Lieven De Cauter, philosophe

Le Soir
Carte blanche
Vendredi 23 mai 2014

La N-VA s’exclut-elle elle-même des négociations fédérales?

Lieven De Cauter, philosophe, Rits, Kuleuven, Luca,
membre du Vooruitgroep

De Wever est soudainement candidat Premier ministre, alors qu’il y a une semaine encore, il avait dévoilé et puis nié (comme d’habitude) sa stratégie de négociation définitive : d’abord former les gouvernements régionaux et puis négocier le fédéral à partir de ceux-ci.

Notre hypothèse [wetenschappers werken met hypotheses] est qu’il parlait vrai (pour ensuite nier, donc donner des signaux aux électeurs et tester le champ) [«het terrein verkennen, aftasten», zat in zijn Nederlandstalig hoofd; de vertaling met «tester le champ» is nogal ongebruikelijk]. Cette stratégie ne serait pas seulement anti-démocratique, elle friserait aussi l’illégalité, puisque aucune loi ne la permet. [Hij denkt blijkbaar dat wat de wet niet expliciet toestaat meteen ook verboden is. Eerder het omgekeerde is waar: wetten verbieden. Slecht puntje voor een filosoof] En tout cas, elle démontrerait une politique frontale du pourrissement, puisque l’aboutissement d’un accord fédéral à partir des gouvernements régionaux ne peut qu’être renvoyé aux calendes grecques [een filosoof weet zulke dingen]. Le record mondial de durée de formation d’un gouvernement peut encore être battu ! Et c’est sans doute ce que De Wever souhaite : prouver par les faits que la Belgique est ingouvernable. Et puis forcer la séparation, puisque le « confédéralisme » n’est que la feuille de vigne, ou mieux encore l’écran de fumée qui cache le but ultime, le divorce.

De Wever semblait pour un bref instant supplier d’être exclu des négociations fédérales. Dès lors, les autres partis devraient prendre position et déclarer que la formation du gouvernement fédéral est indépendante de celles des gouvernements régionaux. Ce serait parfaitement démocratique de ne pas tenir compte de la N-VA lors des négociations fédérales. Maintenant candidat Premier, il brouille toutes les pistes pour confondre ces adversaires, disciple de Machiavel qu’il est (et sans doute aussi Leo Strauss, parrain philosophique des néoconservateurs, qui disait qu’il faut faire la politique avec des « mensonges pieux » et des « mythes utiles »). Ce n’est pas le football panique que Magnette y voit : « There is method in the madness » - « Il y a de la méthode dans la folie ».

Bien sûr, si on suit l’hypothèse qu’il parlait vrai, le parti et ses partisans bruyants et surtout intolérants protesteront à grands cris. Et bien sûr ils entreront dans leur rôle favori : celui de Caliméro, mis à l’écart de façon antidémocratique [originele vondst van onze filosoof, deze vergelijking met het stripfiguurtje]. Mais nous en avons marre de cette chanson ["avoir marre de" is een wat brutale uitdrukking, maar niets vergeleken bij wat deze man bij andere gelegenheden al heeft uitgestoten, zie verder] et entre-temps, le poussin noir s’est métamorphosé en pitbull. La N-VA veut faire taire définitivement la majorité qui ne veut pas de la division du pays. Et cela, nous ne l’acceptons pas.

Si la N-VA ne veut pas s’attabler aux négociations fédérales, le temps est peut-être venu de l’en exclure (je ne peux pas parler d’un cordon sanitaire) [waarom niet, Lieven? Een filosoof mag niet terugschrikken voor het gebruik van een correcte term]. Celui qui ne respecte pas la démocratie, va dans le coin. La majorité de la population, même flamande – 70 % –, ne veut pas de la scission du pays [hij rekent bij zijn 70% o.m. ook de Belangstemmers. Lieven zal dus toch tegen het cordon zijn?]. Et donc, la N-VA veut imposer celle-ci contre la volonté de la population, ce qui est antidémocratique. [Lieven gebruikt “democratie” en antidémocratique” wel, maar geeft een geheel eigen invulling aan deze termen. Een "idiosyncratische" manier van denken, om eens een filosofische term te gebruiken die hij misschien wél kent] Leur promesse d’un gouvernement de relance économique au niveau fédéral n’est que du boniment. La relance peut apparemment attendre, puisqu’il faut d’abord former les gouvernements régionaux et puis le fédéral, ce qui peut prendre une éternité. Bref, c’est la doctrine Maddens (stratégie politique flamande pour le dialogue communautaire développée par le politicologue Bart Maddens de la KUL en 2009, NDLR) - dans sa forme la plus extrême. D’ailleurs être candidat Premier pourrait, en fin de compte revenir au même : mettre une liste de demandes impossibles sur la table pendant 500 jours et plus. Bien possible. Ou combiner les deux stratégies : d’abord faire les coalitions régionales pour être un candidat Premier ministre très fort mais inacceptable.

