23 februari 2011

Een miskende auteur


De kleine Münchense uitgeverij belleville kwam in 2004 met een boekje van 160 pagina’s, dat geen succes is geworden. Nochtans was de uitgave voorbeeldig: twaalf filosofische essays, uit het Arabisch vertaald door Gernot Rotter, voorzien van een inleiding en 200 voetnoten, en met 10 kleurige prenten zoals in het oorspronkelijke werk.

Misschien dat de titel niet commercieel genoeg klonk: “Het dorp, het dorp, de aarde, de aarde, en de zelfmoord van de astronaut.” Of misschien was de auteur onvoldoende bekend: Muammar Muhammad Abdassalam Abu Minyar al-Gaddafi, geboren in 1942 in de arme nomadenstam der Qadhifa in Noord-Libië, al jong luitenant geworden en dan ineens kolonel. Hij schreef zijn essays eind jaren 80, begin 90.
Ik kocht dat boekje direct en las het met verbazing, maar ook met enige verveling want het Arabisch, of dat van de kolonel toch, speelt graag met de stijlfiguur der herhaling:

“De tirannie van een enkeling is de schandelijkste van alle tirannieën, maar de despoot is een eenling, die door de gemeenschap afgezet kan worden, ja, zelfs een onbetekenend individu kan hem op wat voor manier ook uitschakelen. De tirannie van de massa is echter de brutaalste soort tirannie, want wie kan zich helemaal alleen teweerstellen tegen de wassende stroom, tegen omsingeling door een blinde macht?

Wat bemin ik de vrijheid van de massa’s, wanneer zij zonder enige heerser boven hen losbreken na hun ketenen te hebben afgeworpen; wanneer zij vreugdekreten uitstoten [noot: ‘zaghrada’, hier gebruikt, verwijst naar de kreet van de vrouwen, de ‘youyou’] en zingen, na alle lasten en noden. Maar wat voor angst en vrees voel ik ook niet voor hen! Ik bemin de massa’s als mijn vader, en ik vrees hen zoals ik hem vrees. Wie zou in een bedoeïenendorp zonder overheid een vader kunnen beletten om wraak te nemen op een van zijn zonen? Ja, wat beminnen ze hem zeer, en vrezen ze hem evenzeer. Ja, ik bemin en vrees de massa’s zoals ik mijn vader bemin en vrees.
Hoe liefdevol zijn zij toch op blijde momenten, dat zij hun zonen zelfs op de schouders nemen. Zij droegen Hannibal, en Pericles, Savonarola en Danton, Robespierre, Mussolini en Nixon. En hoe gruwelijk zijn zij niet in momenten van toorn.”
Zulke problemen doen zich altijd in de steden voor, waar trouwens ook diefstal en prostitutie voorkomen, en verkeerde belangstellingen ontstaan, en waar alles huichelarij is. Ik, zegt de auteur, ben daarom zo sensibel, omdat ik niet in de stad ben grootgebracht, die hel voor kinderen.
“Een dorp is rustig, zuiver en homogeen. Iedereen kent elkaar. Hoe mooi toch zijn dorp en land! De lucht is zuiver en de horizon wijd. Het hemelse dak, dat zich zonder stutten verheft [noot: Koran sura 13, vers 2] met zijn goddelijke lantaarns.
Geweten en voorbeelden zijn hier de bronnen van het morele besef, niet de vrees voor politie, wet, gevangenis of straf. Hier is men vrij van aangelegde kluisters en van hatelijke, onvermijdelijke richtlijnen. Om op een fout te wijzen, hier geen fluitsignaal dat zowel de betrokkene als de omstanders in de oren klinkt.
De stad is het graf van de sociale cohesie, en wie haar betreedt, houdt zich noodgedwongen op haar golven drijvend, die hem van straat naar straat, van wijk naar wijk en van de ene vriend naar de andere voeren. Het behoort tot het wezen van het stadsleven dat het op voordeel uit is, en op gunstige gelegenheden aast, zodat huichelarij er de natuurlijke toestand wordt.”
“Om maar te zwijgen van de vele miljoenen die er de zinloze bewegingen van exact 22 individuen volgen, die achter een kleine zak aanhollen, ter grootte van een meloen en gevuld met gewone lucht.”
Muammar al-Gaddafi
Das Dorf, das Dorf, die Erde, die Erde
und der Selbstmord des Astronauten
Aus dem Arabischen übersetzt, kommentiert
und mit einem Vorwort von Gernot Rotter
Mit den Illustrationen der Originalausgabe
2004, München, belleville Verlag Michael Farin
.
Stukje verschenen in de Knack van 9 maart
.

6 opmerkingen:

Marc Bergmans zei

Muammar is blijkbaar niet de enige el-Gaddafi met ambitie, zo niet als literator, dan toch als publicist.

