2 oktober 2009

Komaan Ierland!

.
Met vandaag het referendum in Ierland voor ogen, hadden ze bij deBuren gisteravond een panelgesprek over Europa, in het mooie Flageygebouw in Brussel. Tenminste, op de aankondigingen heette het Europa, maar het debat ging enkel over de EU.

Deelnemers waren Bart Staes van Groen!, Saïd El Khadraouï van de Sp.a, Derk-Jan Eppink van LDD, en Hendrik Vos als stem van de Wetenschap. Moderator was Rob Heirbaut, maar die speelde verder geen rol in het stuk, aangezien er in de persoon van Vos in het panel zelf al een soort redelijkheid was ingebouwd. Op Eppink na dus vier mensen die het au fond met elkaar eens waren.

Voorafgaand aan het debat werd er kort iets voorgelezen door twee beduusde, bedeesde, bedremmeld stamelende Vlaamse jongens, David Van Reybrouck en Peter Vermeersch. Zij lazen enkele stukjes voor uit de “Europese Grondwet”, zo begrepen we, maar ze vertelden ons vooraf wel dat we naar Poëzie zouden luisteren. Erg tactvol, want anders denken de toehoorders misschien dat ze onzin horen.

Na een kort inside-grapje tussen de moderator en de wetenschapper, over een boek dat zij samen geschreven hadden, en dat van hoge kwaliteit is begreep ik, begon het debat.
Bart Staes kreeg het woord en na hem, hop, meteen Eppink. Eppink wilde iets kwijt over regelgeving in verband met zelfstandigen, want dat was ’s ochtends nog het onderwerp geweest van een debat in het “Europees Parlement”, maar hij kon zijn zin niet afmaken omdat Staes zei dat het daar enkel over de oostblokvrachtwagenchauffeurs op de EU-wegen ging. Niet over zelfstandigen in het algemeen dus. Goed, een debat over Europa moet ergens beginnen.
El Khadraouï kwam nu aan het woord, en hij was interessanter. Volgens hem was een referendum geen goed instrument voor zo iets ingewikkelds als een Grondwet. De mensen stemmen dan over dingen die ze niet begrijpen. We mogen redelijkerwijs ervan uitgaan dat El Khadraouï zelf die tekst wél goed begrijpt, en ook ...dat de gewone kiezer bij de gewone stembusgang gewoon weet waar hij voor, of tegen stemt. Zo niet wordt het hele stelsel van de vertegenwoordigende democratie op de helling gezet, en voor die consequentie leek Saïd mij nog niet klaar.
De opmerking van El Khadraouï maakte bij het panel geen reacties los. Niemand die bijvoorbeeld opmerkte dat Dehaene destijds vond dat zo’n EU-grondwet liefst zo onverstaanbaar mogelijk moest zijn. Misschien bedoelde Jean-Luc zelfs dat de onverstaanbaarheid ook voor iemand als El Khadraouï intact moest blijven?

Passons!
het werd stilaan tijd voor een wetenschappelijk praatje. Prof.dr.Vos verklapte ons dat hij een boekje, nee zelfs een dik boek had gelezen over Europa, geschreven door een Hollander.
Daaruit was hem gebleken dat het onhaalbaar was om een soort Europees gevoel aan te kweken bij de onwillige massa.
Professor Vos, dat zullen de lezers begrepen hebben, bedoelde natuurlijk dat er bij de onwetenden helaas geen EU-gevoel wil ontbotten, maar in zijn wetenschappelijk jargon heet dat anders, omdat je ook als wetenschapper niet té veel onderscheiden moet maken als je nog ergens wilt raken.
Een Europees voetbalteam bv. zag Vos niet direct zitten, en ook vlaggen en hymnen leek hij met wetenschappelijke skepsis af te wijzen (ja, skepsis met kappa voor mij).

Moest Europa dan misschien, als tweede mogelijkheid om in de volksgunst te komen, maar brood en spelen geven? .Ik dacht eerst nog dat die mogelijkheid al in Vos zijn eerste punt vervat zat, maar blijkbaar behoort voetbal niet meer tot de spelen. Voetbal is oorlog.
Brood, naar onze eigen tijd vertaald, zo verklaarde vorser Vos, kon misschien de gedaante aannemen vanEuropese subsidies voor allerhande projecten?
Alle Europeanen zouden dan, neem via Erasmusprogramma’s, een poosje in een ander stuk van het continent kunnen doorbrengen. Maar ook deze denkoefening, zo was Vos zijn vrees, zou niet werken...

Op dat moment, met mijn excuses beste lezer, maakte zich een hevige vermoeidheid van mij meester. Ik verlangde plots naar de aangename Brusselse buitenlucht ...en wat 'spelen', afgezien van het voetbalspel, voor Vos verder nog konden inhouden heb ik niet meer mogen vernemen, want ik heb de zaal verlaten voor hij zijn periode kon afmaken.

