Na de vakantie even naar het Nieuws gekeken

.

Vlaanderen zal gezellig blijven: het maakt zich niet klaar voor oorlog ...maar bereidt er wel een voor. En er moeten meer tanks 'richting Oosten' gaan, maar zelf zullen wij geen weapons of mass destruction of andere lelijke dingen maken.

Onze simpele bewindvoerders denken blijkbaar dat oorlog beheersbaar is. Te weinig lectuur achter de kiezen vrees ik.

VRT: Maakt Vlaanderen zich klaar voor oorlog?*

Matthias Diependaele: Nee, integendeel.** Maar we gaan ons wel voorbereiden daarop,*** en dat is wat we moeten doen.**** We bereiden ons voor in de hoop dat we het***** nooit moeten gebruiken en dat het nooit tot zover komt.

___________

        * Een duidelijke vraag, waarop een eenvoudig JA het juiste antwoord was geweest. Politici is echter geleerd dat ze een gedecideerde indruk moeten maken, en op een vraag nooit ofte nimmer met ja mogen antwoorden.
      ** Wat mag toch het tegendeel zijn van ‘zich klaarmaken voor oorlog’?
    *** Ha! ‘voorbereiden daarop’ is het tegendeel. Een onbetekenende taalkundige knulligheid. Iets herformuleren om daarmee net hetzelfde te zeggen, is helaas belachelijk.
  **** Moéten, Diependaele? Van wie moet dat? Van Ursula? de gebuisde Duitse ex-minister van defensie? Ach, misschien heeft een operettefiguur als die ex-kolonel die je vaak op de buis ziet indruk op u gemaakt? Of heeft de simpele gans Hadja Lahbib u over de streep getrokken met haar ridicule filmpje? Hebt u al een zaklamp gekocht, en een radiootje, en een paar flessen water?
***** Wat mag de excellentie bedoelen met ‘het’? Hier had ik nu wél een explicatie, een uitleg, een verheldering, een herformulering willen horen, want op zich zegt het voornaamwoord 'het' niet veel. 

Geen kwade analyse van Trump

Jammer is het voor de kandidaat-rector van de Gentse Universiteit, ex-minister en huidig Kamerlid prof. P. De Sutter dat alawieten en christenen bij honderden door de nieuwe bewindsvoerders in Syrië worden vermoord.

Dat eerder al de Hay'at Tahrir al-Sham vrouwen had verboden om zonder begeleiding van een man de straat op te gaan, of te lachen of te zingen, kon je nog door de vingers zien – het is een overgangsperiode tenslotte – maar dat martelen en moorden is er te veel aan.

Nu is het waar dat Vlaanderen niet gezegend is met bijzonder scherpziende politici, en even waar dat naïviteit mooi kan zijn, maar ziende blind zijn is dat niet, en verrast worden door dingen die telkens weer voorkomen duidt niet op veel kennis van zaken.*

Toegegeven, andere landen zijn vaak niet beter af. Denken we maar aan Roemenië waar een presidentskandidaat meent dat die Apollo-maanlandingen een uitvindsel zijn. Dan mag het nog een democratische schande zijn dat die kerel niet aan de verkiezingen mag deelnemen omdat een paar rechtertjes dat zo hebben beslist op bevel van de EU , het blijft moeilijk om een politicus ernstig te nemen die met zulke dingen komt aanzetten. Tenslotte is dat van dezelfde orde als geloven dat alles wel zal meevallen, en islam en democratie verenigbaar zijn.

Nog zo’n kerel die op tijd en stond krankzinnige dingen uit zijn voeten slaat, is natuurlijk Trump, maar bij CNN, de zeventiende juni van het jaar tweeduizend vijftien, had hij toch een helder moment:

Ik heb Assad dus gadegeslagen, en ook een beetje naar de overkant gekeken. Het probleem is dat we geen idee hebben wie de andere kant van Assad is. Waarschijnlijk is het ISIS. Ik zou zeggen, zijn we met Assad misschien niet beter af? We hebben geen idee wie die mensen zijn. We geven ze wapens, we geven ze munitie, we geven ze alles. Maar we hebben geen idee aan wie. Misschien zijn ze erger dan Assad en waar zijn we dan mee bezig? Waarom zijn wij hierbij betrokken? We moeten van ISIS af, heel belangrijk, maar ik kijk naar Assad, en wat mij betreft ziet Assad er beter uit dan de andere kant. En weet je, dit is eerder gebeurd: we steunen een bepaalde kant, en die kant blijkt dan een totale ramp te zijn.* Rusland is klaarblijkelijk erg gesteld op Assad. Laat ze hun gang gaan met ISIS, laat hen het maar uitvechten.

 

So I’ve watched Assad, and I’ve watched a little bit on the other side. The problem is: the other side of Assad, we have no idea who they are. They probably are ISIS. I’m saying, I would have enough with Assad, we have no idea who these people are. We give ‘em weapons, we give ‘em ammunition, we give them everything. But we have no idea who, maybe it’s worse than Assad. So, what are we doing? Why are we involved? We have to get rid of ISIS, very importantly, but I look at Assad, and Assad to me looks better than the other side. And you know, this has happened before: we back a certain side and that side turns out to be a total catastrophy. Russia likes Assad seemingly a lot. Let them way about ISIS, let them fight it out.

___________

* Onze politici en hun journalisten zijn wat hardleers. Denken we maar aan Guy Verhofstadt destijds, of, nauwelijks minder ridicuul maar veel vergeeflijker, aan de jonge Tom Naegels, allebei kinderlijk enthousiast over de 'Arabische Lente'.

Een democratische aanvalsoorlog

 

Nu onze politici en hun journalisten eendrachtig op het oorlogspad zijn, is het misschien nuttig om even in herinnering te brengen dat de NAVO – in naam een defensieve organisatie, al kwam het Warschaupact er pas later – lang vóór Poetin al een aanvalsoorlog voerde.

