dat aan de islam toebehoort, kan daarom aan joden of christenen die er vast verblijven enkel een ondergeschikte rechtsstatus worden toegekend, vergeleken met die van moslims.
In de op vroeg-islamitische overleveringen berustende sharia-voorschriften komt dit ondubbelzinnig tot uitdrukking omtrent de “schriftbezitters” (ahl al-kitab), waartoe ook de zoroastristen gerekend worden. Zij kunnen geen militaire dienst doen, en hebben niet het recht om wapens te dragen; door speciale kledij en een eerbiedige houding tegenover de moslims moeten zij er blijk van geven dat zijzelf niet tot “de beste gemeenschap” behoren; hun cultusgebouwen kunnen zij behouden, maar omdat die zijn toegewijd aan een eredienst die door de islam is achterhaald, kan het onder-houd ervan enkel met uitdrukkelijk verlof van de moslimoverheden; omdat zij geen soldaten mogen leveren zijn de “schriftbezitters” aangewezen op “bescherming” (dhimma), die de moslims hun waarborgen, en waarvoor zij een hoofdelijke belasting (dzjizjia) betalen, welke moslims niet verschuldigd zijn (vgl. Sura 9,32).
De overheid had er derhalve een zeker belang bij om in het “gebied van de islam” het aantal nieuwe bekeerlingen niet al te snel te laten oplopen. Toen in de midden- en late Omajadentijd (eind 7de tot begin 8ste E.) de veroveringsoorlogen onrendabel werden, en er in de veroverde gebieden veel mensen tot de islam overgingen, raakte het Rijk in een diepe crisis. Tot in de 19de E. toe, toen de Osmanen door de Europese grootmachten geprest werden om een stelsel in te voeren dat aan alle staatsonderhorigen, ongeacht hun religie gelijke rechten zou geven, bleef de politiek van de moslimheersers tegenover andersgelovigen weifelend. Enerzijds moesten de overheden rekening houden met de aanpassingsdruk die door de moslimmeerderheid werd uitgeoefend op de “bezitters van de Schrift”, anderzijds wisten zij deze laatsten naar waarde te schatten, niet enkel om fiscale redenen, maar ook omdat er uit hun midden vaak bekwame en loyale beambten voortkwamen. […]

[De "traditionele verdraagzaamheid van de islam", waar bijvoorbeeld een amateur-islamoloog als Lucas Catherine het graag over heeft, komt bij Tilman Nagel in een ander daglicht]

Anders dan voor de “bezitters van de schrift” blijft er voor de aan-hangers van religies zonder openbaringsboek, bijvoorbeeld de autochtone religies van zwart Afrika, volgens de sharia geen andere keus dan de overgave aan de islam of de dood, voor zover zij zich in het “gebied van de islam” bevinden. Juridisch worden zij gelijkgesteld met de heidense Mekkanen, tegen wie Mohammed vanuit Medina ten oorlog trok.

[zie hiervoor, en ook voor die kwestie met de Negus, Hans Jansen, met zijn schitterende "biografie" van de Profeet]

Voor apostaten, mensen die de islam verlaten voor een andere religie, het christendom bijvoorbeeld, gelden bijzondere bepalingen. Aan hen moet de islamitische machthebber de gelegenheid tot be-rouwvolle inkeer bieden; slaan dezen het aanbod af, dan is hun leven verbeurd. Het argument daarbij is dat er een voorbeeld gesteld dient te worden, zodat de gemeenschap als geheel geen schade lijdt in haar geloofstrouw.
Verwijzend naar dit gevaar, aarzelen de moderne islamitische staten dus om de vrijheid van religie te erkennen als mensenrecht. Op hun grondgebied bemoeilijken zij bijgevolg min of meer de propaganda voor andere religies, die vanuit moslimstandpunt toch niets anders kunnen beogen dan de verstoring van de “beste gemeenschap”, en de terugval in een fase van de menselijke geschiedenis die met de roe-ping van Mohammed tot Profeet onwederroepelijk tot haar voltooiing is gebracht.

.