30 september 2007

Biedt verstand garantie tegen stommiteiten in de politiek?


Om op deze vraag te kunnen antwoorden moeten wij vooraf weten wat we met verstand bedoelen. Men kan denken aan wiskundige begaafdheid of aan talenkennis. Er zijn misschien nog andere aspecten, maar tentatief stel ik voor dat wij nu eerst de befaamde stelling van Leterme onder ogen nemen, en kijken of kennis van vreemde talen een goede indicator is.
Onwillekeurig zullen de gedachten hier uitgaan naar de mooie Nederlandse prinses Maxima.

In géén tijd sprak zij prachtig Nederlands. Zij verschilt daarin niet veel van nogal wat allochtonen in Nederland, maar voor ons Belgen was dat een wonder. De prinses had dat bovendien zonder enig taalbad in Spa voor elkaar gebracht (sans prendre les eaux).
Misschien wantrouwde zij de kwaliteit van het water daar, want tenslotte werd de hele Belgische stoeterij van prinsen en prinsessen er al herhaaldelijk gedrenkt, met helaas tegenvallende resultaten. Goed, op zich zegt dat misschien weinig over de kwaliteit van het spawater.
Zovele factoren spelen: overvolle agenda, stress, indolentie, gebrekkige motivatie, otium cum dignitate, of zelfs –ik vermeld dit ongaarne en enkel ter uitputting van de mogelijkheden– een congenitale bêtise.
Maxima deed het dus zonder baden, misschien in de wetenschap dat er geen via regalis loopt naar de talenkennis, net zo min als naar de geometrie.
Ja, verstand te koop heeft onze Maxima, en toch behoedde haar dat niet voor een lelijke lapsus. Vorige week flapte zij eruit dat er niet zoiets bestaat als een Nederlandse identiteit. Uitspraak met politieke implicaties, want impliciet mogen wij verstaan dat nieuwkomers zich niet hoeven aan te passen aan iets dat immers niet bestaat.
Maxima zei dat niet op eigen inspiratie: zij volgde een analyse van de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid. Wetenschappelijk zoveel als je wilt, maar in dit ene geval had Maxima beter haar mooie kopje gehouden, want in die Raad moet een aantal mensen zetelen dat nog maar net de Franse postmodernisten heeft ontdekt, laat staan ze ook verteerd.

Talenkennis alleen volstaat dus niet in de politiek, maar misschien vormt onze tweede mogelijkheid om het verstand te definiëren een goede bescherming tegen stommiteiten? abstractievermogen, wiskundig doorzicht, of nog daarmee samenhangend, ruimtelijk inzicht?
Garik Kasparov, ex-wereldkampioen schaken, maar tegenwoordig politicus, moet die eigenschappen wel in overtreffende mate bezitten, want behalve een ijzeren geheugen is geometrisch inzicht het sterkste wapen van de schaakspeler.
Bij de leek gaan schaakspelers sowieso voor verstandig door, maar onder de schakers zelf is daarover minder eensgezindheid.
Robert Fischer
–zonder tegenspraak de beste schaker van zijn tijd– stond niet bekend om zijn verstandige politieke analyse, bijvoorbeeld over de Shoa, waar niets van aan was, al zou hij het geen slecht idee hebben gevonden.
De Nederlandse grootmeester Donner –telg van een beroemd geslacht dat geregeld Ministers van Justitie aflevert– noemde Fischer toen een idioot met een opvallende partiële begaafdheid. Donner was maar half zo’n goede schaker als Fischer –al maakte hij wel eens remise met hem– maar hij had zo’n scherpe pen dat zijn columns rustig naast de grootste auteurs kunnen staan.
Kasparov, even joods als Fischer, heeft nooit een dergelijke enormiteit verkocht maar toch lijkt mij de belangstelling voor hem enkel te stoelen op het gunstige vooroordeel dat leken in het algemeen tegenover schakers koesteren.
Zijn politiek mini-partijtje, Ander Rusland, wordt in het Westen heel ernstig genomen, meer dan in Rusland zelf. En Kasparov is ook een moedig man, en tegenstander van Poetin (daar zal wel iets voor te zeggen zijn), maar wat mij toch enigszins wantrouwig maakt tegenover de politicus, is dat diezelfde Kasparov tegelijk denkt dat onze beschaving ...nog héél jong is.
Onze cultuur bestaat nog maar kort. Sinds het Jaar Duizend zowat.
Kasparov gelooft namelijk in de Nieuwe Chronologie, van professor Anatoly T. Fomenko, een geniale wiskundige. Maar die man houdt wél vol dat de verhaaltjes over Egyptenaren, Grieken en Romeinen veel dichter bij ons liggen dan wij gemeenlijk denken. Zo had de slag bij de Thermopylen plaats rond en om het jaar 1100 anno Domini.
Nu weet ik wel dat Kasparov eerst Weinstein heette, wat hem in de Sovjetunie niet goed uitkwam, en een termijn van ongeveer 6000 jaar zou ik daarom nog aangenomen hebben, maar nu gaat hij toch héél hard. Duizend jaar is krap voor het opbouwen van een Russische, of wat voor identiteit ook.
Zoals gezegd heeft Kasparov nog geen puur politieke stommiteiten verkocht voor zover ik weet, en verstandig in de geometrische zin is de man ongetwijfeld, maar toch blijf ik argwanend. Ik wens hem succes met zijn partij Ander Rusland, maar wat mij betreft ...hoefde er niet meteen een andere beschavingsgeschiedenis te komen.
.
.