Zonder enig mandaat voerde die defensieve organisatie een kwarteeuw geleden bombardementen uit op Europa, meer bepaald op Joegoslavië. De democraat Bill Clinton passeerde daartoe de Veiligheidsraad,* want het ging hier om een humanitaire actie.

Een echte oorlog wilde Bill het niet noemen: hij sprak over een speciale militaire operatie – Operation Noble Anvil, Edel Aambeeld.

Daarbij werd een stuk grondgebied afgescheurd van een soevereine natie, en zo kwam de moslimstaat Kosovo tot stand, onder leiding van de UCK.** Dit alles zeer tot genoegen van de zogenaamde progressieven hier, en van een aantal per definitie neutrale NGO's.***

De zachtzinnige, humanitaire generaal Wesley Clark zorgde daarbij wel voor honderden burgerslachtoffers, en vergat ook niet het televisiestation van Belgrado te bombarderen (23 april 1999) want van daaruit werd misinformation verspreid. Tientallen voorbijgangers en personeelsleden stierven door zijn hand, maar de waarheid had gezegevierd. Zelfs Amnesty International noemde dit een oorlogsmisdaad.

Hieronder legt journalist Vincent Hervouët uit hoe het kwam dat de NAVO, na het uiteenvallen van het Warschaupact plots vergat dat het een defensieve organisatie was.

Of misschien lezer, wil u kennis nemen van wat twintig jaar geleden wél hier te lezen stond, maar niet in uw krant.

_____________

    * It was illegal but justified, vond een Commissie later.

  ** Het Kosovaars Bevrijdingsleger, nauw gelieerd met de Albanese drugsmaffia.

*** Praktische definitie: een Niet-Gouvernementele Organisatie is een gouvernementele organisatie die dat liever niet gezegd wil hebben, door de overheid flink gespijsd wordt, en grotendeels aan parlementaire controle weet te ontsnappen.

Mannenpraat en vrouwenpraat

 

De stellige, hoekige praat van mannen, en de minzame, clemente, ronde antwoorden van vrouwen, die zelfs nog een kleine opening maken om die kerels in hun eer te laten – het is een mooie tekening, en ongetwijfeld gaat het ook soms op die manier, maar wie deze (mij onbekende) artiest bijvalt, zegt tegelijk dat er, om het wat hoekig uit te drukken, inderdaad twee geslachten bestaan.

Of die uitspraak vandaag nog toelaatbaar is valt te betwijfelen.

Wát is wezenlijk een frigo?

 

Het is een nobele gedachte om de inwoners van Vlaanderen, inzonderheid de minstbedeelden, terzijde te willen staan bij de aankoop van een koelkast. Weinigen zullen hier bezwaar tegen hebben. Maar zoals vaker, zijn ook hier weer stemmen te horen die over geld zeuren.

Wat zij niet kunnen of niet willen inzien: geld is niet het probleem! Haalt niet het vlijtige bijtje μέλισσα zijn heerlijke honing bij duizend bloemen? Stuifmeel en geld zijn er zát.

Een groter probleem lijkt me de ontologische vraag wat een koelkast precies is. We kunnen wel veel praeten, maar wat is dat in wezen? Vraagt u het mij, dan valt bijvoorbeeld de frigobox, waar wijlen de burgemeester van Knokke zo lelijk over deed, daar niet onder. Dit gezegd zijnde, meningen kunnen verschillen.

Wát echter, als wij de met groene stroom aangedreven elektrische frigobox onder ogen nemen? Zelfs Ursula met haar Green Deal zal hier goedkeurend knikken. Maar wellicht heeft het kabinet van onze Melissa zich over zulke vragen al gebogen.

Anders staat het, dat moet mij toch van het hart, met aaismekers. Hier ligt wat mij betreft de grens. Nee! wil jij per se ijsblokjes in je drankje, dan betaal je zelf voor je machientje. De hele bijenkorf hoeft daar niet toe bij te dragen.

Nuances in de Duitse kiescampagne

 

Bijna iedereen mag dan geruime tijd in de waan hebben verkeerd dat Duitsland herenigd was, en die beruchte Muur door Kohl en Gorbatsjov met de grond was gelijkgemaakt, maar dat is een vergissing.

Friedrich Merz, christendemocraat net als Kohl, heeft hem in allerijl heropgericht. Beter zelfs: hij zette een brandmuur op de fundamenten van die oude muur tussen de twee Duitslanden. Achter zijn nieuwe muur wonen nu aan de blauwe kant de AfD-burgers, en aan de zwarte kant de goede christendemocratische burgers.

Merz kon dat, want hij wordt de nieuwe bondskanselier. Hij won immers de verkiezingen – weliswaar met maar 28,5% van de stemmen, het op één na slechtste resultaat voor zijn partij sinds 1945, maar gewonnen is gewonnen.*

Denken nochtans dat Merz voor zijn plezier muren wil optrekken of grenzen sluiten is onjuist. Hierover is wat verwarring ontstaan.

Na de moordaanslag in Aschaffenburg, door een Afghaanse 'vluchteling',** op een meisje van twee en op een man die wilde tussenkomen, zei Friedrich Merz: Er komt een werkelijk inreisverbod voor de Bondsrepubliek Duitsland voor iedereen die geen geldige inreisdocumenten heeft. Dit geldt uitdrukkelijk ook voor mensen die recht hebben op bescherming [asielzoekers].