Ma proposition pour une exclusion de la N-VA est-elle sérieuse ? Mon point de vue n’a pas changé depuis des années : la prudence et l’apaisement n’ont aucun sens avec les extrémistes néoconservateurs à la De Wever et co. Si vous ne me croyez pas, pensez aux déclarations de Jan Jambon : celui qui perd son emploi n’a qu’à vendre sa maison avant d’avoir droit au revenu d’intégration. Nié par après, évidemment. Il y a du système dans leurs dénégations. L’Etat disciplinaire néolibéral devient un fait avec la N-VA au pouvoir. Cela, c’est sûr et certain. Toutes les tentatives pour réparer les « gaffes », et de contredire « l’image de parti antisocial » qui – finalement – commence à hanter la N-VA, sont inutiles : la liste des mesures antisociales des séparatistes est immensément longue (voir le parcours désastreux de Liesbeth Homans, l’« Iron Lady » anversoise).

Ajoutez à cette politique impitoyable la diminution d’impôts spectaculaire pour les riches (86 % est pour eux !) et le tableau est complet : « punissez les pauvres et récompensez les riches », voilà le programme électoral officiel de la N-VA ! Cette politique de pourrissement institutionnel et d’injustice sociale est totalement malsaine.
Aux Flamands bien intentionnées (si, si ils existent, cher lecteur du Soir, ils sont même une grande majorité – 70 % ne votent pas pour le N-VA). [op de valreep nog enkele kleine foutjes: hij maakt zijn zin niet af, en het moest “intentionnés” zijn, en hij rekent bij zijn 70% blijkbaar weer de Belangstemmers].
Les francophones et De Wever semblent oublier cela : aux vrais Flamands donc, je dis : suivez votre cœur avant que la N-VA ne vous ait transformé en sans-cœur. Ouvrez les yeux avant que la N-VA ne les ferme !

o-o-o-o-o-o

Maar voor de liefhebbers van de geschriften van deze filosoof geef ik hier nog een voorbeeldje waarin zijn stijl, zijn denkkracht en zijn verbluffende talenkennis nog beter tot hun recht komen: een wat oudere mail die hij naar zowat alle redacties heeft gestuurd, en naar talloze andere adressen, helaas ook naar het mijne:


from: Lieven De Cauter [mailto:lieven.decauter@asro.kuleuven.be]
date: zondag 23 december 2012 22:12
to: XXX, XXX 
subject: Pokeren over postmodernisme? I call your bluff, Bart De Wever. I call your bluff!

Pokeren over postmodernisme? I call your bluff!

Geachte Meneer De Wever, Gij denkt dat ge ons in De Standaard de les kunt lezen over de autonomie van de kunst?

Sorry boy! I don't don't buy this shit! De waarheid is: je hebt gewoon iemand die een weekje op een tekstje kan kauwen. Sorry: je kan niet tegelijk de populistische, reactionaire,neo-nationalistisch/neoliberale politicus willen spelen én tegelijk de grootste intellectueel van de lage  landen. Niet tegelijk. Sorry. Ik daag je uit (look in my eyes) om serieus (niet zomaar met ghost writers) te discussiëren.   Over Adorno, Weber, Nietzsche, Wagner, de autonomie van de kunst, Hegel, de kunstsmarkt, het einde van de kunst, modernisme en postmodernisme. The works! Sorry. Sorry, maar da’s wel van ons hé! Ge wilt dat ook afpakken? Thruth or dare! I CALL YOUR BLUFF. Adorno? You  must be joking! You don’t wanna go there! Do you? Come on??? Ik probeer daar al 20 jaar in de gazet over te schrijven en gij ga da nu effekes gebruiken voor uw politiek project? Dat ga geen waar zijn. Niet, zolang ik leef. Ge gaat mij eerst moeten vloeren. Try me! Trouwens, het is ook typisch, hé, op de vooravond van Kerstmis, ... als niemand tijd heeft..., "ja sorry jongens, maar ik heb wel ghost writers, hé". Awel: Fuck you! Ik heb geen ghost writers. Maar ik  maak in no time brandhout van al je argumenten - voor zover het argumenten zijn -  op om het even welk medium: radio, televisie, whatever. En velen met mij, zo mag ik hopen. Try me for starters. I eat you for breakfeast.


