Charles Baudelaire zag dat toen al

Charles Baudelaire heeft over ons vaderland België lelijke dingen geschreven, en over Brussel in het bijzonder. Iedereen weet dat, dat is geen nieuws, maar slechte mensen lezen zulke dingen graag opnieuw.
En naar goede uitgaven van Baudelaire is het niet lang zoeken, want de Fransen houden hun mensen in ere en weten ook hoe ze een boek moeten uitgeven. Tenminste, ik vind hen onovertroffen in een bepaald soort uitgaven. Die van boeken met een slappe kaft namelijk.
Neem bijvoorbeeld Gallimard, met zijn lichtgele kaften, en de titel en de naam van de auteur in zwarte en rode letters, alles in een fijn kadertje, ook in zwart en rood. Dat is niet te overtreffen. Als je bijvoorbeeld Simon Leys leest, met dat kaftje eromheen, ben je niet verwonderd dat die kerel zo goed schrijft.
Franse uitgevers gaan ervan uit dat als iemand per se een stijve kaft om zijn boeken wil, hij ze dan zelf naar de boekbinder moet brengen. Een juiste gedachte. Hard cover is ook geen Frans.

En om over Baudelaire door te gaan: hij zit natuurlijk bij de prestigieuze Bibliothèque de la Pléiade, in twee dure mooie stijve banden, maar ik vind die boeken van de Pléiade niet goed leesbaar. Prachtig voor in de kast, bruine ruggetjes en wetenschappelijk soms juweeltjes, prachtig papier ook, al wat je wilt, maar geef mij maar Robert Laffont bijvoorbeeld, zelfde papier maar met een goed-Franse slappe kaft en in een handzamer formaat, en evengoed vol voetnoten. En een stuk goedkoper ook, want duizend bladzijden Œuvres Complètes van Baudelaire kostten daar twintig jaar geleden op verre na geen duizend Belgische frank meen ik.

Nu hoorde ik vanavond over ruzies in onze Belgische regering, en in andere geledingen van onze staat, en ik haalde in diepe droefenis die Œuvres Complètes van de plank, want in zijn “Belgische Lieflijkheden”, “Amœnitates Belgicæ”, had Charles Baudelaire deze treurige gang van zaken voorzien:

   Épitaphe pour la Belgique

On me demande une épitaphe
Pour la Belgique morte. En vain
Je creuse, et je rue et je piaffe;
Je ne trouve qu'un mot: "Enfin!"

Men vraagt mij om een epitaaf

Want België is dood. Hoe nobel

Ik graaf, ik trappel en ik popel;

Eén woord vind ik maar: “Keigaaf!”