De dag na de verkiezingen, toen een Große Koalition*** onvermijdelijk werd, zei hij: Niemand van ons heeft het over het sluiten van grenzen. Niemand. Hoewel dat hier en daar wel werd beweerd tijdens de kiescampagne. Niemand van ons wil de grenzen sluiten.****

Merz heeft dus geen kiesbelofte gebroken, al zal het onderscheid tussen 'gesloten grenzen' en 'terugwijzing van illegale immigranten' niet voor alle kiezers duidelijk zijn geweest. Enige vaagheid in de campagne was misschien welgekomen, want na de zoveelste aanslag werd gevreesd dat de AfD hier voordeel uit zou halen.

________________

       * In 2021, na het Merkel-tijdperk, deed kanselierskandidaat Armin Laschet het nog enkele procenten slechter.   

    ** Enamullah Omarzai had in de gevangenis moeten zitten. Hij was al veroordeeld voor gewelddaden. Zijn asielaanvraag was afgewezen en hij had een uitwijzingsbevel gekregen. Hetzelfde liedje als overal dus.

  *** Niet meer zó groot want de socialisten van Lars Klingbeil verloren zwaar.

**** Na Aschaffenburg: "Es wird ein faktisches Einreiseverbot in die Bundesrepublik Deutschland für alle geben, die nicht über gültige Einreisedokumente verfügen. Das gilt ausdrücklich auch für Personen mit Schutzanspruch."

En na de verkiezingen: "Niemand von uns spricht über Grenzschließungen. Niemand. Obwohl das im Wahlkampf streckenweise behauptet worden ist. Niemand von uns will die Grenzen schließen."

Censureren heet nu vaccineren

Dat keizerin Ursula veel afweet van vaccins zal niemand betwijfelen, zelfs té veel vermoeden sommigen, want haar sms-berichtjes met Albert Bourla, CEO van Pfizer, wil zij liever geheim houden. Dat zijn 'kortstondige' berichtjes liet de vorstin weten, zonder belang tenslotte.
Nu gingen die contracten wel over miljárden, en voor alle zekerheid spande de New York Times toch maar een rechtszaak aan, om haar te dwingen die onbelangrijke berichtjes vrij te geven.
Misschien, zo redeneren ze daar, kunnen die een bepaald licht werpen op de modaliteiten van de contracten die Albert en Ursula sloten. Bij het Europese Hof van Justitie is een hoorzitting gepland voor 15 november 2025. Nog even wachten dus.

Tot hier ging het over echte vaccins, over verpleegsters met flaconnetjes en naalden dus, maar Ursula heeft blijkbaar geleerd dat je ook metaforisch spuitjes kunt zetten. Heel de bevolking, zegt zij, moet tegen het virus van de desinformatie gevaccineerd worden. Wat dat woord precies inhoudt weet Hare Hoogheid precies, en zoiets kun je van eenvoudige onderhorigen niet verwachten. Bovendien moest zij voor haar kennis niet bij Albert van de Bourla te rade gaan: ze kreeg die mee van prins Klemens von Metternich.

Omdat de technieken evolueren, moeten wij rond het manipuleren van informatie gemeenschapsimmuniteit opbouwen. Research heeft immers aangetoond dat op voorhand ontmaskeren (prebunking) veel succesvoller is dan naderhand ontkrachten (debunking). Prebunking is in wezen het omgekeerde van debunking. Om kort te gaan: voorkomen is beter dan genezen.
Misschien kun je informatiemanipulatie beschouwen als een virus: in plaats van een infectie te behandelen die al vat heeft gekregen – debunking dus – is het veel beter te vaccineren, zodat het lichaam ingeënt is. Prebunking komt hierop neer. Want desinformatie moet het hebben van mensen die ze doorgeven aan anderen. Hoofdzaak is dat mensen weten wat kwaadaardige beïnvloeding van informatie is, en wat de achterliggende technieken zijn. En als die kennis toeneemt, nemen de kansen af dat we erdoor beïnvloed worden. Zo wordt de sociale weerbaarheid opgebouwd die we nodig zullen hebben.

Jongeren kiezen op basis van TikTok

 

Bij de jongere Duitse kiezers* zijn de AfD, Die Linke en BSW** met afstand de winnaars. Christendemocraten noch socialisten noch liberalen komen bij hen nog aan de bak.

Bij Maybrit Illner (ZDF) meende een panellid dat dat wellicht door TikTok komt (zoals in Roemenië dus).

Mij lijkt dat een te korte verklaring, want dan zeg je dat de goede media, met hun redactionele lijn, met hun scherpzinnige redacteurs, analisten &c. die allemaal aan de goede kant van de geschiedenis staan… dat die alleen nog relevant zouden zijn voor mensen van een zekere leeftijd.

_________ 

  * Van rond de twintig is bedoeld, niet jongeren in de journalistieke betekenis.

** Dat Bündnis Sahra Wagenknecht 0,03% stemmen te weinig haalde om in de Bundestag te komen is betreurenswaardig. 

Een generaal als verslaggever

Destijds las ik het Russische schaakweekblad ‘64’, en op pagina twee had je dan vaak een verhaal over de broederschap tussen de Sovjetvolkeren. Ten bewijze zag je trouwens een wazige zwart-witfoto met volksdansers. Dat verhaal kon ik niet lezen, want met mijn schamele schaak-Russisch lukte dat niet. Voor oorlogen op het bord volstonden eenvoudiger termen: de witten krijgen nu een gevaarlijke aanval, twijfelachtige zet, de zwarten kunnen remise houden, de Vizier (bij ons de Koningin) gaat nu verloren en dergelijke.
In onze eenvoud noemden wij alle spelers van de Sovjetunie ook simpelweg Russen. Om me tot twee wereldkampioenen te beperken: de Let Mikhaïl Tal was een Rus, en de Armeniër Tigran Petrosjan ook.

Vandaag zien we de Oekraïners en de Russen, twee broedervolkeren, een heel ander spel spelen en zijn we allemaal slimmer geworden, al moeten we voor de echte toestand aan het front, laat staan in de diplomatie, afgaan op wat ons van beide kanten toegeworpen wordt, en voorts op gissingen, indrukken en interpretaties van ontelbare experts en journalisten.

