Rein en onrein: het bloed of de vrouw?

 .

In De Standaard van 31 januari stond een kort, maar interessant lezersbriefje. Het zei:

“Het artikel ‘Verhoortactiek in Guantanamo: minirok, string en menstruatie’ (DS 28 januari) levert nog maar eens een bewijs van de oppervlakkige kennis van de islam in het Westen. Volgens het artikel worden menstruerende vrouwen in de islam gezien als onrein. Het is echter niet de menstruerende vrouw die onrein is, het is het menstruatiebloed zelf. Het leven van een menstruerende moslima gaat gewoon voort. En aanraken is zonder risico.”

Wat is hier interessant aan? Ten eerste leren wij Westerlingen “nog maar eens” dat wij stommelingen zijn. Wij zijn hardleers wat de finesses van dit geloof betreft.
Nu moeten Europeanen inderdaad in alle deemoed erkennen dat het onderwerp “menstruatie” in hun denkwereld maar een heel klein plekje in beslag neemt. Zij zien op het TV-scherm al eens een blauw maandverband, of een tampon die het beter doet dan die van een concurrerend merk, en dat is het ongeveer.
Wél heeft een ontwikkelde Westerling weet van culturen die ook vandaag nog de begrippen “rein” en “onrein” hanteren. Hij weet dat varkens, honden, en menstruerende of pas bevallen vrouwen, onrein zijn in sommige culturen. Binnen dergelijke denksystemen, vermoedt hij, is het misschien zinvol om een nuance aan te brengen zoals tussen de menstruerende vrouw zelf en het menstruatiebloed –wat de briefschrijfster of -schrijver zo graag wil– maar hemzelf zegt die nuancering niets. De Westerse mens heeft eigenlijk geen belangstelling voor de wetenschap of een bepaalde vrouw menstrueert of niet. Het is niet bepalend voor het statuut van die vrouw. Daardoor ook komen de “risico’s van een aanraking” stomweg niet bij hem op. Hij heeft andere zaken aan zijn hoofd.

Overigens is in dit lezersbriefje het onderscheid tussen de “vrouw” en het “bloed” leugenachtig: de toegang tot de moskee wordt ontzegd aan de hele vrouw, vanwege die bloeddruppels. En zulks is niet enkel het geval bij de sjiïten, het is ook zo bij de sunnieten: in hun “rechtsscholen” (scholen van de hanifieten, waaronder de meeste Turken, of van de malikieten, zoals de meeste Marokkanen, of van de sjafiieten of hanbalieten) hebben de geleerden al menig boompje opgezet over hun respectievelijke menstruerende vrouwen, en er zijn ...inderdaad nuanceverschillen. Eeuwenlang al zijn die mannen daarmee onledig, en zo te zien zullen ze deze mooie gewoonte niet direct laten varen.

Om samen te vatten, en zoals blijkt uit het bovenstaande briefje van een ongetwijfeld “gematigde islamiet”: het probleem van Europa is niét de extreme islam –dat is enkel het probleem van de media; die kunnen dan plaatjes schieten– neen, het probleem van Europa is de gematigde, bezadigde, geëvolueerde, beschaafde islam.

(werkje van Julie Gaw)

.