prod dr. Lieven De Cauter,
filosoof en kunsthistoricus
_____________________________
Lieven De Cauter,  Koninginnelaan 232  1020 Brussel + 32 2 428 47 41 / + 32 477 617 420
lieven.decauter@asro.kuleuven.be / website: www.brusselstribunal.org

Delwit, politicoloog van zijn vak

Pascal Delwit, u kent hem niet maar in zijn vrije tijd is die man campagnewatcher voor De Tijd. Voltijds echter is hij professor politicologie aan de ULB. 
Over dat laatste alvast geen kwaad woord, want de meeste universiteiten hebben die richting tegenwoordig. Soms hoor je in de plaats van “politicologie” wel eens de benaming “politologie”, maar dat is hetzelfde. Bij een nieuwe wetenschap zijn er aanvankelijk verschillende namen in omloop. Zelfs bij oude, echte wetenschappen komen soms verschillende namen voor, denken we aan de natuurkunde die vaak ook fysica wordt genoemd. Of aan de scheikunde, waar het onderscheid tussen alchemie en chemie eeuwenlang onduidelijk is gebleven.
Die wetenschap nog daargelaten, maar om onze man zelf even te plaatsen: eind 2010 was professor Delwit kandidaat-rector van de ULB, maar hij werd jammerlijk verslagen door een wetenschapper, de historicus Didier Viviers, en wel met 633 stemmen tegen 173.
De opkomst bij die verkiezing was tegen de tachtig procent, de hoogste in 40 jaar. Le Soir schreef toen: «Il s’agit d’un véritable camouflet pour Pascal Delwit qui semble plus brillant pour analyser la politique que pour en faire».

Dat van die camouflet kunnen wij niet beoordelen. Het is een oud woord, een vijftiende-eeuwse term: «chault moufflet: fumée épaisse que l'on souffle malicieusement au nez de quelqu'un avec un cornet de papier enflammé»; later, rond 1545 kwam ook de betekenis van «pet», “scheet” in voege, en er zijn ook modernere betekenissen, militaire en andere, maar laten we daar geen tijd mee verliezen.

Erger is, afgaand op zijn stukje vandaag in De Tijd, dat ook het analytische vermogen van Delwit niet indrukwekkend lijkt.
Hij begint zo: “De voorzitter van de N-VA, Bart De Wever, had lang een lengte voorsprong in deze campagne en in de politiek-mediatieke agendasetting, maar nu is hij die lead kwijt. Hij wordt meer reactief dan proactief.”

Lezer, ik wil zijn magere gedachten niet helemaal uitbenen, u kunt de goede man zelf lezen hieronder. Woorden als “proactief” en “lead” hebben een verlammende werking op mijn schrijflust.
Het is duidelijk een Frans tekstje, dat zie je aan vele wendingen. Onze auteur mag zich nochtans niet beklagen over zijn vertaler (gesteld dat Pascal een vertaling zou kúnnen beoordelen) want die man heeft zijn uiterste best gedaan, en schrijft bv. heel correct “mensen wier programma”. Hilde Crevits hoorde ik recent nog ergens “mensen wiens” zeggen.

Een politicologisch raadsel voor mij was zijn kwalificatie van De Wever zijn Franse toespraak: “…een koninklijke, bijna presidentiele, ja zelfs keizerlijke houding.”
Misschien moet Pascal eens bij een historicus te rade gaan, Viviers bijvoorbeeld, en dan zal hij in het vervolg, als hij goed oplet in de les, met minder absurde crescendo’s voor de dag komen.

(klik om te vergroten)

De andere democratie spreekt

In het programma Speed Voting (zeg: spidvottiéng) van de RTBf, liet men Rik Torfs telefonisch een vraag stellen aan baron Francis Delpérée, voorzitter van de cdH-senaatsfractie (eind van de uitzending, op 18'50"). Torfs vroeg of Delpérée bereid was om, na een voorafgaandelijk en eerbaar regeerakkoord, een eerste minister van de N-VA te aanvaarden.