Enige tijd geleden was er de strijd tussen Sparta en Athene, ook twee broedervolkeren kun je zeggen, en de Atheense generaal Thucydides deed daar verslag van.*

Hij getuigde van zijn problemen als verslaggever, en de grote Jacqueline de Romilly vertaalde hem. Zij schreef er ook een apart boek over: La construction de la vérité chez Thucydide (Julliard, 1990), dat ik geweldig vond. Maar ik kan het niet meer vinden. Het stond jarenlang tussen die andere prachtboeken van haar, en ver kan het niet zijn maar het is wég.

Geen nood: nemen wij Romilly’s vertaling ter hand (Collection Budé, 1953) want generaal Thucydides zelf is even leerzaam.

De vertaling van haar vertaling hieronder zal een student ‘politicologie’ heel misschien bekend voorkomen, al mag betwijfeld worden of zulke oude dingen nog wel onderwezen worden. Hopelijk kennen de lesgevers zélf nog zulke teksten, want al treden zij vaak aan in Terzake, De Afspraak en dergelijke, verder dan verwijzen naar ‘de jaren dertig’ raken ze toch niet.

Thucydide

La Guerre du Péloponnèse I

Θουκυδίδου Ιστορίων

Boek I, 22

Wat de toespraken betreft die de verschillende partijen vlak voor of tijdens de oorlog hebben gehouden, wil ik zeggen dat het heel moeilijk was om de inhoud ervan nauwkeurig weer te geven, zowel voor mijzelf, als ik ze persoonlijk had gehoord, als voor iedereen die me erover berichtte uit deze of gene bron.
Ik heb weergegeven wat ze naar mijn mening hadden kunnen zeggen dat het best aan de situatie beantwoordde, waarbij ik zo dicht mogelijk bij de werkelijk uitgesproken woorden ben gebleven wat de algemene gedachte betreft: de inhoud van de toespraken namelijk.

Wat daarentegen de gebeurtenissen betreft die tijdens de oorlog plaatsvonden, heb ik me voor mijn verslag niet geroepen gevoeld me te baseren op de informatie van de eerste de beste,** en evenmin op mijn persoonlijke mening: ofwel was ik er zelf getuige van, ofwel heb ik ze stuk voor stuk met de grootst mogelijke nauwkeurigheid onderzocht. Dat onderzoek viel overigens niet mee want de getuigen gaven van alle voorvallen verschillende versies, afhankelijk van hun sympathie voor de een of de ander, en afhankelijk van hun geheugen.

Voor de toehoorder van dit relaas zal het ontbreken van wonderbaarlijke voorvallen wellicht afbreuk doen aan de charme ervan, maar als we duidelijk willen weten wat in het verleden is gebeurd, en wat er, gezien de aard van de mens in de toekomst nog voor gelijkaardigs of analoogs zal gebeuren: laten we het dan gewoon als nuttig beschouwen, dat volstaat. Het is geen pronkstuk voor het publiek van vandaag, maar een schat voor alle tijden (κτῆμά τε ἐς αἰε).

___________

  * Zijn eerste zin was: Θουκυδίδης Ἀθηναῖος ξυνέγραψε τὸν πόλεμον τῶν Πελοποννησίων καὶ Ἀθηναίων ὡς ἐπολέμησαν πρὸς ἀλλήλους. De Athener Thucydides beschreef de oorlog van de Peloponnesiërs en Atheners zoals ze die tegen elkaar uitvochten.

** De generaal hield blijkbaar niet van voxpops.

Noot van 25 februari: zoals iedereen weet, boeken laten zich vaak pas zien als je er niet meer naar zoekt. 

Zwitserse stemmen over de speech van Vance

Of Bart De Wever, Maxime Prévot of Theo Francken al iets gezegd hebben over de redevoering van Vance moet ik nog opzoeken, maar Karin Keller-Sutter (de Zwitserse Bundespräsidentin) deed dat al, in een interview met de Geneefse krant Le Temps. Zij vond die toespraak een pleidooi voor directe democratie,* en deelde veel waarden met Vance. Waarden bijvoorbeeld als vrijheid en de mogelijkheid voor het volk om zijn mening te uiten. Die speech was in zekere zin zeer Zwitsers, vond Keller-Sutter.**

Het spreekt dat de Zwitserse Groenen dit een schande vonden. Die speech was helemaal niet Zwitsers! En hoe verwerpelijk is het niet dat Keller-Sutter een X-account aanhoudt!***

Cédric Wermuth, co-voorzitter van de socialistische partij, ontwaarde zelfs Neofaschismus in de speech van Vance. Goed, maar dan ontkom je niet aan de indruk dat die man uit een wat beperkte woordenschat moet putten. Velen zal het immers verrassen dat het fascisme, neo- of niet, pleit voor vrije meningsuiting.

Vance had nog een mooie zin voor mensen met een beperkte woordenschat: Je moet weten wat je precies wil verdedigen, dat is belangrijker dan militaire budgetten.

__________

    * Een hier onbekende bestuursvorm, maar misschien ten behoeve van onze Belgische politici: er is een bepaalde samenhang met het begrip 'referendum'.

  ** «C’était un discours libéral, dans un certain sens très suisse»

*** @keller_sutter

Vance nam geen blad voor de mond

De Amerikaanse vicepresident James David Vance gaf in München een indrukwekkende speech, en veel Europese burgers aanhoorden hem met een zucht van opluchting.

Helaas is zijn speech niet in goede aarde gevallen bij keizerin Ursula, noch bij de door haar gulle hand bediende goede media.

