Jos Van Eynde op de Zwitserse televisie

Interessant, wat Jos Van Eynde in 1968 aan de Zwitsers te vertellen had (10'14"), in perfect Frans:

Vous seriez belge, vous comprendriez, parce que vous ne vous résigneriez pas à estimer que la capitale de votre pays, n’est-ce pas, n'est pas une ville à l’image de ce pays. Et il y a beaucoup de choses qui changeraient si le climat, seulement le climat changeait.

Touchons un peu le climat.

Eh bien le climat, c’est le climat, n’est-ce pas, qui fait que dans beaucoup de cafés bruxellois, quand vous demandez un verre de bière en néerlandais on fait semblant de ne pas vous comprendre. Que le conducteur du tram, qui n’est peut-être pas un belge, n’est-ce pas, fait semblant de ne pas comprendre, ou ne comprend pas.

Qu’est-ce qu’il est, s’il n’est pas…

Ah, il peut être marocain, n’est-ce pas, fait semblant ou ne comprend pas le type, bon belge, bon flamand, qui lui demande son billet en sa langue maternelle, qui est la langue de la majorité de la population du pays. Alors ça vexe les gens, qui pour gagner leur pain quotidien viennent à Bruxelles tous les jours par milliers, par dizaines de milliers, et qui retournent chez eux, n’est-ce pas, avec l’impression, vraie ou fausse, que là il y a une hostilité préconçue et préméditée contre eux, et parce que...

Volontaire, oui?
Volontaire.

Als u Belg was, begreep u dit, want u zou zich niet neerleggen bij de vaststelling dat de hoofdstad van uw land niet een weerspiegeling van dat land zou zijn. En veel zaken zouden er anders uitzien als het klimaat, enkel het klimaat al veranderde.
Laten we het even over dat klimaat hebben.
Wel, ziet u, het is het klimaat dat ervoor zorgt dat als je in het Nederlands een glas bier bestelt, men in vele Brusselse cafés doet alsof ze je niet begrijpen. Dat de tramconducteur, die misschien geen Belg is, doet alsof hij je niet begrijpt, of je inderdaad niet begrijpt misschien.
Wat is hij dan? als hij geen…
Ah, het is misschien een Marokkaan, nietwaar? die echt of gespeeld een gewone Belg of Vlaming niet begrijpt als die hem in zijn moedertaal om een kaartje vraagt, dus in de taal van de meerderheid van de bevolking van het land. En dat zet kwaad bloed bij mensen die bij duizenden, bij tienduizenden elke dag naar Brussel komen om hun dagelijks brood te verdienen, en die naar huis terugkeren met het gevoel, terecht of onterecht, dat daar een vooringenomen en weloverwogen vijandschap tegen hen heerst, en omdat…
Bewust dan?
Bewust.