En al was de slaafsheid in de toon van Torfs zijn vraag opvallend, men mag zeggen lachwekkend, toch volstond die slaafsheid niet om de baron te vermurwen tot meer dan enige neerbuigende, inleidende woorden:

Arnaud Ruyssen, RTBf: Vous parlez de la N-VA, on prend une dernière question qui la concerne:

[telefoon, eerst stelt de rector zich voor] «Rik Torfs, recteur de la KUL. Accepteriez-vous, au cas où la N-VA deviendrait le premier parti du pays, un premier ministre N-VA, si bien entendu un accord gouvernemental honorable a été conclu préalablement ?»

Ruyssen: Votre réponse Francis Delpérée?
Francis Delpérée, cdH: Rik Torfs a été mon collègue au sénat. Rik Torfs a été mon collègue à l’université. Je suis très sensible au fait qu’il veuille bien me poser un question comme recteur de la Katholieke Universiteit Leuven, mais non, non, non! Non, la N-VA n’est pas fréquentable. Elle n’est pas fréquentable, ni au niveau du gouvernement, ni a fortiori à la tête même de ce gouvernement.
Ruyssen: Pas fréquentable, carrément? Donc pour vous, on ne peut même pas, si demain la N-VA fait un score très important et que, elle se voit confier des missions d’information, voire de formation, vous n’irez tout simplement pas au rendez-vous?
Delpérée: J’ai relu la dernière interview que Jean-Luc Dehaene, l’ancien premier ministre, a donné au journal, à vos collègues du journal Le Soir. Et qu’est-ce qu’il dit? Il dit: il y a le Belang, et il y a la N-VA. Deux partis, c'est kif-kif bourricot. Il n’y a pas de différence entre les deux, c’est blanc bonnet et blanc, euh bonnet blanc. Ce sont deux partis indépendantistes, ce sont deux partis racistes. L’un avec les étrangers, l’autre surtout avec les Wallons, et les Bruxellois, ils ne participent même pas, disons à la discussion. Il est moralement, il est politiquement impossible, pour moi en tout cas, de m’asseoir à la même table.
Ruyssen: Donc ça c’est l’avis de Francis Delpérée, ou l’avis du cdH?
Delpérée: C’est l’avis du cdH, d’autant plus que si je m’assieds à la table, je sais qu’il a un couteau dans la main, qu’il est prêt à me planter dans le dos. Ça, non !



Arnaud Ruyssen, RTBf: De N-VA zegt u; luisteren we naar een laatste vraag in dat verband:
[telefoonfragment] «Rik Torfs, rector van de KUL. Zou u, mocht de N-VA de sterkste partij van het land worden, een eerste minister van de N-VA kunnen aanvaarden, gesteld natuurlijk dat er vooraf een eerbaar regeerakkoord werd afgesloten?»
Ruyssen: Uw antwoord Francis Delpérée?
Francis Delpérée, cdH: Rik Torfs is mijn collega in de senaat geweest. Rik Torfs is mijn collega aan de universiteit geweest. Ik ben er heel gevoelig voor dat hij als rector van de Katholieke Universiteit Leuven mij een vraag wil stellen, maar nee, nee, neen! Neen, met de N-VA ga je niet om. Zij is te mijden in een regering, en a fortiori aan het hoofd zelf van die regering.
Ruyssen: Te mijden zonder meer? Dus voor u kan men niet eens… als de N-VA morgen een zeer sterke score haalt en zich een informatie- of zelfs een formatie-opdracht ziet toevertrouwen, in dat geval verschijnt u simpelweg niet op het rendez-vous?
Delpérée: Ik heb het laatste interview herlezen dat oud eerste-minister Jean-Luc Dehaene heeft gegeven aan de krant, aan uw collega’s van de krant Le Soir. En wat zegt hij? Hij zegt: er is het Belang, en er is de N-VA. Twee partijen, koekoek één zang. Er is geen verschil tussen die twee, het is lood om oud ijzer. Het zijn twee independentistische partijen, het zijn twee racistische partijen. De ene ten opzichte van de vreemdelingen, de andere vooral voor de Walen, want de Brusselaars komen in de discussie om zo te zeggen niet voor. Het is moreel, het is politiek onmogelijk, voor mij in elk geval, om aan eenzelfde tafel te gaan zitten.
Ruyssen: Is dat nu de mening van Francis Delpérée, of de mening van het cdH?
Delpérée: Het is de mening van het cdH, temeer daar ik weet dat, mocht ik aan die tafel plaatsnemen, hij een mes in zijn hand houdt dat hij mij graag in de rug wil planten. Ça, non !