Voor zinnen als: I believe there is nothing more urgent than mass migration, klappen die natuurlijk niet in de handjes, en al zeker niet als hij daaraan toevoegt dat die massamigratie het gevolg is van bewuste beleidskeuzes.

Vance ziet ook wat de EU voorheeft met de vrije meningsuiting, dé pilaar waar de democratie op steunt (Digital Services Act). Zelfs verkiezingen mogen er niet meer toe doen! Goede, gehoorzame rechters moeten ingrijpen als die tegenvallen:

We zijn blijkbaar aanbeland op het punt dat de situatie zodanig verslechterd is, dat in Roemenië in december de presidentsverkiezing werd geannuleerd op basis van fragiele verdenkingen van een inlichtingendienst, en onder de enorme druk van omringende landen.* Als ik het goed begrijp, was het argument daarbij dat Russische desinformatie de Roemeense verkiezingen had geïnfecteerd.

Maar ik zou mijn Europese vrienden willen vragen om enig perspectief in acht te nemen. Je kunt het verkeerd vinden als Rusland advertenties in sociale media koopt om jullie verkiezingen te beïnvloeden. Wij alvast doen dat. Je kunt het zelfs op het wereldtoneel veroordelen. Maar als jullie democratie vernietigd kan worden met een paar honderdduizend dollar digitale reclame uit het buitenland, dan was ze om te beginnen niet al te sterk.
Het goede nieuws is dat ik denk dat jullie democratieën aanzienlijk minder broos zijn dan veel mensen kennelijk vrezen.
Geloven in democratie is begrijpen dat elk van onze burgers wijs is, en een stem heeft. En wat ik echt geloof: burgers toelaten hun mening te geven, zal haar nog versterken.

Now, we’re at the point, of course, that the situation has gotten so bad that this December, Romania straight up cancelled the results of a presidential election based on the flimsy suspicions of an intelligence agency and enormous pressure from its continental neighbors. Now, as I understand it, the argument was that Russian disinformation had infected the Romanian elections. But I’d ask my European friends to have some perspective. You can believe it’s wrong for Russia to buy social media advertisements to influence your elections. We certainly do. You can condemn it on the world stage, even. But if your democracy can be destroyed with a few hundred thousand dollars of digital advertising from a foreign country, then it wasn’t very strong to begin with.
Now, the good news is that I happen to think your democracies are substantially less brittle than many people apparently fear.
To believe in democracy is to understand that each of our citizens has wisdom and has a voice And I really do believe that allowing our citizens to speak their mind will make them stronger still.

Het cordon sanitaire, the firewall, die Brandmauer vinden bij hem geen genade. Bij ons heb je politici die dat cordon weliswaar verwerpelijk vinden en dat ook met zoveel woorden zegden ...maar het toch punctueel toepassen. Realpolitik op zijn Belgisch wellicht, maar Vance zegt: You either uphold the principle or you don’t.

Wat geen énkele democratie, noch de Amerikaanse, Duitse of Europese zal overleven, is miljoenen kiezers vertellen dat hun gedachten en zorgen, hun aspiraties, hun smeekbeden voor ademruimte ongeldig zijn, of niet eens waard om in overweging te worden genomen.
Democratie is gebaseerd op het heilige principe dat de stem van het volk telt. Er is geen ruimte voor een firewall [cordon sanitaire, Brandmauer]. Je handhaaft het principe of je doet het niet. Europeanen, mensen hebben een stem. Europese leiders hebben een keuze.

What no democracy, American, German or European will survive, is telling millions of voters that their thoughts and concerns, their aspirations, their pleas for relief, are invalid or unworthy of even being considered.

Democracy rests on the sacred principle that the voice of the people matters. There is no room for firewalls. You either uphold the principle or you don’t. Europeans, the people have a voice. European leaders have a choice.

_____________

* Tactvol noemt James David Vance niét de EU, en evenmin de zelfingenomen, onnozele Thierry Breton.

Liever een smartlap dan een sermoen

Hoeveel mensen volhardend het wekelijkse sermoen van E.H. Joël De Ceulaer bijwonen weet ik niet, maar zelf doe ik het wel eens en zoek dan naar sporen van satire of ironie in zijn homilie. Voorlopig vergeefs moet ik bekennen, maar het valt niet uit te sluiten dat een getalenteerde spoorzoeker als Witte Veder (de indiaanse vriend van Arendsoog, in de katholieke boeken van Johannes en Paulus Nowee) er wél zou vinden.

Geen half werk wat de terrasjes betreft!

Nu onze verse ministers met een bijna Trumpiaanse snelheid aan het werk zijn gegaan en niet langer op een terrasje ergens op hun nagels zitten te bijten, mogen zij ook van de burgers inspanningen vragen. 

Mij is het helaas niet gegeven om de totaliteit van hun zorgen te overzien, maar voor een deelaspect ervan, het terrasleven namelijk, verstout ik mij mezelf enige expertise toe te meten. Akkoord, wat dat betreft hebben zij al een stuk van het werk verricht, maar er blijft nog zo veel te doen!

Van echte wantoestanden is geen sprake, dat zou sterk overdreven zijn, maar laten we onze ministers toch op een paar minder wenselijke situaties wijzen, en nemen wij het opklapbare terrasmeubilair onder ogen.

Zeker, ook dat kan mooi en zelfs elegant zijn, maar bij zulke tafeltjes steken de poten te ver naar buiten, waardoor mensen bij het neerzitten of opstaan ertegenaan stoten. Het kunnen zelfs mensen zijn die van een andere tafel komen of zich in die richting begeven!

Glazen kunnen hierbij sneuvelen, bier of hete koffie of thee kan terechtkomen op het boek dat je argeloos aan het lezen bent, of op je pakje sigaretten, of erger nog, op een spelend kind.

