Over tomatenpuree, of mooier gezegd: over concentré de tomates

Iedereen zal over Le Monde Diplomatique denken wat hij wil, maar ik lees dat blad altijd met veel smaak, tegenwoordig zelfs met meer smaak dan The New York Review of Books. Deze maand gaat het op hun voorpagina over tomaten. En misschien wist iedereen het onderstaande al allemaal, maar voor mij was het nieuw:

De gehele mensheid eet industriële tomaten. In 2016 werden 38 miljoen ton van deze groente/vrucht,* ongeveer een kwart van de totale productie dus, omgezet in concentraat ofwel geconserveerd.

*Le Monde Diplomatique houdt van precisie, en de auteur Jean-Baptiste Malet licht dus in een voetnoot toe: Voor botanici is de tomaat een vrucht. Voor douaniers een groente.

Als sinds hun verschijning in de XIXde eeuw in de Verenigde Staten, strijden Campbells' blikje tomatensoep en de rode flacon van Heinz –waarvan er wereldwijd jaarlijks 650 miljoen eenheden verkocht worden– met de Coca-Colafles om de titel van symbool van het kapitalisme. Slecht bekend is het feit dat in de geschiedenis van de massaproductie deze twee artikelen de automobiel zijn voorafgegaan. Nog voor Ford auto’s assembleerde op montagebanden, fabriceerden de bedrijven van Heinz in Pittsburgh in Pennsylvanië conservenblikjes bonen in tomatensaus, op productielijnen waar taken als het felsen van die blikjes geautomatiseerd waren. Foto’s van 1904 laten werkneemsters in uniform zien, die bij Heinz aan productielijnen werkten: de flessen ketchup lopen op een rail.

Ik heb lange jaren de uitspraak van Kid Karbonkel in Bibbergoud (1949, album van 1950) voor een typisch Amerikaanse overdrijving gehouden, maar nu weet ik wel beter.