Wat zonde dat dit debat niet rechtstreeks
op de Ierse televisie was!

.

7 opmerkingen:

PN zei

Grasduinend door het archief, zat ik met twee vragen:

Op 16 december 2004 schrijft u: (...)nog vijf-zes jaar en Turkije is volwaardig lid van de Europese Unie (...)'.

Wat vindt u om en bij vijf jaar later van die toekomstsvoorspelling?

Mijn tweede vraag heeft een intertekstueel karakter, betreffende uw bewondering voor Karel van het Reve.
Die autoriteit heeft de gedachte van het woord identiteit (hij had het over 'de Nederlandse Identiteit') geheel en al verworpen, op de hem kenmerkende wijze.

U hebt het in uw blog met enige regelmaat over een Europese identiteit. Zou u - met Karel van het Reve als gesprekspartner - misschien eens kunnen ingaan op het probleem dat van het Reve stelt omtrent het begrip identiteit.

Ik geloof dat u het desbetreffende stuk in 'Luisteraars!' terugvindt, maar dat kan ik u niet verzekeren.

Marc Vanfraechem zei

Beste PN:
bedankt voor uw nauwkeurige lectuur van mijn blog. Het doet mij veel genoegen dat u ook de oudere stukken nog raadpleegt. En, inderdaad, wat betreft de toetredingsdatum van Turkije was ik te pessimistisch. Maar de onafwendbaarheid van die fatale gebeurtenis staat vast. Ook Obama heeft het Amerikaanse dictaat onlangs nog bevestigd.
Wat KarelvhReve betreft: ik vind niet onmiddellijk welk stukje u bedoelt, maar hier houdt hij alvast een onverholen pleidooi voor een Nederlands-Europese "canon", wat toch niet een afwijzing kan inhouden van een begrip als (nationale) "identiteit"? Het audio-fragment komt uit "Luisteraars!".

PN zei

Wanneer ik er de tijd voor vind, zal ik voor u naar dat stuk van van het Reve op zoek gaan.

Het lijkt mij evenwel dat de door u aangehaalde audiofragmenten (die ik zoveel jaren terug in Luisteraars! voor het eerst las) niet expliciet voor een canon pleiten. Mijns inziens lijkt hij veel meer de relativiteit van zulks aan te tonen.

Over Turkije: dat die toetreding onafwendbaar is, daarover lijkt mij weinig controverse te bestaan. Dat dat sowieso een fatale zaak is, laat ik liever in het midden.

Marc Vanfraechem zei

Als KvhR hier Asterix, Lucky Luke en Kuifje voorstelt als alternatieve canon, lijkt hij toch wel duidelijk stelling te nemen...
Over Turkije: evenals bij de (niet langer zo genoemde) "Grondwet", zullen de Uitvoerende Machten zorgvuldig vermijden om ook hier de stem van het Volk te raadplegen (waar nochtans alle soevereiniteit van uitgaat ;-).
Het zij zo, en u lijkt daar geen graten in te zien, maar laten we dan niet langer over democratie spreken, maar over een (natuurlijk goedbedoelde) autoritaire staatsvorm.

PN zei

Dat ik de zaak liever in het midden laat, heeft vooral te maken met een zekere onkunde ter zake te maken.

Ik heb mij wel eens laten vertellen dat in dat nieuwe verdrag het Europese volk een referendum als het ware kan afdwingen, eens het X-aantal handtekeningen verzamelt.
Dat de Europese Commissie nog zo makkelijk de stem van het volk uit de weg kan gaan, valt af te wachten.

Om de hogervermelde reden, formuleer ik die tegenwerping met voorbehoud.

Het stuk dat u online plaatste, komt inderdaad overeen met het stuk dat ik voor ogen had. AL herinner ik me ook dat hij zich elders buigt over de vraag wat de Nederlandse identiteit precies betekent. Ik beloof u het erop na te slaan. Al voeg ik daar in een adem aan toe dat "het geheugen natuurlijk een sprookjesmachine is" (Arnon Grunberg).

Marc Vanfraechem zei

Grunberg, groot kenner van KvhR, heeft gelijk voor het gewone menselijke geheugen, maar geschreven stukjes, zelfs voorgelezen stukjes (prachtig niet?) blijven gewoon altijd wat ze zijn...

PN zei

Ik bedoelde natuurlijk dat mijn geheugen zich van zijn dubieuze kant zou moeten tonen, mocht ik dat stukje niet terugvinden.

http://victacausa.blogspot.com/victacausa.blogspot.com5edf7b715d0afaa3d68201fa2d94715a304487db.html