Gevaarlijk is ook de klapstoel voor dit kind, dat met zijn kleine vingertjes erin geklemd kan raken.

Misschien moet onze regering niet zo ver gaan om die opklapbare dingen meteen te verbieden, maar een voorlichtingscampagne zou hier wel op haar plaats zijn.

Nog even over dat spelende kind: laat het asjeblief niet aan de scherpe punt van een vierkante terrastafel zijn tere kopje stoten, tot bloedens toe misschien!

Genoeg treurnis: tonen we onze ministers hoe het met enkele simpele ingrepen beter kan.

Er is bijvoorbeeld deze eenvoudige, stevige, stapelbare stoel zonder uitstekende poten, en bovenal is er gelukkig de onvolprezen ronde terrastafel. Die moest allang overal verplicht zijn.

Voor regering en wetgever valt hier nog eer te rapen! Au boulot!

Natuurlijk zullen in hun wijsheid onze ministers Montesquieu wel indachtig blijven: Les lois inutiles affaiblissent les lois nécessaires – De l'esprit des lois, Livre XIX, chapitre 14, Genève 1748.

En evenzeer de abbé Ferdinando Galiani, die Montesquieu gelijk gaf in zijn Della Moneta van 1770:

“ …als je voorts in overweging neemt dat je alle goede wetten, over wat voor materie ook, in een oogwenk kunt verzinnen en op een blaadje papier verzamelen, dan merk je tegelijk dat als je perfect werk hebt geleverd, maar niettemin (in plaats van je tevreden te stellen met het laten uitvoeren van al genomen beslissingen) wenst door te gaan met wetten maken – dat dan al het goede onvermijdelijk bedorven raakt en de kwalijkste zaken opduiken. En zelfs als je geen kwaad aanricht – de wil om alles uiterst nauwgezet te reglementeren is op zich een zeer groot euvel.”

Mochten nu tóch zijn ministers zowel Montesquieu als Galiani veronachtzamen, dan zal onze Bart, als regeringsleider, als dux, hen beslist aan Tacitus herinneren:

Corruptissima re publica plurimae leges.

Hoe verdorvener de staat, hoe talrijker de wetten.

Geen jongeren: Australische uitwisselingsstudenten

 

Hart aber Fair is een debatprogramma van de ARD (Duitsland1), en gisteren kwam in de slotminuten moderator Louis Klamroth* – van huis uit toneelspeler – daar nog grappig uit de hoek. Thema deze week was: Ist die Brandmauer Geschichte? Is het cordon sanitaire verleden tijd?

Een van de gasten was Beatrix von Storch,** lid van de Bundestag voor de AfD waar Elon Musk onlangs nog reclame voor maakte. Zij wees erop dat Duitsland per dag gemiddeld twee groepsverkrachtingen kent, naast nog andere geweldmisdaden. De daders zijn volgens haar voor het overgrote deel immigranten en vluchtelingen, namelijk Syriërs, Afghanen en Irakezen. De rest beschikt over een Duitse identiteitskaart.

Klamroth onderbrak meteen, maar beaamde noodgedwongen wel haar cijfers. Wie echter de daders waren wist hij niet: “Waar die vandaan komen, dat weet men niet. Dat kunnen vluchtelingen zijn, dat kunnen ook Australische uitwisselingsstudenten zijn bijvoorbeeld. Dat staat niet in de criminaliteitsstatistieken van de politie.”

Het met zorg uitgekozen studiopubliek barstte niet in lachen uit.

______________ 

  * Gelieerd met de klimaatactiviste Luisa Neubauer, die samen met Greta Thunberg in Davos was. Luisa organiseerde in Duitsland de betogingen voor schoolkinderen Fridays for Future. Hun eigen Anuna dus.

** Geboren Beatrix Amelie Ehrengard Eilika, hertogin von Oldenburg, en gehuwd met Sven von Storch. In Duitsland zoals elders: von trouwt met von.

Mark Coenen en de pedagogische eros

 

Mark Coenen, columnist van De Morgen, schreef een stukje over DeepSeek, de Chinese alwetende machine waar Silicon Valley naar het schijnt voor beeft. Hij vond DeepSeek maar niks, al werden de antwoorden op zijn examenvragen geleidelijk beter nadat hij besloten had zijn spleetogige leerling met een soort pedagogische eros tegemoet te treden.

Kennelijk voelde de machine zich nu meer op haar gemak. Coenen bracht preciseringen aan, gaf soms zelfs een hint. Kortom: hij wist DeepSeek te motiveren, en al zegt hij geen filosofie te hebben gestudeerd, de Socratische, maieutische methode wendde hij aan met een weliswaar beperkt, maar onmiskenbaar succes.

Zelf had ik die methode eerder al gebruikt bij het ondervragen van ChatGPT, en ervoer toen iets gelijkaardigs: ook mijn silicone vriend kreeg meer zelfvertrouwen naarmate hij gewaarwerd dat ik het niet slecht met hem voorhad.

Straks lacht iederéén de RTBf uit...

CNews en Europe1 vestigden als eersten de aandacht op de lachwekkende, maar wel significante ingreep van de RTBf-nieuwsdienst, die als enige zender ter wereld meende de inaugurale rede van Trump en différé te moeten uitzenden, niet en direct dus.

Nu is het waar dat noch CNews noch Europe1 bij de goede media in een goed blaadje staan. Die hadden dat detail van de mediageschiedenis liever met de mantel der liefde bedekt en het stilzwijgend goedgekeurd. En die Pascal Praud? pfff... uiterst rechts natuurlijk, n'en parlons plus!

Moeilijker krijgen onze hautaine RTBf-censortjes het, nu in hun moederland Frankrijk ook de gechevronneerde journaliste Ruth Elkrief van de 24u-nieuwszender LCI zo duidelijk afstand heeft genomen van hun onnozelheid.