Toevallig was ik op 28 februari in Londen en trof daar in het gratis krantje ‘London Evening Standard’ een fascinerend berichtje aan onder de kop ‘OUP book deal with Gaddafi turning sour’. Ik citeer graag wat uitvoeriger (met bronvermelding, dus hopelijk is dat OK...):

“The [London School of Economics’] decision to confer a doctorate on Colonel Gaddafi’s son, Saif, and subsequently accept a £1.5 million grant from him, is already causing the university – and its director Howard Davies – deep embarrassment.

Now it transpires that this was not the end of the story. The Oxford University Press also did a deal with Saif Gaddafi to print his thesis in book form, a great honour as the OUP is regarded as a leader in academic publishing.

Furthermore, word reaches the Londoner that Saif was said to be so pleased that he had even offered to purchase 20,000 copies of the book, an order so large that it would have put it on the bestseller lists.

The OUP confirms that it has been in negotiations with Gaddafi Jr about the book, which was accepted on academic merit. However, as to whether it was expecting Gaddafi to pick up 20,000 copies, it couldn’t quite say. […] So have 20,000 copies of the PhD been printed? Are they still lurking somewhere in a warehouse?

The OUP deal was clearly built on sand. So, too, it seems was Saif’s thesis [… The LSE] has agreed to investigate claims that the work might have been plagiarised.”

LSE en OUP... how the mighty are fallen! Een mens kan zich niet van de indruk ontdoen dat die opstand in Libië voor sommigen wel op een heel ongelegen moment is uitgebroken...

traveller zei

Sorry dat ik dit artikel zo laat zie, ik kom net terug van Libië, één dag voor de verzamelde idioten van "le machin" de no-fly zone hebben uitgevaardigd.
Als men dit stukje literatuur leest krijgt men een heel goed idee van de mens Gaddafi.
Men kan ook een beetje lezen over Gaddafi op het blog: mercurymail.blogspot.com
Gaddafi is een Beduïn die in een stammengemeenschap leefde en nog leeft.
Er zijn een 200 stammen in Libië met 3 de grootste rond de driehoek Ajdhabiya-Sabha-Tripoli met ongeveer 4 miljoen leden voor de 3 stammen, de rest is verdeeld over kleinere stammen. Het totaal van de pro-Gaddafi stammen is ongeveer 5,5 miljoen mensen..
Verder is er nog een grote stam in Benghazi van rond 1 miljoen stamleden en is er een zeer grote Egyptische stam met een uitloper in Tobruk met 5 miljoen leden waarvan 200.000 in de streek rond Tobruk.
Libië is geen land met een structuur zoals wij het kennen, het is een verzameling stammen met als enig bindmiddel Gaddafi.
Libië was enkel een gekoloniseerd gebied tot de Engelsen hen de onafhankelijkheid gaven en de stamleider van de Benghazi stam tot koning van gans Libië uitriep, wat een uitbarsting vanwege de grote Sirte stammen als absolute zekerheid gaf.
Zolang we dus Libië bekijken met westerse ogen zitten we er vierkant naast, zoals we er naast zitten in Afghanistan, Irak, Iran, Saudi-Arabië enz. enz.
Eerlijk gezegd ben ik het een beetje moe telkens het zelfde te herhalen op verschillende fora en telkens weer vast te stellen dat onze politieke idioten, die zelfs niet in staat zijn hun eigen land te leiden, en ik bedoel dat voor het ganse Westen, wel de ongelooflijke pretentie hebben om landen te bombarderen en zogezegd te hervormen waar ze niet de minste iota van snappen.
Lees het stukje literatuur van Gaddafi en weet dat die vent regelmatig in de woestijn verdween voor weken aan een stuk om te mediteren en met de stammen en hun herders in de woestijn ruw te bivakkeren.
Als jullie specifieke vragen hebben wil ik ze wel beantwoorden.

Marc Vanfraechem zei

@Traveller: ja, en de kroon spant dan wel onze pathetische Verhofstadt, al moet die uitkijken dat hij in de belachelijkheid niet voorbijgestoken wordt door Bernard-Henri Lévy, die op de BBC-WS te horen was (wellicht omdat het voor de Engelsen altijd grappig is om zo'n Franse windbuil te horen fulmineren).

traveller zei

@ Marc

Hier is nog iemand die kan schrijven, mijn vriend Yves Bonnet, oud directeur-generaal van de DST onder Mitterrand:

Bon, ik heb geprobeerd maar ik kan hier geen teksten plaatsen.
Ik zal het je per e-mail sturen en als het je interessant lijkt kun je het plaatsen.

bartvs zei

@Marc & @traveller

Zouden jullie elkaar alsnog kunnen verstaan opdat ook mogelijk belangstellende hier lezers de door traveler vermelde tekst van Bonnet voorgeschoteld krijgen?

Graag.

Marc Vanfraechem zei

@ Bartvs: hier zijn de links te vinden.

http://victacausa.blogspot.com/victacausa.blogspot.com5edf7b715d0afaa3d68201fa2d94715a304487db.html