Hoe kun je als journalist het best liegen?

Die vraag is minder eenvoudig te beantwoorden dan het lijkt, en mijn indruk is dat er geen uniek en alleenzaligmakend recept bestaat. Veel hangt bijvoorbeeld af van de mate van minachting die je hebt voor je lezer, kijker of luisteraar. Beschouw je hem als een volmaakte domkop, dan kun je met een kinderlijke ontkenning van algemeen bekende feiten volstaan. Het is een vaak voorkomende techniek. Denk je als journalist echter dat je lezer, luisteraar of kijker toch in een bepaalde mate met rede begiftigd is, dan kun je beter naar andere, minder riskante middelen grijpen. Een succesvolle methode is om in bepaalde gevallen gewoon te zwijgen over vervelende aspecten van een zaak, maar de lezende, luisterende of kijkende klant wel te overrompelen met een opsomming van niet ter zake doende details. Men mag dan hopen dat zijn geest van pure verveling zal afdwalen van de essentie die je hem zo graag wil onthouden. Als alles goed gebracht wordt, zal hij daar zelfs geen vermoeden van hebben.

Nemen we nu de herovering van de stad Palmyra. Iedereen die een beetje met het web vertrouwd is, heeft natuurlijk de foto’s gezien van de Russische soldaten, cпецназ, special forces die het echte werk hebben gedaan, maar vervolgens de eer om als eersten de stad binnen te marcheren aan de Syrische soldaten hebben gelaten (zoals ook hier bij de Bevrijding destijds gebeurde, dat hoort zo).

Jorn de Cock, de man van De Standaard, minacht zijn lezer blijkbaar niet totaal en hij ontkent dus niets dat iedereen toch weet, maar hij zwijgt over die Russen. Jorn schrijft over van alles en nog wat, maar een Rus heeft hij niet gezien: “Een amalgaam van legers, milities en buitenlandse luchtmachten boekt nu successen tegen IS, van de Koerdische YPG-strijders via de peshmerga in Noord-Irak, tot het Iraake leger en sjiitische milities in West-Irak.”

Kijk, dat is mooi gedaan: een opsomming die volledigheid suggereert, en een langdradige zinsbouw die verveling moet opwekken, Gaaf werk Jorn!