11 juli 2012

IJsland heeft weinig problemen

.
Onze taal heeft mooie uitdrukkingen die geen verdere uitleg vragen. “Een waarheid als een koe” is er zo een. Ook andere talen hebben zulke uitdrukkingen.
Zo heeft de Duitser het over eine Binsenwahrheit. Maar wat zijn in godsnaam Binsen? Wel, onze koe is niet veraf: het is een soort gras, biesgras namelijk dat algemeen voorkomt op vochtige plekken in het bos. Het behoort tot de soort Scirpus zegt van Dale.* En zelfs al verstonden wij geen Duits, “de biezen pakken” kennen wij wel.
De Engelsen hebben ook hun uitdrukkingen, maar meestal zeggen zij nuchter: a truism.

Bij de Fransman ligt het wat moeilijker. Hun waarheid als een koe heet daar une vérité de la Palice, en dat veronderstelt meteen dat je weet dat Jacques de la Palice (1470–1525) een edelman was, die een prachtig kasteel bouwde, dat nog altijd te bezichtigen is en waar zijn afstammelingen ook nog altijd wonen, en dat die man een kwartier voor zijn dood nog in leven was. Un quart d’heure avant sa mort, il était encore en vie.
.
Politicologen hebben ook zulke uitdrukkingen. In De Standaard dinsdag (p.10) had professor doctor Marc Hooghe, nu in zijn hoedanigheid van socioloog, deze variant: “Als we in IJsland leefden, was racisme misschien geen praktisch probleem.”
Avec des si on met Paris en bouteille, had hij nog kunnen toevoegen, weer een andere uitdrukking. Maar dat we hier met een zorgvuldige wetenschapsman te maken hebben, zal iedereen opvallen. De omzichtigheid in zijn “misschien” geeft dat al aan. Ook zijn kwalificatie “praktisch” is heel terecht, want in puur theoretische zin zou dat probleem zich ook in IJsland kunnen voordoen, of wij daar nu woonden of niet.

Minder goed vond ik Hooghe als hij het had over die “diverse werkvloer”, waar leerlingbouwvakkertjes later op belanden. Nu zitten die nog in scholen waar zij “met diversiteit in aanraking komen”, en blijkbaar worden ze daar onverdraagzaam door.
Verbazend is dan de conclusie van de professor (of hij wordt slecht geciteerd we hebben hier met journalistiek te maken): "concentratie versterkt negatieve standpunten". Maar diversiteit in scholen blijkbaar ook?
Misschien hebben dit soort wetenschappers, sociologen, politicologen &c. wel een praktisch probleem met moeilijke begrippen als diversiteit, onverdraagzaamheid, concentratie enzovoort, en moeten ze die eerst eens aan zichzelf uitleggen en een paar operationele definities bedenken. En dan statistiek leren natuurlijk, en vervolgens een andere naam voor hun wetenschap bedenken.
___________________
.
* Mijn Duden weet daar nog meer over te vertellen: binsenglatte Wahrheit; wohl nach lat. nodum in scirpo quaerere = einen Knoten an der (glatten) Binse suchen, d.h., Schwierigkeiten suchen, wo es keine gibt: allgemein bekannte Tatsache: das ist [doch] eine B.!

.

8 opmerkingen:

traveller zei

Uitstekend ironisch en hilarisch Marc.
Ik heb er van genoten.

Filip van Laenen zei

Toch lichtjes uit de bocht in je laatste zin hoor, want wetenschap zou ik dat allemaal niet durven noemen. Hobby, of bezigheid, zou al een passendere term geweest zijn!

Marc Vanfraechem zei

Jamaar, ik ontzie die mensen een beetje hé Filip !

bartvs zei

Prof. em. dr. Jozef T. Devreese hoorde ik het ooit hebben over wetenschap, waartoe de natuurkunde behoort, en 'overige disciplines'.

Anoniem zei

In dit geval lijkt wetenschap inderdaad meer op schappelijk weten ( dit was het antwoord van een Nederlandse student op de vraag "wat is wetenschap?")
M.Vergotte

Anoniem zei

Politicologie heeft op zich geen probleem, het probleem is dat politicologen doorgaans liever zelf wat tegen de macht aanschurken in de hoop dat deze ook wat op hen zou afstralen, ipv onafhankelijk en consequent door te denken. Carl Devos legde ooit in zijn lessen bvb uit dat de belgische parlementaire democratie een mythe is (cf het gelijknamige boek van w. dewachter) - een sterke analyse die ik nooit ben vergeten. Hij kan het dus wel, maar verspeelt precies liever zijn tijd aan hol gekwaak op de radio, op de tv en in de krant. Lieven

Marc Vanfraechem zei

Zo is dat Lieven: iemand die zich politicoloog noemt kan, zoals u en ik, ook af en toe iets eerlijks en zelfs verstandigs zeggen, maar iets wetenschappelijks kan hij nóoit zeggen. Maar wat zich in Vlaanderen politicoloog noemt, heeft daar extra moeite mee, want dat zijn inderdaad allemaal aanschurkers, of meeëters om een preciezere term te gebruiken.

Marjorie zei

Vintage victacausa, Marc!

http://victacausa.blogspot.com/victacausa.blogspot.com5edf7b715d0afaa3d68201fa2d94715a304487db.html