De tsunami zal nog diensten bewijzen in de binnenlandse politiek

.

Een natuurramp is het werk van de natuur. Zo denkt een rationele westerse mens daar over.

Zeker, menselijke handelingen en ingrepen kunnen een verzwarende rol spelen, doordat de mens onverstandig omspringt met natuurlijke barrières zoals duinen, bossen, overstromingsgebieden en dergelijke; of meer algemeen omdat hij het klimaat van de planeet op een onbe-rekenbare manier beïnvloedt (niet dat aardbevingen of tsunami’s met de opwarming in verband lijken te staan).

Voor gelovigen echter die één goede en almachtige god aanvaarden, ligt dat anders. Tenslotte ziet hun god zelfs de mus die van het dak valt, en dus kunnen monotheïsten moeilijk anders dan natuurrampen toeschrijven aan de wil van die blinde en wrekende god. Dat die god nooit een schijntje van mededogen vertoont, deert de ware gelovige niet. Hoofdzaak is dat er één wet geldt, en die wet kent toevallig ...hij!

In onze kranten kunnen we vandaag lezen over de ramp die de stad Lissabon trof in het jaar 1755. Waar een recente ramp soms nog goed voor is. Onze Europese Verlichtingsfilosofen hadden toen netelige vragen. Bij het zien van de onschuldige slachtoffers leek het hen oneervol om ergens halverwege tussen Almacht en Goedheid positie te kiezen, en dus moesten ze de christelijke god minstens één van zijn twee attributen ontnemen.

De Grieken met hun Olympus hadden minder moeite met steekhoudende verklaringen voor grote natuurrampen, en lang vóór hen waren ook de Sumeriërs al tot de conclusie gekomen dat de intellectuele coherentie beter gediend was met een grote familie van ruziënde goden en godinnen.

Na die ramp van 1755 zijn wij nazaten daar uitgekomen met een ander, een geseculariseerd Europa, en niet met bijvoorbeeld een opnieuw ingevoerde Olympische familie, noch met een bezielde Natuur die het slecht met ons mensen voorheeft. De dichter schrijft nog wel: “en in alle gewesten - wordt de stem van het water - met zijn eeuwige rampen - gevreesd en gehoord”, maar hij verbindt daar enkel een onpersoonlijke noodlotsgedachte aan.

Niet zo onze eerste minister! De tsunamiramp deed hem zeggen: “de brute kracht van de aarde die we de voorbije weken aanschouwden maakt meteen elk politiek, religieus, of etnisch geweld nog absurder dan het in feite al is.”

Verhofstadt verbindt het menselijk handelen dus opnieuw met onpersoonlijke natuurverschijnselen. Dat is primitief, en we waren het in Europa al eeuwen ontwend.

Ik kan die uitspraak nauwelijks aan de premier zelf toedichten. Ze moet hem zijn ingefluisterd door een ongeletterde, gewetenloze raadgever. Iemand die er geen been in ziet om zelfs de onverschillige Natuur voor zijn kar te spannen als dat ...binnenlands bruikbaar lijkt.