Elkrief heeft het onomwonden over une faute professionnelle. Ze kennen daar bij de RTBf hun stiel niet zegt zij, en ze verachten hun publiek.

Die verachting kenden Vlamingen al langer – daarbij grif toegegeven dat we hen al járen niet meer horen spreken over les Ménapiens; blijkbaar beseffen ze toch dat je beter niet spuwt in de hand die je voedt – maar ...deze zelfingenomen jongens en meisjes minachten blijkbaar ook hun eigen volksgenoten!

Paniek bij de RTBf

 

Luisteren we met gepaste devotie naar Aurélie Didier, adjunct-directeur Informatie van de RTBf, die aan de kijkers verzekert dat die zender vanzelfsprekend géén censuur toepast, ook al zonden zij de inaugurele toespraak van Trump niet rechtstreeks uit, mais en différé, omdat een panel van experts die toespraak moest kunnen beoordelen en duiden, alvorens men ze op de simpele kijker kon loslaten.

Bij CNews werd daar hartelijk om gelachen gisteren: la Belgique, c’est la France en pire, of nog: on est chez les fous en Belgique. In haar onschuld verzekerde Aurélie de simpele kijkers nochtans dat ze bij de RTBf noch vóór noch tegen Trump waren.

Pascal Praud, met zijn slechte karakter, noemde haar la ministre de la Vérité, en vroeg zich af of behalve CNews en Europe1 er nog meer media aandacht hadden besteed aan deze – vanzelfsprekend goedbedoelde – ingreep van de RTBf. In Vlaanderen heeft de VRT, zie ik, er niet gisteren maar vandaag wél aandacht aan geschonken ...na een paar opmerkelijke uitspraken van Georges-Louis Bouchez vanochtend op CNews, eveneens bij Pascal Praud.

Het grappige fragment hieronder is van gisteravond:

Georges-Louis Bouchez toonde zich een gentleman, want hij nam dat arme schaapje van een Aurélie in bescherming tegen de spotters van CNews: ...faut pas lui faire un mauvais procès ...elle a été envoyée un peu en casse-pipe si vous me permettez l'expression.

Het feestje van Trump

Bij het feestje dat Trump gaf aan de vooravond van zijn eedaflegging werden onvermijdelijk twee van zijn campagneliedjes gespeeld. Jammer genoeg zijn die allebei even horribel. Het ene, YMCA, was een discohit van Jacques Morali (1947-1991) en Henri Belolo (1936-2019), en het andere was My Way – Frank Sinatra vond het gruwelijk dat hij dat ellendige lied telkens weer moest zingen. Die man had smaak namelijk. Wel wil ik nog toegeven dat de oorspronkelijke versie van Claude François (Comme d’habitude) iéts minder vervelend, en in elk geval niet zo drammerig is.

Die twee draken werden daar luidkeels meegezongen, maar ons mag het een troost zijn dat Pascal Praud van CNews er een mooie commentaar bij had:

Ray Charles en Rutebeuf

Dichters klagen vaak dat zij niet kunnen leven van hun kunst. Geen nieuw verschijnsel. Heinrich Heine, die om de andere dag in de Parijse Opera zat, klaagde ook. En achthonderd jaar geleden uitte Rutebeuf dezelfde klacht, terwijl hij nochtans bijverdiende als jongleur:

    Je ne sai par ou je coumance,
    Tant ai de matyere abondance
    Por parleir de ma povretei.

Wel gaf de man eerlijk toe dat hij niet alleen dichtte of jongleerde: 's nachts overviel hem de speelduivel.

    Griesche ne me lest en pais ;
        Moult me desroie,
    Moult m’assaut et moult me guerroie,

    Jamès de cest mal ne garroie

        Par tel marchié :
    Trop ai en mauvés leu marchié.
    Li dé m’ont pris et emparchié;
        Je les claim quite !
    Fols est qu’à lor conseil abite ;
    De sa dète pas ne s’aquite,
        Ainçois s’encombre :
    De jor en jor acroist le nombre.

Griesche laat me niet met rust,
   Maakt me tureluurs,
Gedurig overvalt het me en gedurig bevecht het mij,
Nooit genees ik van die kwaal
    Op die manier:
Te vaak heb ik slechte oorden bezocht;

De teerlingen hebben me gegrepen en verschalkt;
    Ik zweer ze af!
Een gek is het die afgaat op hun lokroep;
Zijn schulden lost hij niet af,
    Groter wordt die last:
Dag na dag groeien ze aan.

Ongetwijfeld is dit een goed voornemen, maar wat mag griesche wel zijn? 

    Maintes coses sont en romans
    Dont chascuns n’entent pas les sens
    Encor sace-il bien le langage.

In romans staan veel dingen
Waarvan menigeen de zin ontgaat

Ook al kent hij de taal wel.

Deze mooie uitspraak komt van Gauthier de Metz, een dichter die nog honderd jaar ouder was dan Rutebeuf, en ze werd ter verontschuldiging aangehaald door een oude commentator die moest bekennen dat hij in het duister tastte: Le mot griesche doit avoir un sens, aujourd’hui fort obscur, emprunté à un jeu du moyen âge.

In de moderne uitgave van Jean Dufournet (waaruit ik vertaal, niet uit het oude Frans natuurlijk!) lezen we:

Le mot griesche, qui est le féminin de l’adjectif gré, grieu, griu, «grec», désignait un jeu venu de Grèce, qui évoquait alors la lâcheté et la déloyauté,* sans parler de l’influence de grief, «malheur, chagrin, dommage». C’est une parodie du topos de la translatio studii : ce n’est plus la clergie, ce n’est plus la chevalerie qui viennent de Grèce, mais le vice.

Een spel zodus, afkomstig uit Griekenland, waarbij lafheid en list schering en inslag waren. Geen vroomheid of ridderlijkheid kwamen nog uit dat land, maar ondeugd.

