Fanatics have their dreams, wherewith they weave - a paradise for a sect *

.
Mooie woorden van John Keats. Paradijs voor een sekte, maar de hel voor alle andere mensen. Misschien is er ergens wel iemand te vinden die Keats' woorden kan inprenten in het achtenvijftigjarige hoofd van Louise Arbour, United Nations High Commissioner for Human Rights. Deze mevrouw Arbour heeft het asjeblief nodig gevonden om in een brief aan 56 moslimlanden verontschuldigingen aan te bieden – in ons aller naam.
Waarvoor dan wel? In een Deense krant zijn er enkele maanden geleden 12 karikaturen verschenen van de Profeet.
Nu zijn afbeeldingen van de Profeet verboden! ...verboden volgens de sharia geloof ik, maar dat ligt altijd weer moeilijk. Soms wordt iets verboden door de sharia, een andere keer door de koran of weer door een hadith, vaak ook zijn er zaken die door géén van deze drie verboden worden, en dus misschien toegelaten zouden zijn, ware het niet dat zij niettemin verboden blijven ...wegens diepgewortelde culturele tradities. Laat zoveel duidelijk zijn: primitiviteit is geen synoniem van eenvoud; ik meen dat antropologen hier eerder al op wezen.

Noot: dat woord "diepgeworteld", dat je vaak ontmoet in de teksten van goedmenenden, is op zich een teken van latent en onbewust racisme. Minstens lijkt de term een goedbedoeld paternalisme te verbergen. Analoog daarmee, hoewel verschillend, was de manier waarop Benno Barnard zijn "treinincident" verwoordde: de man die naar de zwarte vrouw had gespuwd in Barnards coupé was dan geen Blokker, maar wel zèlf .– of zelfs ? dat kon ik niet goed verstaan – een Arabier! Racisme met een menselijk gezicht.

Tja, het zekere voor het onzekere vinden ze bij de VN, en dus moeten in Denemarken en ook in de rest van de wereld zulke tekeningen maar verboden worden. En dus volgen er verontschuldigingen voor het gebrek aan respect voor andermans religie.
Die cartoons trouwens hoef je niet meer te zoeken op de site van de Deense krant Jyllands-Posten. Ze zijn er weggehaald en je leest: an error occurred on the server when processing the URL. Please contact the system administrator. Ze zijn nog wel hier te zien. De cartoonisten zelf zijn al maanden ondergedoken. En die cartoons waren naar beschaafde normen niet eens aanstootgevend: op één ervan zag je twee wezens uitgedost in burka (of iets dergelijks) en tussen hen in zag je de Profeet, met een slachtmes in zijn hand. Nu zijn wij onderhand aan een en ander gewend, en hebben wij allemaal al eens in de koran gegrasduind, en dan mogen zulke tekeningen misschien niet direct geruststellend zijn, me verrot schrikken heb ik niet gedaan.

Wat moeten wij hieruit besluiten?

De VN staan niet voor mensenrechten en niet voor vrije meningsuiting. Het is voldoende dat enkele primitieven dreigen met moord, en deze Instelling haalt bakzeil op haar meest principiële punten, op haar bestaansreden zelf. Schaamteloos distantiëren de VN zich van hun lidstaat Denemarken, en van de eerste minister van dat land in het bijzonder, Anders Fogh Rasmussen, want die heeft gezegd dat hij eerstens de macht niet had om tussen te komen in kwesties van persvrijheid, en tweedens dat hij die macht niet wenste.
De VN gaan in tegen hun eigen principes, en meer speciaal staat Mw. Arbour aan het hoofd van een dienst die o.m. tot taak heeft: to examine incidents and governmental actions in all parts of the world which were inconsistent with the provisions of the Declaration on the Elimination of All Forms of Intolerance and of Discrimination Based on Religion or Belief, and to recommend remedial measures for such situations. Zij kent die tekst misschien niet?
Liever biedt zij verontschuldigingen aan, aan eminente kenners van de mensenrechten en de persvrijheid als daar zijn – de Saoedische prinsen en Recep Tayyip Erdoğan! Deze laatste vindt de sharia een “waardevolle verrijking” voor het begrip mensenrechten, en hij steunde dus een resolutie waarin de EU veroordeeld wordt omdat zij de steniging verwerpt. Die resolutie ging uit van dezelfde landen die nu verontschuldigingen kregen van de VN voor die 12 plaatjes!
Maar onze Canadese Louise Arbour moet ook nog iets anders overdenken als zij enige suite dans les idées beoogt: kunnen wij bijvoorbeeld niet ook de oude Bodleian Library in Oxford maar afbranden, in naam van de mensenrechten of een soortgelijk begrip?

Vergilius toont aan de dichter Dante

hoe het Mohammed in de Hel vergaat

Bodleian Library

(klik in de tekening om te vergroten)

Hoe mooi en correct dergelijke brandstichting ook zou zijn, ik meen dat zij in de ogen van wijlen Karel van het Reve geen genade zou hebben gevonden:

In Dantes Inferno (XXVIII, 22sqq.) wordt Mohammed telkens opnieuw van kop tot kont door een zwaard gespleten, zodat zijn darmen (‘l triste sacco/che merda fa di quel che se trangugia’: de treurige zak die poep maakt van wat hij opslokt) uit zijn lijf hangen. Smalende laster zou ik zeggen. Moeten wij er nu begrip voor hebben als Dantes graf in Ravenna door gekwetste volgelingen van de profeet verwoest wordt? […] Dat mensen goden en profeten willen aanbidden, al dan niet met gebruik van afgodsbeelden, is hun zaak. Maar anderen moeten de volle vrijheid hebben om daar smalende en lasterlijke opmerkingen over te maken. Natuurlijk is het onaardig om voortdurend gelovigen te pesten, en het is redelijk om iemands lichtgeraaktheid te ontzien, of het nu zijn gedichten, zijn moeder, zijn god, zijn inkomen of zijn oorlogsverleden betreft - maar je mening moet je kunnen zeggen, ook op smalende toon, lichtgeraaktheid of niet.

De Ondergang van het Morgenland
G.A. van Oorschot, Amsterdam 1990, pp.197-8

________________________
* The Fall of Hyperion - A Dream
. . . Canto I.
Fanatics have their dreams, wherewith they weave
A paradise for a sect; the savage too
From forth the loftiest fashion of his sleep
Guesses at Heaven; [...]