Vertellingen in de mist

. Mensen horen graag vertelsels en verhalen. Dat is altijd zo geweest. Smaken verschillen natuurlijk, en het ene genre valt al beter dan het andere, maar bijvoorbeeld verhalen over oude veldslagen hebben altijd op grote instemming kunnen rekenen. Meestal gaat het dan over gewonnen veldslagen, maar het succes zit hem daar niet. Ook het verhaal van een verloren strijd kan ontroeren, en evenmin hoeven het altijd oude veldslagen te zijn. Soms kan een teruggekeerde soldaat – Julius Caesar is hier een goed voorbeeld – zijn eigen verhaal brengen, zoals hij dat zelf heeft meegemaakt. Of een eenvoudige vaandeldrager beschrijft zijn eigen dood, terwijl hij het vaandel probeert nog door te geven: Die Wunden klaffen - es verströmt mein Blut. Ein Posten ist vakant! 

De stijl van de verteller is belangrijk, zijn persoon, zijn voorkomen. Én het feit dat hij zichtbaar zijn eigen verhaal gelooft. Het publiek gaat dan zeker mee, maar de literaire wet blijft: ook de schitterendste veldslag kan verknoeid worden door een slechte stilist of een zichtbare leugenaar.

Gisteren nodigden Polspoel&Desmet Geert Lambert uit, de malse generaal van magere legioenen. Hij, de Groengebrilde, vertelde ons over twee van zijn veldtochten. Hoe hij eerst nog tijdens de opleiding van zijn troepen hen had bezworen om immer pal achter zijn onwrikbare lijf te blijven. Hoe hij vervolgens om strategische redenen aan zijn troepen niet één, maar twee keer had gevraagd om rechtsomkeert te maken, en het geweer van schouder te veranderen, terwijl hij de rug zou afdekken.

Waar hij ten opzichte van zijn troepen zich nu bevindt, is voor ons eenvoudigen niet altijd duidelijk, maar wij begrijpen dat hij in de loop van deze maneuvers onvermijdelijk even vóór en dan weer achter hen kwam te staan. Onze onvervaarde soldaat kwam gelukkig geen moment uit zijn evenwicht.

Eerst de slag bij Brussel-Halle-Vilvoorde, daar begon hij mee. Die was verloren. (Rik Coppens wist in de tijd tegen de Brazilianen nog één goal te maken, maar nu was het tien-nul verloren.) Niettemin, na wat voor een strijd! Contre la force il n’y a pas de résistance! had de Malse kunnen uitroepen, maar het siert hem dat hij die lafheid afwees. Het was tenslotte bijna gewonnen …waren er niet die tactische blunders gemaakt, niet speciaal door hem maar door de Vlamingen.

Velen onder ons kijkers hebben toen berouwvol naar de vloer gestaard en een traantje weggepinkt: om dat te weten hoef je geen kijkonderzoeken. En dan die slag met de aartsmoeilijke naam, de Ontwerp-van- Europese-Grondwet-slag. Het scheelde geen haar of er werd ons in die dagen een referendum ontstolen! De Groengebrilde zag toen nog net op tijd, maar toch ook iets te laat, dat je ...aan de bevolking niet alles wijs kon maken, en dat een bepaalde partij – laten wij, zijn voorbeeld volgend en om redenen van tact haar naam niet noemen – deze Referendum-slag wilde gebruiken om aan de Eurocratie een halt toe te roepen, al moest die partij daar eigenlijk geen vinger voor verleggen en geen enkele folder voor drukken, want de democratische gezindheid zat nu eenmaal zo.

De Generaal der Slanke Legioenen verwoordde dat bij Polspoel&Desmet anders: die partij was van plan om het referendum om te buigen naar de vraag of er nog Turken in België binnen mochten. Het was de eerste keer dat ik het zo hoorde expliceren, want ik was altijd in de veronderstelling geweest dat het gevaar bij dat referendum er in bestond dat de bevolking, terwijl het haar expliciet niet werd gevraagd, toch zou stemmen tegen de toetreding van Turkije tot de EU. Dat is even iets anders dan wat Geert daar uit zijn zware soldatenbotten sloeg.

Het is misschien geen slagveld, maar op de televisie komen is toch ook spannend, en wellicht bevond Generaal Geert zich even in een schemerzone (een generaal zal zijn beslissingen altijd in een dichte mist moeten treffen, zei Clausewitz), zoniet heeft hij een intellectuele onwaardigheid begaan. Niet dat de twee wakkere journalisten dat merkten. Die waren natuurlijk volop met hun eigen statements bezig. ... en niet dat het in stemmen nog veel kan schelen Geert, maar een goede verteller onderschat nooit zijn toehoorders ;-)