De translatio studii is een topos in de middeleeuwse literatuur. Chrétien de Troyes legde in 1170 uit dat de wieg van alle kennis eerst in Griekenland stond, daarna in Rome, en nu in Frankrijk was gearriveerd waar zij, bij de gratie Gods, voor altijd zou blijven.

Wat de Allerhoogste van plan is blijft voor ons natuurlijk verborgen, maar de speelduivel van Rutebeuf is van alle tijden ...en behalve het dobbelen is er nog eens het kaartspel, waarover Ray Charles – even schuldbewust als Rutebeuf – zingt: This blackjack game, it caused me nothing but trouble, and I have only myself to blame...

___________

* Littré. Grec: un homme qui filoute au jeu.

Rutebeuf 

Poèmes de l'infortune

et autres poèmes

Édition bilingue

Traduction, préface et commentaires

de Jean Dufournet

Professeur à la Sorbonne

Éditions Poésie/Gallimard, 1986

Zijn mond voorbijgepraat

 In haar programma Face à Face van 9 januari op BFMtv sprak journaliste Apolline de Malherbe met Thierry Breton, ex-EU-commissaris belast met de Interne Markt. Het gesprek ging vanzelfsprekend over Elon Musk.

Elon heeft Apolline geweldig bang gemaakt, want zei ze, dat gesprek van hem met Alice Weidel van de AfD – op zijn eigen X – zou een ‘enorm mondiaal evenement’ worden.

Nu …dat werd het niet. Eerder was het – om eens een mooie zeventiende eeuwse uitdrukking te gebruiken – een scheet in een fles. Het gesprek leek onvoorbereid, en wat zeker speelde: Weidel kreeg haar gedachten niet altijd goed onder woorden in het Engels. Maar dat de reguliere journalistiek doodsbang is voor Musk bewees Apolline wel.

Helaas liet Breton in zijn gesprek met haar een paar dingen vallen die hij de dag daarop alweer moest afzwakken, bagatelliseren bijna. Kennelijk had men hem op de vingers getikt. Hij was misverstaan zei Thierry nu: hij had niet gezegd wat hij gezegd had – in zijn moedertaal nog wel. Letterlijk had hij jammer genoeg bevestigd dat, bij een vermoeden van manipulatie, de EU-commissie een verkiezing in een lidstaat kon laten annuleren!

Er zijn EU-wetten en als die niet worden nageleefd kan dat inderdaad tot inmenging leiden, zei hij. We deden het in Roemenië en zo nodig zullen we het vanzelfsprekend ook in Duitsland moeten doen: Cela pourrait conduire effectivement à des interférences, on l’a fait en Roumanie, il faudra évidemment le faire si c’est nécessaire en Allemagne.

Tot zover de ideeën over democratie en over nationjale soevereiniteit die in de EU-commissie leven. Thierry had natuurlijk moeten weten dat je niet álles mag rondbazuinen.*

Merkwaardig blijft dat onze goede media zo weinig aandacht hebben voor dat schandaal in Roemenië, en evenmin voor de opvattingen die gangbaar zijn in de zo democratische EU-commissie. Zij zijn verstandiger dan Thierry, en weten waarover ze moeten zwijgen.

______________

* velen zullen ook betwijfelen of Thierry het begrip 'algoritme' wel begrijpt, en dat niet te licht in zijn mondje neemt.

'Manspreading' is geen alleenstaand probleem

Er bestaan landen waar vrouwen niet in het openbaar mogen praten, laat staan lachen of zingen, en waar zij haar aanminnige verschijning deels of geheel moeten verbergen. Onze Europese feministen huldigen hierbij een aloud en eerbaar standpunt: ‘s lands wijs, ‘s lands eer. Terecht, tenslotte hebben zij wel andere problemen aan het hoofd.

Zo kaartte een jaar of tien geleden de Klara-presentatrice Heleen Debruyne het probleem van de manspreading aan. In Humo was dat meen ik, of anders in De Morgen, of anders nog elders. Het begrip manspreading was een goede tien jaar eerder al verspreid door Amerikaanse feministen en vervolgens overgewaaid naar de Oude Wereld, maar ik was Heleen hiervoor wel dankbaar. Ik verkeerde toen immers nog in onwetendheid. Volslagen onbewust van deze misstand. En al praktiseerde ik de wijdbeensheid niet altijd en overal, helemáál onschuldig was ik ook niet.

Manspreading is helaas niet het enige probleem dat onze moderne, westerse feministen kopzorgen bezorgt. In Le Monde zag ik een mooi artikel van hun chroniqueuse 'Guillemette' Faure, die nog een andere degoutante kwestie aansneed.

Misschien zullen sommigen haar artikel als satire beschouwen, maar net als bij de senior writer van De Morgen lijkt me dat een miskenning van haar eerlijke verontwaardiging, en een overschatting van haar stilistisch vermogen.*

Die venten** die met één hand een poussette*** duwen: “Als je beide handen gebruikt moet je je vooroverbuigen en daar draait je rug voor op, net als wanneer je de afwas doet.”
Ongegeneerd sturen veel vaders ostentatief hun poussette met één hand. De houding van deze ‘één-hand-duwers’ is verre van onbeduidend, en lijkt een vorm van afstand tot hun vaderschap aan te geven.

________________  

    * Al is haar stukje wél stukken grappiger dan zondagspreekjes in briefvorm.

  ** Daron is jongerentaal, argot. De etymologie is onduidelijk, misschien een verre verwant van baron menen taalkundigen. Pas begin deze eeuw kregen daron (en daronne) de betekenis van ‘ouder’. Vaders klonk mij hier te plechtig.

*** Een buggy dus, maar waarom altijd aan het Engels ontlenen?