Het oog van God

De wijsneuzen, onze bezadigde politici en hun journalisten en ‘politicologen', diegenen die het altijd beter weten en de democratie wantrouwen, geen verkiezingen wensen ‘omdat die niets oplossen’, die slimmeriken kunnen beter eens luisteren naar wat in 1833 Heinrich Heine hen te vertellen had:

Dat is alweer de vloek die de schrandere lui in het verderf stort; zij menen slimmer te zijn dan hele volkeren. Nochtans heeft de ervaring aangetoond dat de massa altijd juist heeft geoordeeld, en zo niet de volledige plannen, dan toch altijd de bedoelingen van haar regenten wist te raden. De volkeren zijn alwetend en doorzien alles; het oog van het volk is het oog van God.

Das ist wieder der Fluch, der die klugen Leute ins Verderben stürzt, sie glauben klüger zu sein als ganze Völker, und doch hat die Erfahrung gezeigt, daß die Massen immer richtig geurteilt und, wo nicht die ganzen Pläne, doch immer die Absichten ihrer Machthaber erraten. Die Völker sind allwissend, alldurchschauend; das Auge des Volks ist das Auge Gottes.

Französische Maler. Nachtrag.

Heine had Machiavelli goed gelezen, en die had in zijn Verhandelingen over de eerste tien boeken van Titus Livius (1519) een hoofdstuk LVIII met als titel: La moltitudine è più savia e più costante che un principe. De massa is wijzer en standvastiger dan een prins. 

Begrepen, Patrick?