Reclame is beledigend

Melkchocola, die tegenwoordig 'overheerlijke volle-melkchocolade' genoemd wordt, en bittere chocola die 'chocolade-puur' heet: het zoveelste bewijs dat onze samenleving geleidelijk aan onleefbaar wordt door een teveel aan reclamejongens.

Deze mooie Nederlandse zin is van wijlen grootmeester Johannes Hendrikus 'Hein' Donner (Den Haag 1927–Amsterdam 1988), winnaar van grote schaaktoernooien, zoon van Jan Donner, destijds Minister van Justitie, en oom van Piet Hein Donner, huidig vicepresident van de Raad van State en 'onderkoning van Nederland', want formeel is Willem-Alexander voorzitter van die raad.

Donner was de beste schaker onder de schrijvers en de beste schrijver onder de schakers. Nederlandse kranten en tijdschriften namen gretig zijn stukjes. Soms gingen die zijdelings over schaken maar eigenlijk gingen ze over alles, en altijd was hij controversieel, soms schandaleus. Elke geletterde Nederlander was dol op zijn stijl en jaloers op zijn scherpte.
Donner was bevriend met Harry Mulisch en had grote sympathie voor Cuba. Alleszins die sympathie voor Cuba is begrijpelijk, en ze wordt door veel schakers gedeeld want Cuba is het land van José Raúl Capablanca y Graupera (1888–1942), en voor velen is Capa de grootste die we gehad hebben.

In 1983 werd Donner getroffen door een massieve hersenbloeding, waarna hij op het klavier van zijn schrijfmachine enkel nog een paar letters tegelijk kon zien. In zijn goede dagen rookte hij drie pakjes per dag, van drie verschillende merken, maar kort voor die bloeding had hij de sigaret opgegeven. 'Ik had nooit mogen stoppen met roken, maar nu is het te laat!'

In de radiostudio destijds had ik soms Alexander Münninghoff aan de lijn, de Moskoucorrespondent, maar wij kenden elkaar van het Hoogoventoernooi. Die lijnen naar een ver land als Rusland waren toen nog heel duur, maar soms namen we na het politieke praatje, bestemd voor het Nieuws, toch even de tijd voor een paar ernstige woorden.
'Arme Donner' zei Alexander, en we bleven enkele kostbare seconden zwijgen.

De stukjes van Donner werden nu heel beknopt –hij schreef ze voor het NRC-Handelsblad– maar de stijl was misschien nog gaver dan eerst. Ze werden gebundeld in vier deeltjes en men gaf hem de Henriette Roland Holst-prijs.

Het citaat hierboven komt uit Slecht nieuws voor iedereen (Bert Bakker, 1987), en ik moest eraan denken toen ik gisterennamiddag op het Sint-Veerlepleintje de trams zag passeren, van onder tot boven volgeplakt met rommel afkomstig uit het dorre brein van reclamejongens die denken dat ze de tramreiziger mogen beletten uit het raam te kijken.

En een tram uit een beschaafdere tijd:

Neokoloniaal superioriteitsgevoel

Evita Neefs heeft vandaag bladzijde zestien van De Standaard halfvol gekribbeld (de andere helft was, zoals gewoonlijk in deze bildzeitung, een nietszeggende foto). Ze zal het met pijn hebben gedaan, maar kon er niet omheen en moest in haar artikel dat over Boko Haram ging, en over de ontvoering van de meisjes in Nigeria, toch één keer het woord “islamitisch” gebruiken.
Volgens haar gaat het om terroristen, slechte mensen dus. Maar de slechtheid van de mens is al lang bekend en verklaart weinig.

