Met het oog op het komende pausbezoek

Het Vaticaans concilie van 1869-1870 verhief de pauselijke onfeilbaarheid tot leerstelling, maar bij Stendhal lees ik dat men ook vroeger al uitging van die onfeilbaarheid – waar nu naar ik hoorde Franciscus aan wil knagen.

Het zou geen kwaad kunnen, mocht Rik Torfs hierover zijn cannoniekrechtelijk licht laten schijnen, al betreft het hier eerder een theologische kwestie. Overigens zou enige uitleg bij de pauselijke zegen ook welkom zijn. Stendhal kent aan die zegen bijzondere krachten toe waar velen geen weet van hebben:

Prinses Campobasso, amper 23 en een bloeiende schoonheid, was een nichtje van Benedictus XIII. Ze was extreem vroom en op een dag wierp zij zich voor haar oom op de knieën en smeekte hem haar de pauselijke zegen te geven. Zoals men onvoldoende weet,* spreekt die zegen vrij van alle zonden, op een paar afschuwelijke zonden na, zelfs zonder biecht.

De goede Benedictus was vertederd, hij weende en zei: “Sta op, mijn nichtje, je hebt mijn zegen niet nodig, in de ogen van God ben jij beter dan ik.”

Hoewel hij onfeilbaar was, vergiste hij zich hier, net als heel Rome. Campobasso was smoorverliefd en haar minnaar deelde haar passie. [...]

Wel of niet bemind worden was alles voor haar. “Mijn eeuwige zaligheid offer ik voor hem op,” sprak ze bij zichzelf, “iets gelijkwaardigs kan hij, een ketter, een Fransman, nooit voor me opofferen.”**
_____________

* ...bénédiction papale, qui, comme on ne le sait pas assez... schrijft Stendhal.

** Ridder de Sénecé, jonge Franse diplomaat, neef van hertog de Saint-Aignan, ambassadeur van Lodewijk XV in Rome.

P.S. Later in het verhaal merkte prinses Campobasso dat Sénecé vaak bezoekjes bracht aan haar nichtje, gravin Orsini, iets minder mooi maar wel geestiger dan zij, en niet zo pathetisch… «On dirait que ces âmes romaines ont pour souffrir des trésors d'énergie inconnus aux autres femmes.»

Stendhal had voor zichzelf een plannetje opgesteld, voor hij aan zijn verhaal begon.

« Fonds: Description de la manière dont un Français se fait assassiner à R[ome] par sa maîtresse.
Plan :
1° Elle lui fait des reproches ;
2° Elle le voit arriver chez sa cousine ;
3° La croyant raisonnable, il se trompe, il arrange une rupture honnête ; 

4° Elle le fait tuer. »

San Francesco a Ripa

in: Stendhal, Chroniques italiennes

Édition de Dominique Fernandez

Folio classique, Gallimard 1952, 1973