9 opmerkingen:

Unknown zei

De oorzaken van de tegenvallende resultaten voor het Belgisch vorstenhuis bij pogingen om zich in het Nederlands tot onze soort mensen te richten, kan men inderdaad bezwaarlijk gaan zoeken in de kwaliteit van het spawater.

Eerder ben ik geneigd te denken dat men ze moet gaan zoeken in het type bad dat deze mensen gedrenkt worden. Ik vermoed dat men ze steevast plaatst in een jaccuzi of "broebelbad".

Marc Vanfraechem zei

Goede suggestie. En aldus bekeken vallen hun resultaten relatief nog mee zou ik zeggen. Alweer een slag voor de beruchte stelling van Leterme!

Anoniem zei

intelligentie en politiek...het heeft volgens mij weinig met elkaar te maken . Ik denk niet dat de drie groten van de vorige eeuw op politiek gebied : Stalin ,Hitler, Mao echt intelligent waren volgens de bestaande IQ-testen . Maar ze waren wel bijzonder gehaaid en sluw. Eigenlijk zouden er testen moeten worden gemaakt om sluwheid te testen...hoe bedrieg ik de massa...die zouden beter dan het IQ, politiek slagen kunnen voorspellen. Maar graag gelezen....
hoewel ik wel denk dat die Kaparov behalve intelligent ook sluw is.

Frank van de Veire

Marc Vanfraechem zei

Bedankt Frank (of is het nu Frans?), van de Veire, want dat is een heel verschil vind ik.
Even een terzijde, ook over namen: de kwestie is eigenlijk nog ingewikkelder dan ik zei met Kasparov: zijn vader heette Weinstein, maar zijn moeder Kasparian, Armeense naam dus, wat hij verrussischte tot Kasparov. Ik veroordeel hem allerminst, en zelfs sluw zou ik niet zeggen, want in de Sovjetunie had hij het volste recht om de naam van zijn moeder te kiezen en die eventueel aan te passen, en hij kan daar héél goede redenen voor hebben gehad.
Maar wat ik wilde zeggen: ikzelf zou mijn stem (in het hokje) liever nooit geven aan iemand die bv enkel ongepelde rijst wil eten, of die in handoplegging, acupunctuur of homeopathie gelooft ...of die gelooft dat er een heel andere tijdrekening moet gelden. Die mensen zijn altijd geneigd tot absolutisme. Ik erken wel dat zij tegelijk ook geniaal kunnen zijn.
Maar ik kan mij wel voorstellen te stemmen op iemand als Buttiglione, terwijl die man een stelsel aanhangt dat ik evengoed als volslagen irrationeel beschouw... maar dat de traditie weer mee heeft.
Tested, tried, not true lijkt mij minder erg dan die eerste voorbeelden ;-)

Anoniem zei

Ja , begrijp je marc . We zitten of
we dat nu leuk vinden of niet in een traditie...en hoewel die vele irrationele kenmerken heeft , hechten wij daar hoe dan ook aan.Zelf vind ik homeopathie totale waanzin , maar ik begrijp ook dat die beter werkte dan de klassieke aderlating en giftige pillen van de negentiende eeuw.Beter niets doen dan domme dingen doen....Buttiglione ja , is toch die katholiek uit Italië ?
Heb ik eigenlijk niets op tegen...
als hij voor de rest maar wat te bieden heeft...hoewel eigenlijk is
het katholicisme al veel , een traditie , een know how , een omgang met gezag en structuren....
ja dus kan erin komen..

en het is

FranS van de Veire

maar ik word ook wel franK genoemd
vandaar...
groetjes!

Marc Vanfraechem zei

ja in de negentiende eeuw was homeopathie (zijnde, in het beste geval niets doen) natuurlijk superieur aan de gangbare praktijken. Maar we dwalen af.
Over Buttiglione: ja die is katholiek, en dat was er te veel aan vond men, maar Cohn-Bendit is pedofiel (hij vertelde dat zélf, zoals op deze blog te lezen was) ...maar die kerel zag ik gisteren (op mijn tv) nog op het verjaardagsfeestje van Steve Davignon! Een heel verschil ;-)

Anoniem zei

Ik vind het persoonlijk niet verstandig dat leden van de koninklijke familie zich wagen aan politieke uitspraken.Die tijd is voorbij,lijkt mij.Maar zie wel het punt van Frans waar hij zegt dat het niets met intelligentie te maken heeft.Politiek is geen wetenschap,zoals op deze blog al vermeld,derhalve geldt de wet van succes en opportunisme.

Luuk Antiek

Marc Vanfraechem zei

Een volslagen domme politicus is niet wenselijk (eventueel kun je die nog "cultuur" toevertrouwen maar geen departement van belang liefst ;-), maar verstand biedt geen garantie, zoals ik in de titel al suggereerde.
Napoleon mag wat mij betreft hier als hét historische voorbeeld gelden. Tot aan de publicatie van de Code Civil was hij een zegen voor Europa, maar daarna begonnen, ondanks zijn genialiteit de ontsporingen...
En koningshuizen dienen te worden verwijderd uit de wereld.

Anoniem zei

"Een volslagen domme politicus is niet wenselijk (eventueel kun je die nog "cultuur" toevertrouwen maar geen departement van belang liefst"
-- Daar krijgt zo'n ongelukkige toch maar "klotedossiers", en dat wens je toch niemand toe?

http://victacausa.blogspot.com/victacausa.blogspot.com5edf7b715d0afaa3d68201fa2d94715a304487db.html