Waarschijnlijk heeft Evita nooit het boek “De Islam, kritische essays over een politieke religie” (2010, Academic & Scientific Publishers) ingekeken. Ik kan daar begrip voor hebben want het is een dik boek, zowat een kilogram zwaar schat ik, en een gewoon huisvrouwtje leest dan liever andere dingen. Maar hier hebben we het over een “kwaliteitsjournaliste”, niet over een gewoon huisvrouwtje.
Nu ben ik bereid om haar te helpen: Evita hoeft dat boek helemaal niet te lezen! Enkel de lectuur van de pagina’s 661 tot 683 zal Evita al helpen om nog een vol jaar en meer in De Standaard te schrijven. Daar zal zij namelijk een essay vinden dat “Islam en Slavernij” heet en dat, laat ik het meteen zeggen van mijn hand is.
In dat essay zal Evita lezen dat er een verband bestaat tussen die twee begrippen. En om een moeilijk woord te gebruiken: dat verband is causaal.
Tenminste, dat beweer ik, samen met de tientallen academische auteurs waar ik naar verwijs. Evita vindt de ontvoering van honderden meisjes –ontvoerd omdát zij naar school gaan– “hartverscheurend”. Dat is mooi, en in de magazines bij haar kapper zal zij ongetwijfeld gelijkaardige kwalificaties aantreffen.
En Evita mag ook vragen stellen. Zoals bijvoorbeeld: “Waarom bieden de VS hulp?”, “Reageerde Nigeria te laks?”, “Welke hulp bieden de VS?”, of “Past de hulp dan niet in de strijd tegen de terreur?” Allemaal dingen die zij in de kwaliteitskrant zich afvraagt, en vragen staat vrij.

Maar de vraag of er misschien een oorzakelijk verband bestaat tussen de islam en slavernij, niet nu en in Nigeria, maar al vijftien eeuwen lang en overal in het Huis van de Islam, die vraag wordt niet door haar gesteld maar wel in mijn essay behandeld en zij is, met alweer een moeilijk woord preliminair, voorafgaand aan Evita’s eigen vraagjes.
Misschien kan Evita wel vinden dat de beweringen van de door mij geciteerde tientallen auteurs onzin zijn, want die kunnen verklaren wat er nu omgaat in Nigeria, en dat is onaangenaam.

En natuurlijk is die ontvoering “hartverscheurend”, maar ze heeft ook een logische grondslag: het is geen verrassing voor wie de islamleer ernstig neemt, en niet zoals Evita een superieur, vals moreel en ten gronde neokoloniaal standpunt inneemt.

Kreeften en bloedzuigers

Nog twee lange weken zijn het eer we naar het stemhokje mogen en er kan nog veel gebeuren. Maar tot nu toe is het een beleefde campagne geweest, ronduit saai eigenlijk, met elke avond hetzelfde debat, weliswaar telkens vanuit een andere zaal gestreamd. 
Toegegeven, ik heb het verloop van die debatten, en van de hele campagne trouwens, niet met onafgebroken aandacht gevolgd. Er kunnen mij bijgevolg dingen ontgaan zijn.

Reynders hoorde ik zeveren op de radio, maar dat was niet erg want dad ès ne fafoule, zoals iedere Brusselaar weet.
Ook de jonge Tobback gaf een paar vulgariteiten ten beste die vlot passeerden want die jongen heeft geen opvoeding gehad, zoals iederéén weet.

Maar verder weinig beestigheden, nergens hoorde je iets over mestkevers of andere geleedpotigen. Wel was er, zei men mij, vóór een paar weken een schandaaltje omdat Luc Huysentruit, een gepensioneerde socioloog, politici had vergeleken, niet met schuinsmarcheerders maar met kreeften. Hen de poten uitrukken, ze roosteren en dan opvreten, moet hij gezegd hebben.
Zo mag ik het horen, maar de man werd hiervoor blijkbaar zwaar aangepakt in onze ethisch bevlogen kranten. Men vond dit te ver gaan.

Bij wijze van late steunbetuiging wil ik hem een oud Frans recept bezorgen. Niet om kreeften te bereiden maar bloedzuigers – nog een geijkte term die in de campagne ontbrak voor zover ik weet.
Het recept is afkomstig van de befaamde Bordelese kok Raymond Oliver (1909–1990), chef en eigenaar van Le Grand Véfour in Parijs, waar hij onder meer Malraux, Camus, Simenon, Cocteau en Colette te eten gaf.


Ik wens iedereen een smakelijke campagne:

klik om te vergroten