Zo zet je een roddeljournalist op zijn plaats

De lezer kent inmiddels Virginia Verasis di Castiglione, en dus kan er nog een stukje bij:

De gravin woonde al vijftien jaar op de Place Vendôme toen de huisbaas haar vertelde dat hij andere plannen had met het appartement, en al deed hij haar een gouden voorstel – mocht zij willen vertrekken – de gravin begon een totale oorlog. Na drie slopende jaren, met rechtszaken, beledigingen en bedreigingen, kreeg de eigenaar uiteindelijk gelijk en moest Virginia haar entresol verlaten. Na haar kwam de juwelier Boucheron erin, en die zaak is daar vandaag nog.

“Alles is slecht dat slecht eindigt,” schreef ze aan de advocaat Cléry die haar had aangemaand om van de nood een deugd te maken en een nieuwe woonst te zoeken, maar zij antwoordde: “...het is te laat om opnieuw te beginnen leven, als men al begonnen is met sterven.” Koppig was de maîtresse van Napoleon III altijd geweest, maar nu vonden sommigen dat ze gek was geworden.

Virginia verhuisde op 15 januari 1894 met haar twee hondjes naar de rue Cambon n°14 – vastbesloten om niet ver af te dwalen van “haar kolom”, had ze gekozen voor een somber en muf appartementje boven Voisin, het restaurant où elle avait ses habitudes, waar ze vaste klant was. “Er stond geschreven dat het slecht, laag en lelijk zou aflopen,” al was alles wat ze vroeg “een bed, stilte, en Gods genade want het is niet de woonst die verandert, het is mijn leven.”

Met als voorwendsel haar verhuizing van de Place Vendôme naar de Rue Cambon, publiceerde het dagblad Le Gaulois nu een beledigend artikel met aanstootgevende koppen als “Een van de dames van de keizerlijke Decamerone” – “Het Rijk* der Schoonheid” – “Salammbô in de Tuilerieën” – “De schande van de Ouderdom” – “Levend ingemetseld?”

Vol bitterheid heeft Virginia daarop haar stilzwijgen verbroken, en aan een journalist van l'Événement stuurde zij een antwoord dat van grote waardigheid getuigt en waarin waanzin moeilijk te bespeuren valt:

Vertelt u me, Monsieur le Français, waar komt die behoefte vandaan om u te bemoeien met een vrouw die zich met niemand bemoeit? [...] Om u in denigrerende zin te bemoeien met een vrouw die nooit iets anders heeft gedaan dan haar land dienen... en misschien ook het uwe? En vertelt u me ook hoe een man als Arthur Meyer, in dit klassieke land van de hoffelijkheid en de goede smaak, een artikeltje doorlaat in Le Gaulois dat onder het voorwendsel van mijn verhuizing, botweg mijn ouderdom en lelijkheid becommentarieert? Als ik oud en lelijk ben, is dat niet mijn schuld, en tot vandaag geloofde ik nog dat bij fatsoenlijke mensen, zo niet de lelijkheid, dan minstens toch de ouderdom recht op respect gaf.

Prenant pour prétexte son déménagement de la place Vendôme, le quotidien Le Gaulois avait publié un article outrageux avec des titres à scandale comme «Une des dames du Décaméron impérial» – «L’Empire de la Beauté» – «Salammbô aux Tuileries» – «La honte de la Vieillesse» – «Murée vivante?» Pleine d’amertume, Virginia avait rompu son silence en confiant à un journaliste de l’Événement une réponse d’une grande dignité, où n’entrait guère de folie:

Dites-moi Monsieur le Français, d’où vient ce besoin de s’occuper d’une femme qui ne s’occupe de personne ? [...] De s’occuper dans un sens de dénigrement d’une femme qui n’a jamais fait que servir son pays ...et peut-être le vôtre ? Et dites-moi encore comment, sur cette terre classique de la courtoisie et du bon goût, un homme comme M. Arthur Meyer laisse passer dans Le Gaulois un entrefilet où, sous prétexte de mon déménagement, on dénonce crûment ma vieillesse et ma laideur? Si je suis vieille et laide ce n’est pas ma faute et j’avais cru jusqu’à ce jour, que sinon la laideur, du moins la vieillesse était un titre au respect des gens de bien.

____________________
*Empire, verwijst naar Napoleon III. Die connotatie ging verloren.

Benedetta Craveri

La Contessa

traduit de l’italien par Dominique Vittoz

Flammarion, 2021, p. 407